EH Bilduk ituna egin du Espainiako Gobernuarekin, 2023ko aurrekontuetarako
Asteartean iragarri dute "jendearen bizitzak hobetzeko aurrerapenak" jaso dituztela akordioan. Besteak beste, trafiko eskumena Nafarroari emango diote, eta euskal ogasunek kudeatuko dituzte banku eta argindar enpresen ezohiko irabazien zergak. Aranzadi elkartearen Irulegiko indusketetara 300.000 euro bideratuko dira, eta 600.000 euro Martxoaren 3ko biktimak oroitzeko Gasteizko memoria gunera. Jarraian gainerako hitzarmenetako batzuk.
PSOEren eta Unidas Podemosen 2023ko aurrekontuak babestuko ditu EH Bildu koalizioak, Mertxe Aizpurua parlamentuko bozeramaileak asteartean iragarri duenez. Hamar puntu nagusiko itun zabala hitzartu dute Espainiako Gobernuarekin, Aizpuruaren esanetan, “jendearen bizitza hobetuko duten aurrerapenak” dituena. Autogobernuari, osasunari, euskarari, memoria historikoari, ekonomiari, gizarte arloari eta hezkuntzari buruzko erabakiak dira; jarraian horietako batzuk.
Trafiko eta Bide Segurtasunari lotutako eskumena martxoaren 31 baino lehenago eskualdatuko da Nafarroara. Halaber, euskal ogasunen esku geratuko da banku eta argindar enpresen irabazi ezohikoen zergen kudeaketa.
Itunean jaso dutenez, 2023an guztira 1.200 mediku plaza gehiago eskainiko dira Familia eta Komunitateko Medikuntzan –Espainiako gobernuak aurreikusitakoa baino 200 gehiago adostu ditu EH Bilduk–. Bi milioi euro gehiago bideratuko dituzte Barruko Mediku Egoiliarren (gaztelerazko MIR) plaza horietara, “egungo mediku faltaren aurrean osasun sistema publikoa indartzeko eta beharrezko belaunaldi aldaketari bide emateko asmoz”.
Memoria historikoa
Hiru memoria gunetara bideratuko dute 2023ko aurrekontuen dirua. Lehenik, 300.000 euro bideratuko dira Irulegiko aztarnategian Aranzadi elkartearen indusketa lanetara: “Ezinbestekoa da babes instituzionala areagotzea euskararen jatorriaz ikertzen jarraitzeko”, argudiatu du koalizioak. Bigarrenik, Martxoaren 3ko biktimak oroitzeko Gasteizko memoria gunea sortzeko 600.000 euro bideratuko dira. Hirugarrenik, hiru milioi euro bideratuko dituzte Iruñeko Ezkabako Gotorlekua memoria gune bihurtzeko, 1938ko ihesaldian fusilatuta hil zituzten presoen omenez.
Euskara eta hezkuntza
Euskarazko irratien digitalizazioa “azkartzeko” milioi bat euro bideratuko dute, eta ziurtatu dute horrek euskarazko irratien hedapen gaitasuna areagotuko duela “modu nabarmenean”. Gure Zirkua ikuskizunak 250.000 euro jasoko ditu, euskarazko zirkua sustatzeko.
Unibertsitateei dagokienez, proiektu jakinek finantzaketa izango dute. Mondragon Unibertsitateak bi milioi euro jasoko ditu; unibertsitate publikoek, gutxiago: Euskal Herriko Unibertsitateak milioi bat eta erdi, eta Nafarroako Unibertsitate Publikoak, milioi bat.
Mantenduko diren neurriak
Alokairuen eguneraketak %2ra mugatzeko neurriaren indarraldia 2023 amaitu arte luzatuko da. Pentsioei dagokienez, kotizazio gabeko pentsioek %15eko igoera mantenduko dute datorren urte osoan. Zehaztu dute hilean batez besteko 70 euroko igoerak 450.000 pentsioduni egingo diela mesede hilero, “batez ere miseriazko pentsioak kobratzen dituzten emakumeei”.
Nafarroako Gobernuak asteazken honetan onartu du 2024ko Nafarroako Aurrekontu Orokorren aurreproiektua: 6.355 milioi euro. Horietatik 520 milioi finantza gastuetara bideratuko dira (%8,18). Orain arteko aurrekontu handienak dira.
