El Procès, ikuspegi libertario bat
“Prozesua” dela-ta, badira, Kataluniako libertarioen artean, nazio-arazorik badenik ukatu eta borroka hau beraiena ez dela esaten dutenak; badira mugitzen den edozeri jarraitzeko prest egon eta independentziaren aldeko oldearekin era oportunistan eta akritikoan bat egin dutenak; eta badira, azkenik, prozesuan modu kritikoan eta aktiboan parte hartzen dutenak ere.
Azkenok CDR-etan [Comitès de Defensa de la República] zentratzen dute beren aktibitatea, besterik baino, herri-organizazioa indartzea eta tokiko autonomia zabaltzea begi-miran dituztela.
Talde libertario hauek (haien aurrekaririk ezagunentzat No a l’Estat, sí a la Independència agiria ematen ahal da) nazio-estatua saihestuko luketen herri-organizazio erak ari dira saiatzen: saihestu, bai, jakina, Espainiako Estatua, baina bai Kataluniakoa ere, nahiz eta azken hau gaitz erditzat jotzen dute askok.
Prozesua –haien ustez– herri-iniziatiba batetik heldu bazen ere, funtsean, herri-proiektu moduan, porrot egin du. Oraindik ere pentsa liteke, elite politikoek markatutako bideetatik irten litekeela, dagoeneko egundoko ustekabea izango litzateke baina: prozesua, eduki, eliteok oso beren eskutik hartuta daukate.
Azken hilabeteetan gertatu denak, herritarren ekimenekin elite hauek daukaten konfiantzarik eza erakusten du. Urrian, efektiboa izan zedin asmo handirik gabe aldarrikatu zuten independentzia. Ez zuten 155.ari desobeditzeko estrategiarik landu edo keinurik egin... Azkenik, Espainiako presidenteak hauteskundeak konbokatu zituenean, makurtu ziren; hori dela-eta, katalan asko, boto ematea beste zereginik ez daukatela ikusita, arrunt lur jota edo etsita daude.
Independentziaren aldeko ahalegina, “ongi-izate” eta “demokrazia” parametroetan inskribitzea lortu zuten elite katalantzaleek. Libertarioek, beste hainbat lagunek ere, haratago eraman nahi dute: nazio-gatazkaz hara ere, sistema estatal-kapitalistak bera ere ustelduta dagoela erakutsiz.
Independentziaren aldeko herri-mugimenduak balio handiak azaleratu ditu: lurrarekiko eta bizi-tokiarekiko atxikimendua; deszentralizazio, autonomia eta demokrazia zuzeneko xedea; hizkuntzaren eta kulturaren estima... Madrilek erabili duen mespretxua eta errepresioaren aurrean, injustizia sentimendu batek ere bilarazi ditu borrokan ari diren sektore ezberdinak.
“Bateko eta besteko eliteei aurre eginez –esaten digu Laia Vidal, Grup de Reflexió per a l’Autonomia-koak– Katalunia popularra birsortzen gure alea eman nahi dugu. Beharbada honenbestean dinamika destruktiboak azkarregiak dira ezer egiteko, baina ez gara saiatu gabe egongo. Bitartean, ez gara zain egongo instituzioek independentzia sinbolikoa aldarrika dezaten. Autonomia erreala eraikitzen jarraituko dugu”.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Otsailean bost urte bete dira Iruña-Veleiako epaiketatik, baina oraindik hainbat pasarte ezezagunak dira.
11 urteko gurutze-bidea. Arabako Foru Aldundiak (AFA) kereila jarri zuenetik epaiketa burutzera 11 urte luze pasa ziren. Luzatzen den justizia ez dela justizia, dio... [+]
MAITE: (biharko eguna antolatzen bere buruaren baitan) Jaiki, gosaldu, bazkaria prestatu, arropa garbitu, etxea garbitu, gizon hori jaiki, seme-alabak jaiki, hiru horien gosaria prestatu, haiek agurtu, erosketak egin, lanera joan, seme-alabak eskolatik jaso, merienda eman,... [+]
Matxismoa normalizatzen ari da, eskuin muturreko alderdien nahiz sare sozialetako pertsonaien eskutik, ideia matxistak zabaltzen eta egonkortzen ari baitira gizarte osoan. Egoera larria da, eta are larriagoa izan daiteke, ideia zein jarrera matxistei eta erreakzionarioei ateak... [+]
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.
Aurrekoan, ustezko ezkertiar bati entzun nion esaten Euskal Herrian dagoeneko populazioaren %20 atzerritarra zela. Eta horrek euskal nortasuna, hizkuntza eta kultura arriskuan jartzen zituela. Azpimarratzen zuen migrazio masifikatua zela arazoa, masifikazioak zailtzen baitu... [+]
Ez dut beti ulertzen nola aritzen ahal diren lur planeta honetako zati okitu, zuri, gizakoi eta kapitalistako aho zabal mediatikoak, beraiena, hots, gurea, zibilizazioa dela espantuka. Berriak irakurtzen baldin baditugu, alta, aise ohartuko gara, jendetasuna baino, barbaria dela... [+]
Administrazioko hainbat gai, LGTBI+ kolektiboko kideen beharrizanak, segurtasun subjektiboa, klima aldaketa, gentrifikazioa, ikus-entzunezkoak erabiltzeko modu berriak, audientzia-datuak jasotzeko moduak, dislexia, ikuspegi pedagogiko aktibo eta irisgarriak, literatur... [+]
Auzitan jar ez daitekeen baieztapen orokor eta eztabaidaezinaren gisan saldu digute hizkuntzak jakitea printzipioz ona dela, baina baditu bere "ñabardurak", edo esanahi ezkutuagokoak. Hemengo ustezko elebitasun kontzeptuaren azpian dagoen baina kamuflatzen den... [+]
Otzandu egin gara, katalanak eta euskaldunok, ekaitzaren ondoren. Saiatu ginen, bai; sendo ekin genion, eta gogor kolpatu gaituzte; ezin izan genien gure helburu zuzen, ezinbesteko, sakratuei eutsi. Eta porrotaren mingostasuna dastatu dugu, eta bigundu egin gara irabazleen... [+]
Iragana ulertzen saiatzen eta etorkizuna bideratzen, oraina joaten zaigu zenbaiti. Nire proiektuetako bat (hasi baina landu ez dudana oraindik) dudan zuhaitz genealogikoa egitea da. Horretan lagunduko didan liburutxo bat ere erosi nuen. Baina, hain da handia lana, liburutxoa... [+]
Desgaitasun fisikoa duen arkitekto baten alabaren etxea bisitatu ondoren idazten dut honako hau.
Desgaitasun fisikoa duten pertsonen taldeek ez dute arkitektoa maite, beraien bizitza zailtzen duen gaizkile bat kontsideratzen baitute. Gorrotoa ulerkorra da: arkitektoaren lanak... [+]
Ortutik itzuli berritan erabaki nuen Twitterretik alde egitea, oraindik Twitter zenean. Auzolan batera joan nintzen, brokoliak eta azaloreak landatzera, eta mindfulness efektua zapuztu zidan algoritmoak, idazle feminista transgorrotatzaile baten txioak jaurtitzearekin... [+]
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]