Energia larrialdia: zer dago jokoan Versaillesen?
Europar Batasuneko 27 herrialdeetako agintariak bilduta daude ostegun eta ostiralean Versaillesen, eta Ukrainako gerra alderik ilunena erakusten ari den bitartean, energia krisiari aurre egiteko neurrien inguruan ere hitz egingo dute.
Europak Errusiatik inportatzen du gasaren %40 inguru eta Ukrainako erasoaldiak eraginda lehendik ere igoera nabarmena zuen energia iturri hori izugarri garestitu da egunotan. Ekonomiako Lankidetza eta Garapenerako Erakundeko herrialde gehienetan ezarrita dagoen elektrizitate merkatu marjinalistaren ondorioz, argindarra ordaintzen da ordutegi-tarte bakoitzeko teknologi garestienaren prezioan, eta gasaren igoerak ekarri du gainerako energia-iturriek kostua neurri berean igotzea.
Elektrizitatearen garestitzeak jadanik zailtasun handiak eragin ditu industriaren alorrean –kontsumitzaile handienak, askogatik–. Euskal Herrian, ArcelorMittalek Olaberrian duen lantegiak gelditu egin behar izan du aldi batez, eta ekoizpenerako energia kopuru handia behar duten beste lantegi asko ere antzeko egoeran daude: Mondragon Taldeko Orklik, esaterako, faktura boskoiztu egin zaio eta hamar edo hamabi milioi euroko gastua izan dezakete argindarrean, Aitor Goñi kooperatibako kudeatzaileak Euskadi Irratian aitortu duenez.
Versaillesen Europar Batasuneko 27 herrialdeek bi egunotan egino duten gailurrean, Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko presidenteak proposatuko du gasa energiaren merkatutik desakoplatzeko, prezioetan sortzen dituen gorabehera horiek saihesteko. Arantxa Tapia Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumeneko sailburuak ildo berean hitz egin du, eta elektrizitatearen eta gasaren arteko lotura “eten” egin behar dela dio.
Oraingoz, badirudi Europak Batzordeak onartuko duela gasaren prezioari muga bat jartzea, baina ez dela harago joango.
Europa ipurdi-bistan
EBko herrialdeetako gobernuburuek Versaillesen egingo duten gailurrean batez ere errusiar gasarekiko eta petrolioarekiko menpekotasuna arintzea dute eztabaidagai.
Berriki AEBek iragarri dute ez dutela Errusiako petroliorik erosiko, baina kontuan izan behar da inportatzen dutenaren %10 baino ez dela errusiarra –Europaren kasuan %30 da errusiarra– eta hornidura beste toki batzuetatik ziurtatzeko gaitasun handiagoa duela Joe Bidenen gobernuak, baita Venezuelatik ere, behar izanez gero.
Orduan, nola arindu dezake Europar Batasunak menpekotasun hori? Eta zer ondorio izan dezakete hartzen diren neurriek? Gas likidotua inportatzea –tartean Zierbenako Bahia Bizkaia Gas sozietatearen plantara ekarrita– aldi baterako irtenbide dela diote adituek, eta horrek deskarbonizazio helburuei kalte egingo dietela, 2050erako karbono neutraltasuna lortzeko. Frantziako Estatuak energia nuklearraren aldeko apustua egiten jarraitzen du, oraintxe Ukrainan ikusten ari garen arren zer nolako arriskua sortzen duen eta nolako hipoteka utziko diegun gure ondorengoei.
Duela gutxi Reporterre aldizkariko zuzendari Herve Kempf-k azaldu bezala, Europak trantsizio ekologikorako helburu batzuk zituen arren –energia eta materiala aurreztea eskatzen zuena–, gerra honek ipurdi-bistan harrapatu du, eta alternatiba baldin bada energia nola edo hala lortzea iturri kutsagarriagoak edo arriskutsuagoak erabiliz, klima larrialdian sakondu eta amildegian gehiago gerturatzea baino ez dugu lortuko.
