Erdoganek bigarren itzulia gainditu beharko du presidentetzan jarraitzeko
Bozken %99 zenbatuta, egungo presidente Erdogan nagusitu da lehen itzulian, botoen %49,4 lortuta. Gertu geratu da Kemal Kiliçdarogluk oposizioko burua, %45arekin. Inork ez duenez gehiengo absolutua lortu, bigarren itzulia egin beharko dute maiatzaren 28an.
Igandean egin dituzte Turkiako presidentetzarako eta parlamenturako hauteskundeak, aldaketa ekar zezaketenak. Hauteskundeen garrantziaren erakusle izan da herritarren parte hartzea: deitutakoen %88,3k eman dute bozka. Ia boto guztiak kontatuta, presidentetzan hogei urte daramatzan Recep Tayyip Erdoganek eskuratu ditu bozka gehien (%49,4), baina ez da nahikoa hauteskundeak irabazteko; bigarren itzulira joan beharko du eta hura irabazi, Turkiako presidente izaten jarraitzeko.
Bigarren geratu da oposizioko buru Kemal Kiliçdaroglu sozialdemokrata, botoen %45 lortuta. Oposizioko hainbat alderdik babestu zuten bere hautagaitza, eta ezkerra batzeko deia egin zuten, Erdogan boteretik botatzeko asmoz. Batik bat hiriguneetako herritarrek babesten dute Kiliçdaroglu, eta Erdogan, berriz, landa eremukoek.
Ez lehenak ez bigarrenak ez dutenez botoen erdia eskuratu, bigarren itzulian lehiatu beharko dute, maiatzaren 28an. Emaitza erabaki lezakete hirugarren geratu den Sinan Ogan (botoen %5,2 eskuratuta) eskuin muturreko hautagaia babestu dutenen bozkak, Erdogan edo Kiliçdaroglu nagusitzeko. Aipatzekoa da Ogan Mugimendu Nazionalistaren Alderdiko (MHP) kide izan zela, hain zuzen, Erdoganen Justizia eta Garapenaren Aldeko Alderdiaren (AKP) aliatua. Aurreikusi daiteke %5 pasatxo horrek Erdogan bozkatuko duela bigarren itzulian.
Parlamentuan AKP behera
Emaitza ofizialen esperoan, iragarri dute Erdoganen AKP alderdiak eskuratu duela gehiengoa parlamentuko bozetan: 600 diputatuetatik 266 lortu ditu, azken urteetako gutxien. Bigarren indar izango da Kiliçdarogluren Herriaren Alderdi Errepublikanoa (CHP), 169 eserlekurekin. Ezkerreko Alderdi Berdea hirugarren indarra izango da, 62 parlamentari lortuta; Kurdistango Herrien Alderdi Demokratikoaren (HDP) babesa du horrek.
Azken urteetan garrantzia galdu du parlamentuak, Erdoganek bere agintaldian sistema presidentziala ezarri baitu, eta boterearen zatirik handiena izan du. Dena den, Kiliçdarogluk agindu du presidente izanez gero sistema parlamentarioa berrezarriko duela. Datozen orduetan emango ditu emaitza ofizialak hauteskunde batzordeak.
2022ko otsailaren 28an atxilotu ondoren, aske utzi dute bere aurkako frogarik eta bistako epaiketarik gabe. Bizkaiko kazetariaren talde juridikoak informatu du “preso dauden hainbat kazetari libre uzteko” Errusiak eta Poloniak adostu duten trukeagatik geratu dela... [+]
Genozidioa zoritxarrez modan dagoen hitza da. Rafael Lemkinek 1946an egin zuen definizioaren arabera, “talde nazional, etniko, arrazazko edo erlijioso bat erabat edo partzialki suntsitzeko asmoz egindako ekintzak” dira genozidioa. Ekintza horiek “taldeko kideak... [+]
Teofanes Aitorlea kronikalariak jaso zuenez, 763-764ko negua inoizko hotzenetakoa izan zen Konstantinoplan. Elurrak eta izotza hartu omen zuten bizantziar hiriburua eta Bosforon iceberg bat ere ikusi omen zuten.
Orain arte klima hoztea, besteak beste, jarduera... [+]
Turkiak jakinarazi du Israelekin zituen merkataritza harreman guztiak eten dituela eta Nazioarteko Justizia Auzitegian Israelen aurkako genozidio salaketarekin bat egitea eskatuko duela.
Gazara doan Adkeniz itsasontziaren irteera eragozteko Israelen ahaleginek beste traba bat jarri dute. Gazako itsas-blokeoa hautsi nahi duen misioaren paturako behin betikoa izan liteke.
Droneen ekoizpena gorantza doan industria da, eta Turkia gerrarako droneen fabrikatzaile eta esportatzaile handienetakoa bihurtu da. Haien produktu izarra Bayraktar TB2 da. Modu autonomoan aireratu, lurreratu eta nabigatu dezakeen drone bat, baina giza operadore baten mende... [+]
Munduko dozenaka erakundek osatzen dute Askatasunaren Ontzidia eta bere helburua da 2007az geroztik Israelek Gazari jarritako blokeoa haustea. Iragan urriaren ondoren blokeo hori erabat areagotu da, eta flota horrek Gazara iristeko saioa egingo du datozen egunetan.
Botoen %52,1ekin irabazi du Erdoganek, eta aurkariak, Kemal Kiliçdarogluk %49,7eskuratu du. Emaitzak ezagutu ondoren, nazioarteko buruzagiek Erdogan zoriondu dute.
Siriako Ipar eta Ekialdeko Autoadministrazioko osasun esparruko ardurak ditu Ciwan Mustafak eta herri kurduak lideratzen duen proiektu politikoaren osasun ministrotzat jo daiteke. Mediku-Ekintza Koordinakundea gobernuz kanpoko erakundearen laguntzarekin Eusko Legebiltzarrean... [+]
Epaiketaren lehen eguna amaituta eta bederatzi kazetari kurduak askatu dituzte. Urte erdia pasatxo preso eduki dituzte "terrorismoa" egotzita. Ankarako espetxean zeuzkaten eta orotara hamaika kazetariri erakunde terroristako kide izatea egozten diete.
Parlamentuan ordezkaritzarik lortuko ez duten beldur, ezkerreko alderdi gehienek Kemal Kiliçdaroglu zentro-ezkertiarraren aldeko botoa eskatzea erabaki dute, egungo presidentearen aurkari nagusia dena.
Badirudi Turkiak behin betiko baimenduko duela Finlandia NATOren parte izatea, "PKK-ren eta bere adarren aurkako borrokari" lotuta, Turkiak jarritako baldintzak bete dituela iritzita. Suediari, ordea, oraindik ez dio atea erabat ireki: 120 "terrorista"... [+]
Hilabete igaro da Turkian lehen lurrikara gertatu zenetik, eta gutxienez 51.000 hildako zenbatu dituzte. Milioika herritarrek beren etxeak utzi behar izan dituzte.
Pinar Selek soziologoaren kontrako nazioarteko atxilotze agindua eman du Turkiak urtarrilaren 6an. Horrek erran nahi du edonoiz atxilotu dezakela Frantziako Poliziak.
Anatoliako failak Kurdistanen, Turkian eta Sirian eragindako lurrikarak goitik behera jausi ditu milaka etxebizitza, eta agerian geratu da Recep Tayyip Erdoganen gobernuaren eta eraikuntza sektorearen artean dagoen ustelkeria. Baina baita munduan nagusitzen ari den eredu baten... [+]