Elikaduraren gizarte segurantzaren proiektua lehen pausoak ematen ari da Ipar Euskal Herrian

  • Herritarrei elikagai jasangarriak eskuratzeko aukera bermatu nahi die elikaduraren gizarte segurantzaren proiektuak, aldi berean ekoizpen arduratsuago baterako bidea zabalduz. Legearen galbahea pasatzea zaila ikusten dute, baina hasi dira euren kabuz antolatzen.

Montpellierren (Frantzia) egindako bilkura bat.

2022ko urriaren 14an - 08:00
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Gero eta gehiago dira Frantziako Estatuan Gizarte Segurantzak elikadura iraunkor bat barnean hartzeko exijitzen dutenak. Herritarrei modu jasangarrian elikatzeko aukera emateko proiektu bat sustatu nahi dute, zeinak pertsona bakoitzari hilean 150 euro emango lizkiokeen, demokratikoki kudeatutako eta kotizazio sozialarekin finantzatutako tokiko kutxen bidez elikatzeko.

Mugimenduak bi kezka nagusi ditu oinarrian: alde batetik, laborantzan eraldaketa baten beharra ikusten dute, gaur egungo ereduak elikagaiak eta ingurumena esplotatzen dituelako. Eta, bestetik, kontsumitzaileei ere erreparatzen diete: diru-sarrera ohikoenekin, herritarrek ez dute modu jasangarrian elikatzeko eskubiderik.

Duela hamar bat urtetik, laborantza eta elkarte munduko eragileak lanean ari dira osasunaren arloko gizarte segurantza sistemaren modukoa litzatekeen dispositibo bat martxan jartzeko, Kazeta hedabidean irakur daitekeenez. Gaiaren inguruan eztabaida sendotzen joan da, eta antolatzen joan dira hainbat txokotan. 2019tik abian da “Elikaduraren Gizarte Segurantzaren alde” kolektiboa, proiektua koordinatzeko.

Hala ere, legediaren bermea behar du proiektuak, eta kolektiboak urrun ikusten du aukera hori. Bitartean, hedadura mugatuko herri ekimenak antolatzen ari dira.

Ipar Euskal Herrian ere hasi dira martxan jartzen proiektua ezagutarazteko hainbat hitzordu. Besteak beste, Urruñako Ekintza Sozialeko Herriko Zentroak Elgarrekin elkartearekin lankidetzan bi eguneko plangintza antolatu du, urriaren 14 eta 15 egunetarako, informazioa biltzeko eta eztabaidatzeko. Bigarren egunean arratsaldeko 18:00etan, Baionako Otsokop saltegi kooperatiboan Okzitaniako Tolosako tokiko kutxa proiektuaren bultzatzaileetakoa den Sarah Cohen gonbidatuarekin gaia landuko dute. 2023ko urtarrilean hiri hartako auzo ezberdinetan proiektu bat abiatuko da bost kutxarekin.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Elikadura
“Eskolako jangela orduetan gauza asko gertatzen da, ez da bakarrik jateko leku bat”

Bi ordu edo bi ordu eta erdiz haur eta gazte andana hartzen ditu jantokiaren tarteak eskoletan. Jateko, jolasteko eta elkarbizitzeko espazio horretan jantokiko arduradunak esku hartzeko dituen mugez, jarraitzen diren irizpideez, begiraleen rolaz eta duten formazioaz arituko... [+]


Karine Jacquemart (Lurramako aurtengo gomita berezia)
“Egungo elikadura- eta nekazaritza-sistemek ez gaituzte autonomo bihurtzen”

Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]


2024-11-05 | Estitxu Eizagirre
Zentral fotovoltaiko eta eolikoen olatua
Araba, sakrifikatu nahi duten alaba?

