Egur errautsa? Baratzera!

  • Garai batean erreturak edo erraloak nonahi egiten zituzten, soroetan eta baratzeetan edo luberria sortu behar zenean landareak kendu eta errez. Horrela “garbitzeaz” gain, errautsa sortzen zuten gero lur sail hori ongarritzeko. Gaur egun sukaldean edo urrutira gabe sortzen da egur errauts gehiena. Sukaldean bertan makina bat erabilera du errautsitako egur horrek. Baina gaur lurrean edo landareetan dituen erabilbideak jorratuko ditugu.


2022ko urtarrilaren 28an - 12:30
Azken eguneraketa: 13:35

Hasteko aipatutako ongarri lana. Errautsak ez du ez nitrogenorik ezta karbonorik ere, baina egurrak zituen mineral ugaritan aberatsa da. Gomendio orokorra da 100 metro koadroko 20 litro errauts zabaltzea. Lurraren azidotasuna baretzen du eta hori landare gehienentzat ona da; kontuz, lur azidozaleak diren landareei ez eman, adibidez patatari (Solanum tuberosum) edo ahabiari (Vaccinium myrtillus). Errauts horrek asko lagunduko die kaltzio eskasia sufritzen duten landareei: tomateari (Solanum lycopersicum), adibidez. Luar pilan ere tarteka errauts geruza txiki bat jartzeak luarrari ontzen lagunduko dio, baita errautsarekin nahastuta joan daitezkeen erabat erregabeko ikaztutako zatitxoek ere.

Bare eta barraskiloen haginkadetatik babestu nahi diren landareak errauts pilatxo batekin inguratzen dira. Bustitzen denero, berritu egin beharko da. Landareen gainera ere zabaldu daiteke, gero erraz garbitzen baita; lehorra badago, busti ondoren eman errautsa. Horrela, harrak, kakalardo arkakusoak, zorriak eta abar uxatuko dira, edo ez dira hurbilduko. Berdin oiloen zorriak uxatzeko, errauts bainuak hartzeko toki bat jarri beraien lumaera.

Izotza baldin badator, landare hozberak errauts pixka batekin estali. Hura den hostoetan izotza sortzea zailagoa da, tenperaturak gehiago jaitsi beharko luke.

Putzurik baldin baduzu eta ditxosozko alga berde itogarri horiek atzeratu nahi badituzu eta gainontzeko landareak indartu, tarteka koilarakada bat errauts nahasi 4.000 litroko.

Saguak dabiltzan tokietatik uxatzeko ere errautsa jartzen da. Baita txindurritegietan ere, sarreran mordoxka bat jarri eta alde egiten dute.

Perretxikurik sortu nahi baduzu lastotan edo birrindutako kartoian, horiek esterilizatzeko errauts-uretan bustitzen dira. Errautsak beste perretxikoak atzeratzen ditu, eta guk hazteko jarri nahi ditugunei bidea eta bazka garbi-garbia utzi. 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Landareak
Tokiko espezieekin osatutako basoa landatzeari ekingo diote igandean Arrankudiaga-Zollon

Lursailaren jabeak hitzarmena sinatu du Lurgaia Fundazioarekin eta Sagarrak talde ekologistak deialdia zabaldu du landaketara batzeko. Zaraobe Institutuko ikasleak asteartean aritu ziren zuhaitzak landatzen.


2025-01-13 | Garazi Zabaleta
Urteaga-Urkulegi baserria
Barazki, fruitu eta haragi, dibertsifikazioa ekoizpenaren oinarri

Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]


2025-01-13 | Jakoba Errekondo
Ezin usainik hartu

Sudurrak egia dio. Zaila da sudurra engainatzea. Usaimena saihestea ezinezkoa da. Sudurretik garunerako lotura bidearen ikerketa zirraragarria, liluragarria, zoragarria da makina bat ikerlarirentzat. Usainaren eta memoriaren arteko zubia azkarrena ez bada, bizkorrenetakoa bai... [+]


Bagera, gu ere bai, gu beti pozez... angulak ez hainbeste

Duela 180 milioi urte Pangea kontinentea zatitu zenerako ikasia zuen aingirak Thetis itsasoa zeharkatzen. Ordudanik kontinenteak mugituz joan dira, eta aingira espezieak ezberdinduz. Jatorrizko arbaso beretik bereizi diren 20 aingira espezieen artean, gurea da, ibai-aingira edo... [+]


2025-01-08 | Garazi Zabaleta
Aina Socies Fiol
“Balear Uharteetako irla bakoitzean besteetan ez dagoen landare barietate asko dago”

Oporlekuekin soilik lotuko dituzte askok Balear Uharteak, baina agroekologiaren eta kontsumoaren bueltan mugimendu bizia dute Mallorca irlan: Associació de Varietats Locals de Mallorca (tokiko hazi barietateen elkartea) da horren adibide. Abenduaren hasieran, elkarte... [+]


2025-01-08 | Nicolas Goñi
Nola bihurtu lurzoruak klimaren laguntzaile?

Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]


Urtarrila, intxaurrondoaren loaldia

Kolore morez margotu dut urteko lehen hilabetea, sormena, irudimena, jakintza eta espiritualitatearen kolorez.


2025-01-06 | Jakoba Errekondo
Elkarren beharra bizitzeko

Lagun txiletar batek bere herriko istorio bat kontatu dit, eta ahoa bete inplante utzi nau. Han “quintral” esaten dioten landare batena da, Tristerix corimbosus. Txile eta Argentina hegoaldeko baso epeletan bizi da, eta gure lurralde epeletan hazten den mihuraren... [+]


2025-01-06 | Garazi Zabaleta
Trebatu elkartea
Lehen sektoreko erreleboa bultzatzeko egitasmoa Gipuzkoan

Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]


2025-01-06 | Nagore Zaldua
Itsas-bare kantauriarra
Ohartarazpenaren artelanak

Koloretsuak, distiratsuak, forma xelebre bezain ederrekoak diren heinean, nudibrankioek beste planeta batetik iritsitako izakiak dirudite. Itsas hondoko izaki biluzi hauek 1980ko hamarkadako gandorretako kolore biziak eta Parisko joskintzako izen handien moda arkitektonikoa... [+]


2024-12-27 | Leire Ibar
Txanpainaren industriaren arrakastaren oinarrian eskulan esplotatua dago

The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.


2024-12-23 | Garazi Zabaleta
Ekin Dulantzi
Nekazaritzako elikagaien test gunea Dulantzin

Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]


2024-12-23 | Irati Diez Virto
Ez naiz sagua, ezta satorra ere; lursagua naiz

Ugaztun hitza entzutean, askotan burura etortzen zaizkigun lehen ordezkariak tamaina handienekoak izan ohi dira: hartza, otsoa, oreina… Batzuetan etxekotutako katua edo txakurra dira agertzen lehenak, edo urruneko lehoiak eta elefanteak. Ikusgarritasunak lehia irabazi ohi... [+]


2024-12-23 | Jakoba Errekondo
Ilarraren entzumena

Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun azken ilarrak ereiteko garaia orain hasten da. Eta oraintxe jango ditugu urria aldera erein zirenak.


Gabonetan tokikoa eta sasoikoa kontsumitu eta, bide batez, Israelgo produktuak boikoteatu

Palestinarren genozidiorako Israelek erabiltzen duen arma nagusietako bat gosea da. Alde batetik, Gazara elikagaiak sartzeko debekuarekin, eta, bestetik, Palestinako elikadura-burujabetza ezabatuta.


Eguneraketa berriak daude