Sortu zela 75. urteurrenean egindako gailurrean, Aliantza Atlantikoak Txinaren kontrako mezua gogortu du eta herrialde asiarrari egotzi dio Errusia laguntzea Ukrainako gerran. Kievi laguntza gehiago emateko konpromisoa adierazi dute NATOko 32 kideek eta Europako herrialdeek... [+]
Europar Batasunaren txandakako presidentetza beretu eta astebeteren buruan Viktor Orban hungariar lehen ministroak egin duen ezusteko blitz-ak azalpen serioa eskatzen du. Gaiaren neurrikoa.
Bakearen goi bilera deiturikoan, Suitzako Bürgenstock hirian, Ukrainako presidente Volodimir Zelenskik hitzordua baliatu du presio diplomatikoa egiteko Errusiari eta fokua, atzera ere, Israel-Palestinatik Europako ekialdera eramateko.
EBko atzerri- eta segurtasun-politika arloko ordezkari Josep Borrellen hitzak azken asteotako eskalatzea elikatzera datoz. Azkenaldian Mendebaldeko hainbat agintarik egin dituzte adierazpenak zentzu berean. Errusiak iragan astean ohartarazi zuen Ukrainari beren armamentua... [+]
Urrats berri horren berri eman du Errusiako Defentsa ministerioak maiatzaren 21ean, zehaztuz "Mendebaldeko arduradun batzuen mehatxuei" bideraturiko erantzuna dela. Oraingoz, arma nuklear taktikoak ez dira inoiz erabiliak izan, hain zuzen, suntsiketa gaitasun... [+]
Ukrainako gerraren benetako izar bihurtu dira droneak, baina ez hainbeste ohiko gudu-zelaian, baizik eta gudari ere badagokion baina oso bestelakoa den eremu batean: gerra-propaganda. Moskuk eta Kievek erabiltzen dituzte tripulaziorik gabeko hegazkinek grabatutako bideoak beren... [+]
Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]
Badator gerra handi bat. Gastu militar ziztrin horiekin ez goaz inora. Trumpek bakarrik utziko gaitu oraingoan. Herritarrek prest egon behar dute Putinen aurrean... Europar Batasuneko agintarien artean nagusitzen ari den diskurtso hori, hitz bakarrean laburbiltzen da:... [+]
Bi urte Polonian preso daraman kazetaria "berehala" askatzeko exijitu dute ehunka lagunek Gernikan. Madrilen, Espainiako Kongresuaren aurrean elkarretaratu dira alderdi ugaritako diputatuak; Espainiako Atzerri ministro Jose Manuel Albaresen esanetan, kazetariaren... [+]
Ukrainari buruzko nazioarteko bilera burutu zuten otsailaren 26an hogei bat estatuburuk eta horren berri emateko prentsaurrekoan bota du Emmanuel Macron Frantziako presidenteak NATOko tropak Ukrainara bidaltzeko planteamendua.
Gerran hil diren ukraniarren inguruan Errusiak emandako datuak ezeztatu ditu Volodimir Zelenski Ukrainako presidenteak. Laguntza militarra ematen jarraitzeko eskatu die AEBei.
Ukrainako gerra hasi zenetik bi urte betetzear direnean, Errusiaren kontrako hamahirugarren zigor-sorta adostu du Europar Batasunak. Orain arteko zabalenetakoa da, eta aurrenekoz barne hartzen ditu Txinako enpresak ere.
Bi urte bete dira Errusiako armadak Ukrainan inbasioa hasi zuela. Egun hori baino lehenago, 2014ko estatu kolpean eta ondoren hasitako gerra zibilean 3.500 zibil inguruk bizitza galdu zuten; horiei gehitu behar zaizkie Nazio Batuen Erakundeak (NBE) azken bi urteotan zenbatu... [+]