Erdizko meategia: baztandarren %80 aurka, baina gobernuak foru interesekotzat jo du
Nafarroako Gobernuak foru interesekotzat jo du Magna enpresak Erdizen eraiki nahi duen magnesita meategia. Baztan eta Esteribar batzen dituen Alduide mendian daude Erdizeko belazeak eta 80 familien abereak bazkatzen dira bertan.
Foru gobernuaren esanetan, proiektua landa-guneetako enplegua, lurralde kohesioa eta ingurumena babesteko garapen ekonomikoari lotuta dago. Gobernutik diotenez, Esteribarren kokatutako Magnesitas Navarrasen 240 pertsona ari dira lanean, eta haren bueltako zeharkako lanetan beste horrenbeste.
Azken ia bi hamarkadetan proiektu honen aurka ari den Baztango Erdiz Bizirik plataformak salatzen du Magnesitas Navarras Frantziako Roullier multinazionalarena dela, eta proiektu honi dagokionez, Baztango biztanleei zer interesatzen zaien edo zer ez Parisen erabakitzen dela. Elkarteak dioenez, eragin kaltegarriena Erdizen aritzen diren 80 abeltzain familiek jasango lukete, baina proiektuak Baztan osoan ari diren 270 abeltzainei eragingo lieke. Gehitzen du, halaber, behin meategia agortuta ezinezkoa litzatekeela belardiak berreskuratzea.
Erdizeko belardiak 476 hektarea ditu, Baztango handiena da eta kalitate hoberenekoa. Horien erdia erabiltzen da abereen elikagune gisa, eta hain zuzen ere erdi horretan eraiki nahi dute meategia. Baztanen lehen sektoreak ekonomiaren %15 inguru hartzen du oraindik.
Magnesita minerala urria da Europan, eta enpleguarenaz gain, Magnesitas Navarras eta foru gobernua argudio hori erabiltzen ari dira meategiari bultzada emateko. Gobernuaren esanetan Eslovakian, Grezian, Austrian eta Nafarroan ekoizten da munduko magnesitaren %6. Horregatik, kolektibo askok salatzen dute gobernuak baino, halako proiektuetan multinazionalek agintzen dutela Nafarroan.
Hauteskundeetan ere baztandarren gehiengoa aurka
Baztandarrek molde askotan erakutsi dute proiektuaren aurkako jarrera. Elizondon hainbat mobilizazio arrakastatsu egin dituzte, eta iragan apirilaren 22an Iruñeraino eraman zuten meategiaren aurkakotasuna, hiri buruzagian 2.000 lagunetik gora bilduta.
Maiatzaren 28ko hauteskundeetako emaitzei erreparatua ere argi ikusten da egitasmoaren kontrako oposizio handia: bozkatu zuten herritarren %80k proiektuaren kontra dauden alderdiei eman zieten botoa, Erran.eus-ek argitaratu duenez. Baztandarren Biltzarrak erreferenduma deitu nahi izan zuen gaiaz iragan udazkenean, baina Espainiako Gobernuaren Nafarroako Ordezkaritzak debekatu egin zuen.
Magnesitas meategiarekin batera, beste bi proiektu ekonomiko ere interes orokorrekoak jo ditu foru gobernuak: Urrizmendi enpresak aluminioa galdatu eta ijezteko proiektua Uharte-Arakilen, eta EXCAL Elikagaien Erakusketa eta Kontserbaziorako enpresaren instalazioak eta lineak handitzeko proiektua Martzillan.
Gazpromekin zuen kontratua ez du berritu Volodymyr Zelenskyren gobernuak eta, asteazken goizean, Europa ekialdea hornitzeko gasaren fluxua eten du errusiar konpainiak.
Garai aproposa izaten da urteburua iraganeko lorpenak goraipatzeko eta, are gehiago, etorkizuneko asmo-usteak aldarrikatzeko. Eta halatsu da Txinan ere, alafede. Bide batez, ez da harrigarria abenduko azken orduetan, aurreikusitako planari aurrea hartuz, Xinjiangeko Urumqi-Yuli... [+]
Urtezahar gauean petardo, bengala, traka, suziri eta bestelako gailu piroteknikoekin jolasean arituko dira asko eta asko aurten ere, horietako ez gutxi adin txikikoak. Eta errepikatuko dira istripuak, suhiltzaileen esku-hartzeak, eta burrunba gordin sufritzen duten ume, adineko... [+]
Suhiltzaileek beste sute bat itzali behar izan zuten abenduaren 27an Zubietako erraustegian.
-(1).jpg)
The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.
NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]
Palestinarren genozidiorako Israelek erabiltzen duen arma nagusietako bat gosea da. Alde batetik, Gazara elikagaiak sartzeko debekuarekin, eta, bestetik, Palestinako elikadura-burujabetza ezabatuta.
Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun azken ilarrak ereiteko garaia orain hasten da. Eta oraintxe jango ditugu urria aldera erein zirenak.
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Ugaztun hitza entzutean, askotan burura etortzen zaizkigun lehen ordezkariak tamaina handienekoak izan ohi dira: hartza, otsoa, oreina… Batzuetan etxekotutako katua edo txakurra dira agertzen lehenak, edo urruneko lehoiak eta elefanteak. Ikusgarritasunak lehia irabazi ohi... [+]
Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]
Centre Tricontinental erakundeak kongoarren erresistentzia historikoa deskribatu du The Congolese Fight for Their Own Wealth (Kongoko herriak bere aberastasunaren alde borrokan dihardu) dosierrean (2024ko uztaila, 77. zk). Kolonialismo garaian, Belgikako Force Publique-k... [+]