Sustrai Erakuntza Fundazioa alegazioak aurkeztea bultzatzen ari da azken asteotan Nafarroan argitara ateratzen ari diren eguzki- eta eoliko-poligono andanaren aurka. Orain arte, eta hilabete pasatxoko epean, Fundazioak hemeretzi alegazio aurkeztu dizkie dagoeneko beste hainbeste proiekturi.
Fundaziotik jakinarazi dutenez, datozen asteetan alegazioak aurkezten jarraituko dute. Oraingoz, guztira 36 dira inpaktu eta tamaina handiko proiektuak: “Hori da Nafarroako Gobernuak eta Estatuko Gobernuak azken egunotan Nafarroan jendaurrean jarri dituzten proiektuen kopurua. Baina kopuru osoa askoz handiagoa izango da asteak eta hilabeteak pasatu ahala”. Alegazio kanpaina bultzatzen ari da elkartea eta euren webgunean alegazioak nola egin informatu dute.
Sustrai Erakuntzaren ustez, eguzki- eta eoliko-poligono horiek arrazionaltasunik gabe planteatzen ari dira eta proiektu horien garapenak ez du inolako plangintza demokratikorik: “Abian diren proiektuekin nabarmen gainditzen ari da Nafarroako Energia Planean proposatutakoa. Une honetan, ez dago erakunde publikorik berriztagarrien garapena antolatzen edo zuzentzen duenik, ezta espekulazio-burbuila berri hori gelditzeko asmorik duenik ere. Eta, jakina, ez zaie inoiz kontsultatu herritarrei Nafarroan ditugun beharrei, inpaktuei eta energia-ereduari buruz. Hori guztia herritarren bizkar egiten ari da, modu guztiz antidemokratikoan”.
Hori dela eta, bai Sustrai Fundazioak bai gisa honetako proiektuen aurka dauden elkarte ugarik –esaterako Haize Berriak elkartea edo Salba dezagun Erreniega–, proiektu hauek geldiaraztea eskatu dute, Nafarroan behar den eredu energetikoaren inguruko hausnarketa eta plangintza prozesu egokia irekitzeko.
Fundazioak salatu duenez, aurkeztutako proiektu eta poligono gehienek eragin larriak dituzte Nafarroako ingurumenean. Horiek ezartzeko lur-mugimendu handiak egin behar dira eta pista handiak ireki lursail naturaletan, kasu askotan jende gutxi ibiltzen den eta natura-balio handiak dituzten eremuetan. Gainera, eremu babestuak eragiteraino iristen dira. Guztiaren ondorioz, landaredia suntsitu, animalia-espezieen habitatak zatikatu eta oztopo artifizialak sortzen dira, animalien mugimenduak eta pasoak zailduz.
Arreta berezia jarri nahi dute Nafarroako poligono eolikoek sortzen duten hegaztien hilkortasunean. Duela gutxi jarritako instalazioek, hala nola Cavarkoak, Yugo mendilerroan eta Bardeako Parke Naturalaren gisako naturguneen mugakideek, putreak, miruak eta beste espezie babestu asko hiltzen dituztela salatu dute, "baita hain eskasak diren basoilo txikiak eta handiak ere. Nafarroako Gobernuaren datuen arabera, 2020ko uztailetik, parkea martxan jarri zenetik 2021eko martxora arte, zortzi hilabete eskasetan, 80 sai hil zenbatu dira, beste hegazti eta saguzar espezie batzuekin batera, guztira 124 ale. Eta horiek dira atzemandakoak...”.
Fundazioak jakinarazi duenez, Nafarroako Erriberan ere eguzki-energia biltzeko poligono handi bat instalatzea aurreikusten ari dira, Azkoienen eta Andosillan hain zuzen, 600 hektareatik gorako lursail naturala okupatu nahi duena.
Proiektu hauek guztiek ez dutela zentzurik salatu dute: “Nafarroan kontsumitzen dugun elektrizitatearen %46 berriztagarria da, eta aurreko urteetan ehuneko hori are handiagoa izan da. Gaur egun Nafarroan energia berriztagarriek pisu handia dute, eta neurri handi batean, esportatu egin behar da. Izan ere, 2019an Nafarroak ekoitzi zuen elektrizitatearen %30 esportatu zuen, eta ehuneko hori gero eta handiagoa izanen da, instalatu nahi diren proiektu guztiak aurrera eramaten badira”.
