Erdizko meategia: baztandarren %80 aurka, baina gobernuak foru interesekotzat jo du

  • Nafarroako Gobernuak foru interesekotzat jo du Magna enpresak Erdizen eraiki nahi duen magnesita meategia. Baztan eta Esteribar batzen dituen Alduide mendian daude Erdizeko belazeak eta 80 familien abereak bazkatzen dira bertan.

Argazkia: Iñaki Atxa Aranburu

2023ko ekainaren 08an - 11:22
Azken eguneraketa: 12:32
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Foru gobernuaren esanetan, proiektua landa-guneetako enplegua, lurralde kohesioa eta ingurumena babesteko garapen ekonomikoari lotuta dago. Gobernutik diotenez, Esteribarren kokatutako Magnesitas Navarrasen 240 pertsona ari dira lanean, eta haren bueltako zeharkako lanetan beste horrenbeste.

Azken ia bi hamarkadetan proiektu honen aurka ari den Baztango Erdiz Bizirik plataformak salatzen du Magnesitas Navarras Frantziako Roullier multinazionalarena dela, eta proiektu honi dagokionez, Baztango biztanleei zer interesatzen zaien edo zer ez Parisen erabakitzen dela. Elkarteak dioenez, eragin kaltegarriena Erdizen aritzen diren 80 abeltzain familiek jasango lukete, baina proiektuak Baztan osoan ari diren 270 abeltzainei eragingo lieke. Gehitzen du, halaber, behin meategia agortuta ezinezkoa litzatekeela belardiak berreskuratzea.

Erdizeko belardiak 476 hektarea ditu, Baztango handiena da eta kalitate hoberenekoa. Horien erdia erabiltzen da abereen elikagune gisa, eta hain zuzen ere erdi horretan eraiki nahi dute meategia. Baztanen lehen sektoreak ekonomiaren %15 inguru hartzen du oraindik.

Magnesita minerala urria da Europan, eta enpleguarenaz gain, Magnesitas Navarras eta foru gobernua argudio hori erabiltzen ari dira meategiari bultzada emateko. Gobernuaren esanetan Eslovakian, Grezian, Austrian eta Nafarroan ekoizten da munduko magnesitaren %6. Horregatik, kolektibo askok salatzen dute gobernuak baino, halako proiektuetan multinazionalek agintzen dutela Nafarroan.

Hauteskundeetan ere baztandarren gehiengoa aurka

Baztandarrek molde askotan erakutsi dute proiektuaren aurkako jarrera. Elizondon hainbat mobilizazio arrakastatsu egin dituzte, eta iragan apirilaren 22an Iruñeraino eraman zuten meategiaren aurkakotasuna, hiri buruzagian 2.000 lagunetik gora bilduta.

Maiatzaren 28ko hauteskundeetako emaitzei erreparatua ere argi ikusten da egitasmoaren kontrako oposizio handia: bozkatu zuten herritarren %80k proiektuaren kontra dauden alderdiei eman zieten botoa, Erran.eus-ek argitaratu duenez. Baztandarren Biltzarrak erreferenduma deitu nahi izan zuen gaiaz iragan udazkenean, baina Espainiako Gobernuaren Nafarroako Ordezkaritzak debekatu egin zuen.

Magnesitas meategiarekin batera, beste bi proiektu ekonomiko ere interes orokorrekoak jo ditu foru gobernuak: Urrizmendi enpresak aluminioa galdatu eta ijezteko proiektua Uharte-Arakilen, eta EXCAL Elikagaien Erakusketa eta Kontserbaziorako enpresaren instalazioak eta lineak handitzeko proiektua Martzillan.

 

Iragan apirilaren 22an Erdiz Bizirik plataformak Iruñean deitutako mobilizazioa. (Argazkia: X. Letona / ARGIA CC BY-SA)

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Ingurumena
2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


2024-11-22 | Andoni Burguete
Etekin egarriak itotzen duenean

Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]


Planifikatzen ez duen Nafarroako Energia Planaren kontra alegatu dugu

Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.

Gobernuak aurkeztu... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Biriatuko Arbolaren Besta hemen da

Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]


2024-11-20 | Nicolas Goñi
Betirako urpetutako lurrez ordaintzen dute klima aldaketa Hego Sudanen

Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]


2024-11-20 | ARGIA
Esako urtegiaren handitzea “erloju bonba bat” dela ohartarazi dute, tanta hotzaren gisakoak bertan egokituz gero

Esako urtegia handitzeko proiektua berraztertu dezala eskatu dio Chunta Aragonesista alderdiak Espainiako Gobernuari, tanta hotzak berriki utzitako hondamendia ikusita. Halako euriteak jasanez gero, Esak ur hori guztia askatzeko gaitasun nahikorik ez lukeela izango eta... [+]


2024-11-20 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Datuak lurraldera

Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]


2024-11-18 | Estitxu Eizagirre
EAEn 1.557 zabortegi daude eta erabiltzen ez direnak zigilatu ezean, ura kutsatzen jarraituko dute

Legearen arabera, erabiltzen ez diren zabortegi guztiek itxita eta zigilatuta egon beharko lukete 2008tik. Ekologistak Martxan taldea Eusko Legebiltzarrean izan da legea bete dadila eskatzeko: azaroaren 12an Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasunaren batzordean... [+]


Ekofeminismoa borroka kolektibo gisa
Desazkunde feminista

Guretzat, ekofeminismoa ez da teorikoek eta idazleek garatutako teoria. Kolektibo sozial batean parte hartuta eta beste kolektibo eta erakunde batzuekin harremanetan jarrita eraiki dugun ezagutza da. Eta eraikuntza kolektiboak ikusezin bihurtzeak kezkatzen gaituelako, Desazkunde... [+]


2024-11-18 | Jakoba Errekondo
Sagarren istorioak

192 milioi sagar 2024. urtean. Segundoero sei sagarretik gora saltzen du Britainia Handiko Tesco supermerkatu kate han ezagunak; ia 27.000 tona. Zenbaki ikusgarriak dira baina are harrigarrigoak dira bertokoak, Ingalaterrako sagarrak direla jakinda.


2024-11-18 | Garazi Zabaleta
Bizi Baratzea
Durangoko Azoka, bagoaz

Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.


2024-11-18 | Nagore Zaldua
Zaldun, dantzari edo zaindari; altxor ikusezin, betiere

Antzinako greziar eta erromatarrek izaki mitologikotzat zituzten animalia hauek, itsas hondoan jaio eta hazi ostean, lehorreko zaldien tamainara heltzean, Neptunoren gurditik tiratuko omen zuten. Urrutian ikusten omen zituzten, olatu tontorretan jauzika.


Eguneraketa berriak daude