Energia berriztagarria sortzeko proiektuek aurrera egin ahala, horien elektrizitatea garraiatzeko linea proiektuak ere azaleratzen ari dira. Horietako batzuk, adibidez, Nafarroa, Araba eta Bizkaia zeharkatzen dituzte.
Aragoiko Forestalia enpresa eta Red Electrica Española (REE) dira linea horiek eraiki nahi dituzten enpresak, lehena pribatua da eta erdi-publikoa. Berez, elektrizitatea distantzia handietara garraiatzeko lineak dira horiek, autobide elektriko moduan ezagutzen direnak; baina Sustrai Erakuntza ingumen fundazioak salatu duenez, berriztagarrien proiektuak ebakuatzeko linea hutsak balira bezala tramitatzen ari dira.
Enpresek ez dituzte oraindik dorreen eraikuntzarako baimenik, baina fundazioak salatu duenez, “Forestalia presioa egiten ari da” linea horiek eraikitzeko. Dioenez, azken asteetan lursailen jabeak enpresak bidalitako gutunak jasotzen ari dira, eta horietan beren lurretan dorreak ezartzeko baimena eskatzen die: “Dirudienez, enpresa lurren jabeekin hasierako harremanak ixten saiatzen ari da, horrela proiektua egiteko garaian bere indar-posizioa sendotzeko eta etorkizunean desjabetzeak egin aurretik lana aurreratzen saiatzeko”, azaltzen du fundazioak bere webgunean.
Edozein modutan, Forestaliak linea bat eraiki nahi du Sakanan eta REEk beste bat, baina Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikoaren Ministerioak dagoeneko jakinarazi du, linea biek dorre berdinen gainean joan behar dutela. Hortaz, dorreok eraikitzeko ez da nahikoa Forestaliak lur-jabeen baimenak eskuratzea, eta REEk ere bere baimenak eskatu behar ditu.
200 kilometrotik gorako lineak
Forestaliaren linea horietako bat Zaragoza lurraldeko Cinco Villas herrian hasten da eta Gatikan amaitu; 270 kilometrokoa litzateke. Zarrakaztelutik sartzen da Nafarroan, eta Erdialdea, Iruñerria eta Sakana zeharkatzen ditu. Bi adarretan banatzen da: bata Gatikan (Bizkaia) amaitzen da, eta bestea Gasteizen. Lineak, gainera, hirugarren adar bat du, Erriberri parean hasten dena eta ebakuazio-puntu gisa Castejongo azpiestazioa duena. Beste linea Zaragozako Tauste eskualdean hasiko litzateke, eta Nafarroako Erriberari, Errioxari, Arabari eta Burgosi eragingo lieke; horrek ere 200 kilometrotik gorako luzera du.
Aipatu lehen linea bat dator REEk proiektatutako Muruarte (Nafarroa) eta Itsaso (Gipuzkoa) arteko linearekin. Bi lineak paraleloan joango lirateke azken horren ibilbide osoan (92 Km), bien arteko 200 bat metroko tartearekin. Horrela, mota horretako azpiegiturek ingurumenean eta gizartean dituzten eraginak (zuhaiztia kentzea, hesi-efektua, eremu elektromagnetikoak…) bikoiztu egingo lirateke. Hala ere, ondorio metagarri horiek ez dira aztertu bi proiektuetako bakar batean ere.
Proiektu horietan dauden gabezia guztiak gorabehera, Espainiako Gobernuak Forestaliak aurkeztutako lau proiekturi oniritzia eman die. Sustrai Erakuntza fundazioak, Aragoi, Errioxa, Euskal Autonomia Erkidegoa eta Nafarroako beste erakunde batzuekin lankidetzan, errekurtsoa aurkeztu die orain arte onartutako proiektu guztiei.
Sustrai Erakuntzaren ustez, makroproiektu horiek kaltegarriak dira gure ingurumenetarako, “eta gainera, proiektu horiek gauzatuz gero, energiaren kudeaketarako funtsezkoa den jarduera bat, elektrizitatearen garraioa, esku pribatuen esku utziko litzateke”.