Muineko arazoa da, Sustrairen esanetan, Nafarroan kontsumitzen dugun energia guztiaren %21 baino ez dela elektrizitatea, gainerakoa fosila da, eta ez dago inolako plangintza garrantzitsurik kontsumo hori elektrikoa izan dadin. Horregatik, haien ustez, Nafarroan jatorri berriztagarriko elektrizitate kantitate gehiago ekoizteko instalazio hauek ezartzeak gutxi lagunduko die klima aldaketari eta energia fosila erauzteko gailurrari: “Enpresa eta pertsona batzuen poltsikoak are gehiago gizentzeko baino ez dute balioko".
Horregatik guztiagatik, Nafarroako eta Estatuko gobernuei eskatzen die proiektu hauen moratoria orokorra eta behar dugun energia-ereduari buruzko hausnarketa eta plangintza demokratiko egokiak egin ditzatela, honako printzipio hauetan oinarrituta: kontsumoen murrizketa, energia aurreztea, ekoizpen deszentralizatua eta azken kontsumo-lekuarekiko hurbiltasuna, non udalek eta kontzejuek, beren biztanleekin batera, haien planifikazioaren eta garapenaren jakinaren gainean egon daitezen, natura-ingurunea eta herri-ingurunea gure lurraldean gertatzen ari diren diru-gose eta espekulazio erasoetatik babestuz.
Duela hiru urte onartutako Klima Aldaketaren aurkako legean jasota zegoen neurria
Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]
Ezkeltzun eraikitzekoa zuten parke eolikoaren egitasmoa, momentuz ez dute gauzatuko. 2022ko otsailean jakin zen Ezkeltzun parke eolikoa eraikitzeko zegoen asmoa. Hortik aurrera, ibilbide bat egin du gaiak, baina badirudi, momentuz, proiektuak ez duela aurrera egingo. Hala... [+]
GES-Global Energy Services enpresak eguzki bidezko energia sortzeko proiektua hasi du Erriberrin, Euskal Herriko handienetakoa. 50 MWp-ko potentzia izango du, eta 74.000 eguzki panel izango ditu guztira, instalazioak datorren urtea amaitu baino lehen martxan jartzea aurreikusten... [+]
Finerge enpresak Beizaman eta Bidania-Goiatzen bederatzi makro-eoliko jarri nahi ditu, 229,5 metrokoa bakoitza, guztien artean 45-50 MWko potentzia izango luketenak. Haize-erroten artean sei errepide eraikiko lituzkete eta horrek Errezilgo lurrak ere hartuko lituzke. Beizama eta... [+]
Batzuetan, mehatxua behar izaten dugu arriskuan dagoenaren garrantziaz jabetzeko. Eta mehatxu horren tamainaren araberakoa izaten da balizko erasoari erantzuteko barruan sentitzen dugun indarra. Konturatu orduko, zeure burua ikusten duzu lanean, buru-belarri, galtzeko arriskuan... [+]
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
Hego Euskal Herrian energia berriztagarrien makroproiektuen zaparradari zenbakiak jarri dizkiogu erreportaje honetan. Datuek marrazten duten mapan, Nafarroak gori-gori jarraituko du eta Araban daude kontzentratuta EAEn enpresek egin nahi dituzten energia zentralen %75,4. Hori... [+]
Erramun Galparsoro eta Joxe Manuel Muñoz aranoarrak dira. 22 eta 30 urte daramatzate, hurrenez hurren, 440 metroko garaieratik itsasoari begira dagoen eta 114 biztanle dituen Nafarroako herri txiki hartan bizitzen. Inguruetan Repsolek eraiki nahi duen zentral eoliko... [+]
Arano eta Hernani inguruetan Repsol eta Endesa enpresek eraiki nahi dituzten makro-zentral eolikoen aurkako txosten kritiko mardula egin du Mikel Alvarez ekintzaile ekologista donostiarrak. Bere esanetan, "Euskal Herrian planteatzen den era horretako azpiegitura... [+]
Harreman bertikal eta asimetrikoen adibideak asko dira, eta beti ez zaigu rol bera egokitzen. Horrela, zenbaitetan, batzuek erabakitzen dute eta erabakitakoa gauza dadin lan egingo dute; gainontzekoen funtzioa da “goian” hartutako erabakiak gauzatzea edota onartzea... [+]
Arabako hamazazpi talde, elkarte eta herri mugimenduk deituta, milaka lagun elkartu dira larunbat arratsaldean Gasteizen, euripean. Bilbo plazatik abiatutako manifestazioak Foru plaza bete du ibilbidearen amaieran. Arabako landa eremua mehatxatzen duten makroproiektu guztien... [+]
Hamasei plataformak baino gehiagok bat egin dute "Araba ez dago salgai" eta "Makroproiekturik ez!" mezuekin eta manifestazioa antolatu dute elkarrekin: urriaren 26an izango da, 18:00etan Gasteizko Bilbo plazan hasita. Jarraian, manifestazioa deituz plazaratu... [+]