EAJko ordezkari Alaitz Zabalak adierazi du oposizioak ez duela konfiantzarik bere zuzenketetan.
2023ko atarian, 2022ko zenbakiek protagonismo berezi bat hartzen dute; izan ere, urte aldaketarekin batera, beti saiatzen gara kontagailua zeroan jartzen. Errealitate likidoen aroan, zenbakiek ere gure aditasunetik desagertzen dira ―askotan izugarrizko abiaduraz―, eta... [+]
Eskutitza osatzen duten erakundeek kontzentrazioa egin dute Nafarroako Parlamentuaren aurrean, Aurrekontu hauei ez! Pobretzearen aurrean, erreforma fiskala lelopean.
Abenduaren 22an onartuko dituzte Nafarroako Gobernuko 2023ko aurrekontuak. Navarra Sumak izan ezik, gainerako alderdiek elkar zoriondu dute Legebiltzarrean erakutsitako adostasunagatik. Historiako aurrekonturik handienak izango dira Foru Erkidegoan: 5.749 milioi euro, 2022an... [+]
Nafarroako Gobernuaren 2023ko aurrekontuen aurreikuspena aurkeztu zuen asteazkenez foru gobernuak: 5.748 milioi euro, iaz baino %9,9 gehiago. Horietatik, 5.238 milioi izango dira ohiko gastuetarako, 510 milioi finantza gastuei bideratuko baitzaie. Albistearen amaieran zehazten... [+]
PSOEren eta Unidas Podemosen gobernu koalizioak 2023ko aurrekontuen aurreakordioa adostu dute, eta “inoizko gastu sozialik handiena” dutela iragarri. Besteak beste, trenak doan izatea hitzartu dute. UPk eskatzen zuen Etxebizitza Legea ez dute aurrekontuetan sartuko.
EAJk Espainiako Senatuko bozketaren unerako utzi omen ditu AHTrako diru gehiago ekartzeko negoziazioak. Oraingoan, trena hiriburuetan sartzeko izango omen da dirutza, Donostian herritarrek behar ez duten metroarekin batera, Bilbo inguruan inork gutxik erabiltzen duen... [+]
Abenduaren 23ko bozketan abstenitu egingo da EH Bildu. Akordioa medio, 253 milioi euroko partida eskatuko duten zuzenketak egingo dira aurrekontuetan, eta koalizioak proposatutako sei neurri politikoetatik hiru onartu dira.
Maddalen Iriarte EH Bilduko bozeramaileak iragarri du berria ostiral honetan, Eusko Legebiltzarreko gobernuaren kontrol saioan, “ez dira herri honek behar dituen aurrekontuak, ez dira gure aurrekontuak. Baina horiek hobetzeko lanean ari gara”.
2022ko aurrekontuen negoziaketetan PSOEren eta Unidas Podemosen koalizioak konpromisoa hartu du amiantoaren biktimei kalte ordainak emateko. Espainiako aurrekontuen gaineko eztabaidetan EH Bilduk Espainiako Gobernuarekin eskuratu duen lehen akordioa da.
Jaurlaritzak 2022 urterako prestatuko egitasmoa “inoizko aurrekonturik handienak” direla esanez aurkeztu du. Hala da bai, zenbakiei bakarrik begiratuz gero. Baina handiak izanagatik, ez dute zertan nahikoak eta egin daitezkeen handienak izan beharrik. Ezberdina... [+]
13.107,8 milioi euroko aurrekontua onartu du Gobernu Kontseiluak, eta 1.605 milioi euroko inbertsioa aurreikusi du. Susperraldi ekonomikoa izango du erronka. Hona sail bakoitzera eta sail horietako zein arloetara bideratuko den dirua.
Madrilgo Gobernuko aurrekontu proiektuan 662,9 milioi euro Hego Euskal Herrirako gorde dituzte, horietatik 388,4 milioi AHTarentzat, alegia, erdia baino gehiago.
Astelehen eguerdian Nafarroako hainbat sindikatu eta eragile sozialen 40 bat ordezkari bildu dira Nafarroako Gobernuaren aurrean, Karlos III.ena etorbidean, aurrekontu sozialak aldarrikatzeko eta argiaren salneurriaren gorakada salatzeko.