Aragoiko Forestalia enpresa eta Red Electrica Española (REE) dira linea horiek eraiki nahi dituzten enpresak, lehena pribatua da eta erdi-publikoa. Berez, elektrizitatea distantzia handietara garraiatzeko lineak dira horiek, autobide elektriko moduan ezagutzen direnak; baina Sustrai Erakuntza ingumen fundazioak salatu duenez, berriztagarrien proiektuak ebakuatzeko linea hutsak balira bezala tramitatzen ari dira.

Enpresek ez dituzte oraindik dorreen eraikuntzarako baimenik, baina fundazioak salatu duenez, “Forestalia presioa egiten ari da” linea horiek eraikitzeko. Dioenez, azken asteetan lursailen jabeak enpresak bidalitako gutunak jasotzen ari dira, eta horietan beren lurretan dorreak ezartzeko baimena eskatzen die: “Dirudienez, enpresa lurren jabeekin hasierako harremanak ixten saiatzen ari da, horrela proiektua egiteko garaian bere indar-posizioa sendotzeko eta etorkizunean desjabetzeak egin aurretik lana aurreratzen saiatzeko”, azaltzen du fundazioak bere webgunean.

Edozein modutan, Forestaliak linea bat eraiki nahi du Sakanan eta REEk beste bat, baina Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikoaren Ministerioak dagoeneko jakinarazi du, linea biek dorre berdinen gainean joan behar dutela. Hortaz, dorreok eraikitzeko ez da nahikoa Forestaliak lur-jabeen baimenak eskuratzea, eta REEk ere bere baimenak eskatu behar ditu.

200 kilometrotik gorako lineak

Forestaliaren linea horietako bat Zaragoza lurraldeko Cinco Villas herrian hasten da eta Gatikan amaitu; 270 kilometrokoa litzateke. Zarrakaztelutik sartzen da Nafarroan, eta Erdialdea, Iruñerria eta Sakana zeharkatzen ditu. Bi adarretan banatzen da: bata Gatikan (Bizkaia) amaitzen da, eta bestea Gasteizen. Lineak, gainera, hirugarren adar bat du, Erriberri parean hasten dena eta ebakuazio-puntu gisa Castejongo azpiestazioa duena. Beste linea Zaragozako Tauste eskualdean hasiko litzateke, eta Nafarroako Erriberari, Errioxari, Arabari eta Burgosi eragingo lieke; horrek ere 200 kilometrotik gorako luzera du.

Aipatu lehen linea bat dator REEk proiektatutako Muruarte (Nafarroa) eta Itsaso (Gipuzkoa) arteko linearekin. Bi lineak paraleloan joango lirateke azken horren ibilbide osoan (92 Km), bien arteko 200 bat metroko tartearekin. Horrela, mota horretako azpiegiturek ingurumenean eta gizartean dituzten eraginak (zuhaiztia kentzea, hesi-efektua, eremu elektromagnetikoak…) bikoiztu egingo lirateke. Hala ere, ondorio metagarri horiek ez dira aztertu bi proiektuetako bakar batean ere.

Proiektu horietan dauden gabezia guztiak gorabehera, Espainiako Gobernuak Forestaliak aurkeztutako lau proiekturi oniritzia eman die. Sustrai Erakuntza fundazioak, Aragoi, Errioxa, Euskal Autonomia Erkidegoa eta Nafarroako beste erakunde batzuekin lankidetzan, errekurtsoa aurkeztu die orain arte onartutako proiektu guztiei.

Sustrai Erakuntzaren ustez, makroproiektu horiek kaltegarriak dira gure ingurumenetarako, “eta gainera, proiektu horiek gauzatuz gero, energiaren kudeaketarako funtsezkoa den jarduera bat, elektrizitatearen garraioa, esku pribatuen esku utziko litzateke”.

Ondorengo mapetan ikus daiteke hiru proiektutako lineak nondik nora doazen: