500 lagun inguru bildu dira Baionan, protesta baketsuan. Frantziako leku ezberdinetan errepideak itxi dituzte, eta hiriburuetan polizak esku hartu du. Emakumeen presentzia inoiz ez bezala azaleratu da.
Urteko lehen eta orain arteko zortzigarren larunbata zuten Jaka Horiek. Indarberrituta itzuli dira: azken manifestazioetan jende kopurua murrizten zihoan, baina pasa den larunbatekoan berriz ere 50.000 lagunetik gora bildu ziren Frantziako Estatu osoan. “Biolentzia basatia” erabiltzen dutela dio Frantziako gobernuak, eta horren aurka egiteko, Baionan manifestazio baketsua deitu zuten. Dena den, hiriburuetan istiluak izan ziren.
Jaka Horiek 14:00etan zuten hitzordua Baionan, eta orotara 500 herritar inguru batu ziren protestara, gehienak jaka horiak soinean zituztela. Zergen igoeraren eta polizia indarkeriaren aurkako eta justizia sozialaren aldeko oihuak entzun ziren manifestarien artean.
Ipar Euskal Herrian ez ezik, Frantziako hiriburuetan mobilizazioak izan ziren. Handiena hiriburuan, Parisen. Macron presidentearen dimisioa eskatu zuten. Christophe Castaner barne ministroak hartu zuen hitza: “Mugimendu honek ez ditu Frantziako herritarrak ordezkatzen”. Parisen, manifestariek gobernuaren egoitzaraino joateko asmoa zuten, baina gendarmeek eragotzi zuten; beste behin ere gas negar-eragilea jaurtiz. 20 pertsona inguru atxilotu zituzten.
“Gu ere Jaka Horiak gara”
Zabalkunde handia izan dute Jaka Horien irudiek. Manifestarien profil hori –istiluetan gendarmeei aurre egiten azaltzen dena– gizonezkoena izan ohi da ia beti. Hargatik, pasa den larunbateko Jaka Horien zenbait mobilizazioetan emakumeek bete zituzten lehen lerroak, “gu ere Jaka Horiak gara” aldarri eginez. Horrez gain, Jaka Horiak ez direla biolentziara mugatzen adierazi eta protesta baketsuari bide eman zioten.
Frantziako Jaka Horien mugimenduari buruzko tesia egiten ari da Aldo Rubert soziologoa: klase popularren politizazio heterogeneoa ulertzea interesatzen zaio, herritarrek politikarekiko daukaten harremana ezin baita murriztu hauteskunde-garaian gertatzen den –edo gertatzen... [+]
Hiru urte dira jaka horiek lehen protestak egin zituztela. Urtemugarekin loturan ekintza egin du hogei pertsona inguruko taldeak Biriatuko pasabidean, auto ilarak sortuz.
Herria eliteen aurka. Edo beharbada errealitate konplexuagoa, historiaren barrunbeetan sartzen zarenean. Horrela islatzen dute Éric Vuillarden liburuek. 2017an Frantziako letren saririk handiena, Goncourt saria jaso zuen L’Ordre du jour liburuarengatik.
CRS eta jendarmeen barne-oharretan kritikatua izan da Didier Lallement buruzagiaren gestioa. Bere praktikak “legalki zalantzagarriak eta politikoki kaltegarriak” direla diote.
Le Média Pour Vous komunikabide independentekoa da kolpaturiko kazetaria. Larunbateko Parisko Jaka Horien manifestazioaren jarraipena egiten ari zela jaso du aurpegira Poliziaren granada bat.
Jaka Horiak mugimendua kale eta bideetara atera zela urtea beteko da azaroaren 17an. Mugimenduak badu zer ospatua, izaera sendoa agertu baitu, baina badu ere zer pairatua. Horren lekuko, hona datu bat: Frantziako justiziak 3.000 zigor ezarri dituzte iazko azarorik aurtengo... [+]
Jaka Horien (Gilets Jaunes, frantsesez) mugimendua 2018ko urrian abiatu zen eta urtebete beranduago bizirik dirau. Ekarri dituenen eta huts egindakoen balantzea egiteko goizegi ote da? Itsasoaren beste aldetik, Ingalaterratik, Simon Fairlie saiatu da eta LARRUNerako euskaratu... [+]
Eztabaida Nazional Handiaren berri eman bezperan, Notre Dame katedrala sutu zen. Jaka Horien oldeari aitzi egiteko Errepublikako presidente Macronen asmoak ezagutu gabe geratu ginen. Ostegunean agertu zen Frantziako nazioaren aurrean, baita bere gobernuaren neurri politiko... [+]
Azken sei hilabeteotan arreta bereziarekin jarraitu ditut Jaka Horiek Estatu frantsesean sortu duten zurrunbilo politikoa eta eragin duten egoera berria. Haien inguruan idatzitakoak ere irakurtzen saiatu naiz, batez ere, sare sozialetan. Izan ere, Estatu frantseseko... [+]
Txaleko horietatik moreak eramatera igaro zen Paris iragan astean. Lorea Ibañez egon zen, besteak beste, Pariseko Korrikan. Zer gertatu zen jakin nahi?
Txaleko Horien mugimendua, altxatu bezain laster, itzaltzera kondenatzen zen. Hor dirau. Bazirudien ez zuela deus lortuko. Zerga soil baten kontra altxatzen zelako, agian? Ala ez zuelako sarien eta aberastasunen birbanaketa seriosa planteatzen? Orain jada diskurtsoa jantziagoa... [+]
Jaka Horien mobilizazio soziala Frantziako Estatu osoan zabaldu da, baita Ipar Euskal Herrian ere, eta Macronek gidaturiko gobernuaren politika hankaz gora ari da jartzen. Baina orain, arriskua dago herri sektore horiek mahairatu duten sakoneko problemari soilik errepresioz... [+]