Erle beltza mehatxupean
Badira sei urte nire lehen erlezaintzako ikastaroa egin nuela. Gaur gaurkoz erlezaintza da nire ogibidea.
Lehen erleak erosi nituenean ez nekien arraza ezberdineko erleak zeudenik ere, auskalo zer erosiko nuen bakarren batek "erle beltza izango da, ezta?" galdetu zidan arte. “Erle beltza” zeri deitzen zioten aztertzeari ekin nion eta Erbel elkartearekin egin nuen topo.
Erbelen helburu nagusia Apis mellifera iberiensis bertako erlearen hobekuntza programa sortzea eta aurrera eramatea da.
Urte askoz bertako baldintzetara egokitutako erleak erabilita, ekoizpenak hobetu, agresibitatea murriztu eta barroarekiko erresistentzia handitu nahi dute; horretarako, ezaugarri egokiak dituzten erleak bereizten dituzte hurrengo belaunaldietako erreginak hazteko.
Gauza jakina da tokian tokiko erle populazioek badutela dibertsitate maila egoki bat bere inguruneko aldaketetara eta ekosistemako baldintzetara egokitzeko eta, ondorioz, tokian tokiko populazioak produktiboagoak dira beren ekosisteman daudenean. Zehazki, Iberiar penintsulako populazioa bere ingurunera ongi egokitua egonda ere, defentsa izaera handia erakusten du (erasokorra da), erlekumea botatzeko joera du eta barroa akaroak jo dezake. Hiru ezaugarri horiek ez dira desiragarriak erlezainentzat; izan ere, batetik, erleak mantsoagoak balira, errazago lan egin ahalko litzateke egunerokoan, eta erlezainak gehiago gozatuko luke haiekin; bestetik, erlekume gutxiago botako balute, erlezainak lan gutxiago izango luke eta ekoizpen handiagokoak izango lirateke; eta, azkenik, barroari aurre egiteko gauza balira, akarizida gutxiago beharko litzateke eta maneiua erraztuko litzateke. Horrek guztiak, gainera, ekoizpena handituko luke.
Badira erle arraza jakin batzuk izaera desiragarriagoak dituztenak, genetikoki hobekuntza horiek garatuak dituztenak eta erlezaintza modernoan erraz erosi daitezke arraza horietako erleak. Horrelako arrazetako erleak gure ingurura ekartzeak arazo larriak dakartza.
Erlauntza bakoitzeko erreginak hegan estaltzen dira eta arazoak estalketan sortu daitezke, ez dagoelako erlezainaren esku ze arrazatako erlemandoekin estaliko diren. Gure arrazaren dibertsitate genetikoa aldatuko litzateke beste arraza bateko erlemandoekin estaliko balira. Horrek, bertara ongi egokituta dagon arrazaren geneak aldatuko lituzke bertara egokitu gabeko erlemandoaren geneekin. Erregin horren arrautzetatik jaiotako erleak hibridatuak izango lirateke eta bere biziraupenean arazoak izango lituzke gure ingurumenera egokitu gabeko genetika izango luketelako.
Beraz, erlezainen erosotasunak eta ekoizpen altuen interesak bertako arraza kolokan jarri du, norberaren gustuko jokaerak dituen erleen arrazak ekarrita.
Erbelen lanari esker bertako erleengan izugarrizko hobekuntzak ikusi dira eta erle beltza, bertakoa, beste arraza erakargarrien mailan jarri du.
Saia gaitezen gure erlearekin lan egiten!
Lapurdiko hezegunea funtsezkoa da biodibertsitatearen biziraupenerako. Proposamena eremuan zabaldu dute eta Errobi inguruko sistema hidrauliko osoa barnean izango luke; Baionako, Angeluko, Basusarriko, Milafrangako eta Uztaritzeko Aturri ibaiaren ibaiadarrak, esaterako. Bost... [+]
Lagun txiletar batek bere herriko istorio bat kontatu dit, eta ahoa bete inplante utzi nau. Han “quintral” esaten dioten landare batena da, Tristerix corimbosus. Txile eta Argentina hegoaldeko baso epeletan bizi da, eta gure lurralde epeletan hazten den mihuraren... [+]
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]
Jakoba Errekondok Ilargia eta landareak 2025eko agenda eskutan, ilargiaren arabera baratzeko lanak nola antolatu azalduko du eta entzuleen galderak zuzenean erantzungo ditu. Antton Olariagak argitalpen horretarako egin dituen hamabi piztiren ilustrazioak erakutsiko ditu eta... [+]
Beste hainbat intsekturen kasuen modura, hau ere “tigre” hitzaren itzalpean izendatzen dute herrialde batzuetan. Jakina, halako izena jarriz gero espero zitekeen ehizarako trebetasuna ezin falta! Eta halaxe da, bai.
"Irudia zuritzeko" estrategiak erabiltzen dituzte energia arloko enpresa nagusiek. Ekintza positiboak azpimarratu eta inpaktu negatiboa "estaltzen" dutela ondorioztatu du ikerketan parte hartu duen EHUko doktoregai Goizeder Blancok.
Azken lau hamarkadetan itsasoaren gainazalaren tenperatura-igoerak makroalgen komunitateetan izan duen eragina aztertu du EHUko ikerketa-talde batek. Bizkaiko kostaldeko eremu batean sakonera-puntu desberdinak ikertu dituzte eta ikusi dute egituratzaileak diren afinitate hotzeko... [+]
Gasteizko Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxeetako baratzeak ikertu ditu Iratz Pou EHUko ikasleak. Zenbat eskolek dute ortua? Nolako erabilera ematen diote, zein helburu eta asmorekin? Probetxu pedagogiko eta didaktikoa ateratzen al diote baratzeari? Pourekin eta Igone Palacios... [+]
Lurraren defentsan mobilizazio eguna deitu du Euskal Herria Bizirik sareak apirilaren 13an Azpeitian, "lurraldeari eta landa-eremuari eraso egiten dioten makroproiektuekiko arbuio sozial zabala erakusteko". Deitzaileekin bildu gara.
Jolastoki eta ikastetxeko sarrera zen asfaltozko 350 metro koadroak berdegune bihurtu dituzte Haur eta Lehen Hezkuntzako Remontival eskola publikoan, Lizarran. Landaturiko zuhaitz, zuhaixka eta landareek helburu dute, besteak beste, beroa eta hotza hobeto kudeatzea,... [+]
Desagertzeko arriskuan dagoen basoilarra ikusi dute azken egunetan Larra eta Aztaparretako naturgunean, Belaguako La Contienda bailarako eski estazioko aparkalekuan. Jokabide arraro horrek kezka sortu du biologoen artean, aurtengo negu beroak eraginda izan baitaiteke. Basoilarra... [+]
Egun osoa airean, buelta eta buelta, haizearekin dantzan kometa balitz bezala… eguzkiari itzal egiteraino! Horra hor, mirua hegan. Hortik dator eguzkia lainoetan atera eta sartu dabilenean “miru-itzala” edo “miru-kerizpea” dagoela esatea, Felipe... [+]