Ondorengo mapetan ikus daiteke hiru proiektutako lineak nondik nora doazen:
Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako... [+]
Toki-administrazioek zalantzan jarri dute ingurumen-inpaktuaren azterketa, eta ohartarazi dute ingurumenean eragin larria izango duela eta baterako azterketa egin beharko dela etorkizuneko proiektuetarako.
Adimen artifiziala denen eskueran jartzearekin, multinazional teknologikoek cloud datu zentro erraldoiak eraikitzeko planak ugaritu dituzte. Ekipamendu informatikoz betetako mega-fabrikon aztarna ekologikoa ikaragarria da: elektrizitateaz gain, milioika litro ur behar dute euren... [+]
Esnatze horretan hainbat kausa elkartzen dira, eta lurraldean sakabanatuta dauden herrien erresistentzia-ahalmenak bete-betean erantzuten die. Joan den larunbatean, aldarrikapen horien inguruan manifestazio jendetsua egin zen Gasteizen. Kalean frogatu zen berriro posible dela... [+]
E-CHO izenaren gibelean gordetzen den makroproiektuari so jarri gara, Zuberoatik hurbil, Biarnoko Lacq herrian egitekoa den egitasmo omen ekologikoa hurbilagotik ezagutzeko asmoz. Hiru gune industrial lituzke: hidrogenoa ekoizteko fabrika erraldoi bat, eta hegazkinentzako eta... [+]
Amazonek, Jeff Bezos magnatearen konpainia estatubatuar erraldoiak, dirutza gastatuko du Aragoin dituen hiru datu-zentroak handitzeko. Bere filial Amazon Web Servicesek (AWS) 15.700 milioi euro jarriko ditu Huescan eta Zaragozan, Pirinioetatik datorren Gállego ibaiaren... [+]
Gaur egun, etengailu bat sakatzea keinu hutsala da. Gehiengoak ez daki energia-ekoizpenaren gibelean zer dagoen, energia-ekoizpen orok eragina baduelarik. Erregai fosiletan eta nuklearrean oinarritutako energia ereduaren hauskortasunari buru egiteko, energia herritarren... [+]
Babesturiko natur eremuetan egoteagatik, ingurumenean izan dezakeen inpaktuagatik eta hiri planeamenduarekin bat ez egiteagatik jarri dute alegazioa hiru udalek, besteak beste. Multinazional norvegiarrak eraiki nahi duen zentral eolikoak bost haize-errota handi aurreikusten ditu... [+]
Multinazionalak jakinarazi duenez 72 MWko potentzia izango luketen bi "eguzki parke" edo makro-zentral fotovoltaiko eraiki nahi ditu foru lurraldean, baina ez du kokapenaren berri eman. Industria teknologikoan gehien kutsatzen duen enpresetako bat da Jeff Bezos... [+]
Energiaren sektoreari loturiko konpainiak bere zuzendari nagusia aldatu du, doikuntzak iragartzearekin batera. Euskal Herriko lantegietan ia 3.000 langile aritzen dira eta sindikatuak kezkatuta agertu dira, kaleratzeak ekar litzakeelako erabakiak.
Hauteskunde-kanpainen arteko tarte gero eta estuagoan, komeni da XXI. mendeko urte erabakigarrietan sartu garela gogoraraztea. Adibide bakarra jartzearren, ozeanoen tenperatura-errekorrak etengabe gainditzeak izututa dauzka zientzialariak, eta dagoeneko ez dakite egoeraren... [+]
Ez dakit zure herrira helduko den Hamaika diziplina anitzeko proiektu artistikoaren erakusketa.
Artelanekin batera, hamaika lekukotasun. Bertan denetarik dago: beldurra, mina, amorrua, esperantza, etsipena, indarra... Maitasunez idatzitako testigantzak. Garondoan mehatxuaren... [+]