Ekoizpen kostuak eta elikagaien balioa haurrekin lantzeko material didaktikoa
Gipuzkoako Biolur elkarteak iaz aurkeztu zuen Duina ikerketa proiektuaren txostena. Baratzegintza ekologikoko esperientzia desberdinen diagnostikoa egin zuten bertan, hainbat alor kontuan hartuta: ekonomikoa, ingurumenekoa, bizi baldintzena, zaintzena eta beste. Denbora eta datu ekonomikoak jaso zituzten ikerketan, elikagai ekologikoen ekoizpen kostuak eta prezioen arteko alderaketak eginda. Ikerketa jendarteratzeko, baina, hainbat bide jorratzen ari dira: martxoan, esaterako, Ekoizpen Duina Kontsumo Herrikoia sukaldaritza saioa egin zuten. Ikasturtea hasi berri den honetan, gaia haurrekin lantzeko beste proposamen interesgarri bat dute esku artean: eskola komunitaterako Sukaldean Kontu Kontari material didaktikoa.
Hamabi labore landu zituzten Duina proiektuan, horien ekoizpen kostua eta duinak izango liratekeen prezioak aztertuta. Labore horiek oinarri hartuta osatu dute material zabalgarria, Irrimarrak egindako ilustrazio koloretsuz lagunduta. “Osagai eta plater bakoitzaren prestaketak zenbat balio duen kalkulatzeko ariketak aurkituko ditugu, elikadura eta bizitza duinagoak garatzen lagunduz”, diote webgunean materialaz. Biolur elkarteko Maider Zubikarai Beristainek azaldu duenez, batik bat 7 eta 12 urte arteko haurrei zuzenduta dago, Lehen Hezkuntzako lehen, bigarren eta hirugarren mailako ikasleei.
“Ariketa matematikoez gain, laboreak garaika daude antolatuta, eta bakoitzarekin errezeta bat planteatzen da. Beraz, matematika, ingurumena, elikadura eta beste gai asko lantzeko joko asko ematen du materialak”, adierazi du Zubikaraik. Izan ere, elikagaien balioa haurrekin lantzeari, orokorrean, garrantzia gutxi ematen zaiola sumatzen dute taldean. “Deskonexioa dago horren inguruan. Garrantzitsua da umeekin elikagaien balioaz eta kostuaz hitz egitea, gaiari lehentasuna ematea”, gehitu du Mirene Begiristain Zubillaga taldekideak. Are gehiago, kontuan izanda azken 30 urteotan familiako gastuetan erdira jaitsi dela elikadurarena.
Bergarako San Martin eskolan, lehen proba
Materialaren aurkezpena Bergarako San Martin eskolan egin zuten iazko abenduan, Ereindajan proiektuarekin eta bertako guraso elkartearekin elkarlanean. “Harrera oso ona izan zuen materialak, dinamizaziorako inplikazioa ere handia izan zelako”, diote bultzatzaileek. Tokiko aliantzekin elkarlanean, materiala herri eta eskola gehiagotara zabaltzeko helburua dute orain. “Eskolentzat ez ezik, guraso elkarteentzat, familientzat eta hezkuntza mailako eragileentzat da interesgarria materiala, eta zabaltzea nahiko genuke”.
Zazpi euroan eskura daiteke materiala –bost euroan Biolurreko kideentzat–, elkartearekin harremanetan jarriz. Biolur.eus webgunean topatuko du informazio guztia interesa duenak.
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]
Urteak daramatzate Atxondoko Biezko baserrian bizitzen eta lanean Aner Garitaonandiak eta Oihane Lekunberrik. “Kaletarrak ginen gu, nik enpresa eta turismo ikasketak egin nituen, baina mundu hori ez zitzaidan gustatzen…”, azaldu du ekoizleak. Lekunberrik,... [+]
2009an sortu zen Ja(ki)tea elkartea zenbait jatetxe, sukaldari eta gastronomia kritikariren arteko elkarlanetik. “Hasiera hartan, Gipuzkoako 14 bat jatetxe elkartu ginen, baina pixkanaka hazten joan da proiektua, eta gaur egun 37 gara”, azaldu du Xabier Zabaletak,... [+]
Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]
Elkea proiektuan produktu asko eta desberdinak ekoizten ditu David Ruiz de Galarreta Azpilikueta ekoizle amezkoarrak. Olibondoekin hasi zen, baina fruta arbolek, lekaleek eta zekaleek ere beren tokia egin dute proiektuan urteotan. Eta, orain, jarduera berri bat gehitu die... [+]
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]
Urteak dira Nafarroan eta beste zenbait tokitan hazien liburutegi proiektuak martxan dituztela. Hazien liburutegiak, liburuen liburutegietan. Euskal Herriko Hazien Sareak antolatutako hitzaldi batean izan zuen egitasmo horien berri Ane Leturia Delfrade Antzuolako liburuzainak,... [+]