EH Bilduk ostiraleko prentsaurrekoan leporatu dio Olatz Garamendi Etika Batzordeko buru eta Gobernantza Publiko eta Autogobernu sailburuari anonimotasunaren urraketaren aurrean ezer egin ez izana. “Agerikoa da sailburua ez dela Etika Batzordean dituen funtzioak behar bezala betetzen ari, eta agerikoa da ere bai funtzionatzeko modu honekin Batzordeak berak ez duela ezertarako balio”, kritikatu du Josu Estarrona EH Bilduko legebiltzarkideak.

Unai Fernandez de Betoño legebiltzarkideak salatu du anonimotasun eskubidea urratu diotela. Etika Batzordeari jakinarazi zion Ivan Pedreira Eusko Jaurlaritzako Garraio Plangintzako zuzendaria ez zela kode etikoa errespetatzen ari. Izan ere, goi kargudun zela onespena eman zien lehen lan egin zuen enpresak burututako 12 ingurumen-ebaluaziori, baina tartean ez ziren bi urte igaro, arauak eskatzen duen bezala. Etika Batzordeak arrazoia eman zion Fernandez de Betoñori, eta EAEko Buletin Ofizialean argitaratu zen Pedreirak kodea urratu zuela.

Batzordeak ebazpena eman eta bederatzi egunera Fernandez de Betoñok Pedreiraren abokatuaren email bat jaso zuen, “mehatxu argi batekin”: “Epaitegietara eramatearekin mehatxu egin zidan, haren bezeroaren kontrako ebazpena publiko eginez gero”, zehaztu du legebiltzarkideak. EH Bilduk gogorarazi du batzordearen betebeharra dela jasotzen duten informazio oro sekretupean gordetzea, eta kasu honetan printzipio hori urratu zuela kideren batek.

Ostiraleko Kontrol Plenoan galdera

Olatz Garamendi Etika Batzordeko buruari erantzukizunak eskatu dizkiote, eta ostiraleko kontrol saioan galdegingo diote kasuari buruz. Fernandez de Betoñok azpimarratu du Garamendik bazuela abokatuaren mezuaren berri: “Niri bidali zidan e-posta, kopian, Garamendiri berari ere bidali ziolako”. Horren aurrean “atzamarrik mugitu ez izana” egotzi dio koalizioak, eta Garamendiri exijitu diote espediente bat irekitzeko, argitu dezaten nor izan den filtrazioa egin eta anonimotasun bermea urratu duena.

Batzordea bera ere zalantzan jarri dute, eta berretsi dute “organo independente” bat behar dela “jardunbide desegokiak prebenitu, antzeman, ikertu eta ebazteko”. Oraingo batzordearen “eginkizun bakarra” Jaurlaritzaren jarduera “zuritzea” dela kritikatu dute, eta gertatutakoa "eskandalua" dela nabarmendu. Hain zuzen, koalizioak martxoaren lehenean legez besteko proposamena aurkeztu zuen Jaurlaritzari eskatzeko Etika Batzordea desegin dezala, ate birakariak gelditzeko.

Etika Batzordeak ez du kontrol funtzioa bete

Jaurlaritzako goi-kargudunek kode etikoa betetzen dutela ziurtatzeko eta kontrolatzeko eskumena du Etika Publikorako Bartzodeak. Bost kidek osatutako taldea da eta horietatik hiruk ardura politikoak dituzte Jaurlaritzan. EAEko Kargu Publikodunen Jokabide Kodea eta Interes Gatazkak Arautzen Dituen Legeak zehazten du kargu publiko batetik enpresa pribatura igarotzeko bi urteko tartea pasa behar dela. Gainera, Etika Batzordeari jakinarazi behar diote hori egin aurretik, eta hor erabakiko dute ea “bateragarria” den enpresa pribatuan lan egitea.

Ez da arau hori errespetatu gutxienez hamabi kargudunen kasutan, Naiz-ek jakinarazi duenez. Legearen arabera, “urraketa oso larriak” dira, eta ondorioz enpresa pribatura pasa diren pertsona horiek bost eta hamar urte artean ezingo lukete kargu publikorik hartu. Gainera, Jaurlaritzako kargua amaitzean ordain ekonomikorik jaso badute, itzuli egin beharko lukete.

Hauek dira kode etikoa urratu duten kargudunak, enpresa pribatura igarota Batzorde Etikoaren baimenik gabe, Naiz-ek argitaratu duenaren arabera: Isabel Muela, Jon Redondo, Aitor Garitano, Janire Bijueska, Imanol Leza, Ander Goyoaga, Iker Atxa, Javier Plasencia, Jordi Compàs eta Arantza Leturiondo.