Hego Euskal Herrian energia berriztagarrien makroproiektuen zaparradari zenbakiak jarri dizkiogu erreportaje honetan. Datuek marrazten duten mapan, Nafarroak gori-gori jarraituko du eta Araban daude kontzentratuta EAEn enpresek egin nahi dituzten energia zentralen %75,4. Hori... [+]


2024-10-28 | Garazi Zabaleta
Artotxiki
Artobeltza, artatxikia, kinoa eta produktu beganoak Lizarraldean

Umetatik baserrian bizi izan dira Gillen eta Bittor Abrego Arlegi anaiak, Lizarraldean, Iguzkitza herrian. Familia abeltzaina izan da haiena baina baserria eta lursailak haien esku gelditu zirenean, proiektuari buelta bat ematea erabaki zuten bi anaiek: “Lur zatia eta... [+]


Suaren kolorea duen azaroa, hazien aroa

Zer da zuretzat sukaldea? Niretzat, suaren tokia, sua dagoen aldea. Etxearen bihotza da, lapikokoa mimoz eta maitasunez  prestatzeko lekua. Gero, mahai inguruan  jateko, dastatzeko, partekatzeko eta disfrutatzeko tokia. Sasoikoa jateko sukaldera sartuko gara.


2024-10-21 | Garazi Zabaleta
"Haziak" liburua
“Liburuarekin jendea animatu nahi dugu haziak ekoizten hastera”

Hazien munduan buru-belarri ari dira urte askotatik Miguel Arribas Kelo eta Marc Badal, Haziak liburuaren egileak. Hazien ugalketari buruzko azalpen praktikoez gain, elementu historiko, ekonomiko, politiko eta kulturalak jaso dituzte; beraz, baratzerik ez dutenentzat ere... [+]


Euskal Herriko tomate agroekologikoek %38,6 CO2 gutxiago isurtzen dute Almeriako tomateek baino

EHNE Bizkaiak bultzatutako azterketaren emaitzek baieztatu dute eredu agroekologikoan ekoiztuak diren tomateek berotegi efektuko gasen isurketan, eta batez ere energia kontsumoan, inpaktu txikiagoa dutela eredu agroindustrialean ekoiztuak diren tomateekin alderatuta. Honetan,... [+]


Eskola-jantokietan catering-enpresen zerbitzua blindatu du Jaurlaritzak

Catering-enpresarik gabe jardun nahi duten eskolentzat bestelako eredu bat arautzea adostu zuen Eusko Legebiltzarrak 2019an. Horren ordez, catering-enpresen bidezko zerbitzua ematera derrigortzen ditu ikastetxeak Eusko Jaurlaritzak berriki argitaratu duen aginduak. Bitartean,... [+]


2024-10-08 | ARGIA
‘Nafarroako Intxaurra’ kalitate-marka sortu dute

'Nafarroako Intxaurra' marka kolektibo berriak Lizarraldeako, Erdialdeko eta Goi Erriberako zortzi ekoizle biltzen ditu. Kanpaina honetan 200 bat tona intxaur merkaturatuko dituzte, Nafarroan ekoizten den intxaur kopuruaren %46 inguru.


Xabiroia
Eztena, marmokena ez dena

Aurtengo udan ez dugu gure hondartzetan marmoka gehiegirik ikusi. Baina ehunka pertsona izan dira Kantauriko postuetan artatuak, Galiziatik Euskal Herrira. Marmokak? Ez. Karabela portugaldarrak orduan? Ezta ere. Oraingoan, arrain baten eztenak izan dira ur-ertzean hankutsik... [+]


2024-09-18 | Estitxu Eizagirre
Haziak eta etorkizuneko auziak

Haziak nola egin azaltzen duen jakintza praktikoa eta hazietan datzan ikuspegi politikoa. Biak uztartu dituzte Haziak liburuan Miguel Arribas Kelo-k eta Marc Badal-ek. Hamaika auzi baitaude jokoan hazi bakoitzean: biodibertsitatea vs estandarizazioa, autonomia vs menpekotasun... [+]


2024-09-16 | Estitxu Eizagirre
‘Haziak’ liburua irailaren 20an aurkeztuko da, Azpeitiko Elikagunean

Liburuaren lehen aurkezpena irailaren 20an izango da, ostiralarekin, 18:30ean Azpeitiko Elikagunean. Bertan izango dira Miguel Arribas Kelo eta Marc Badal egileak, Markel Lizasoain itzultzailea, Maitane Gartziandia diseinatzailea eta Dani Blanco argazkilaria. Egileen azalpenak... [+]


2024-09-16 | Garazi Zabaleta
Barazki bizidunak
Barazki ekoizpen proiektua Berrobin

Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]


Eguneraketa berriak daude