Egunean Behin jokoaren galesezko bertsioa kalean da: Cwis Bob Dydd

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2022ko azaroaren 14an - 09:22

Gales eta Euskal Herria ia berdinak dira azaleran (20.000 km2 pasatxo) eta biztanlerian (3.1 milioi biztanle pasatxo), baina haien herria egitura autonomiko bakar bat da Erresuma Batuan, nazio izen ezagutuarekin gainera. Galeserazko hiztunak 750.000 dira, euskaraz mintzo direnak baino gutxixeago estatistiken arabera, baina egoera soziolinguistiko eta diglosiko bertsuan. Ingelesetik distantzia linguistiko handia duen hizkuntza da gainera, ulermenerako opakoa, ez katalanaren eta gaztelaniaren artean gertatzen den bezala.

Kontestu horretan, euskaraz Egunean Behinek arrakasta izan duela ikusirik, amua bota genuen Gales aldera egoera bertsuan jokoak han ere arrakasta eduki dezakeelakoan. Hipotesia frogatu gabe dago, noski, baina S4C telebistaren babesa lortu du ideiak, eta hala garatu da, azken hilabeteetan, Cwis Bob Dydd joko/aplikazioa.

Duela 10 egun kaleratu zen aplikazioa eta jokoa, radarraren azpiko erdi isilpean, eta gaur atera du prentsa oharra S4C telebistak. Galeserazko telebistako eduki digitaleko arduradun Rhodri ap Dyfrigek esan du: "Espero dugu euskaraz aplikazioak izan duen arrakastatik ikastea, eta eragin bera edukitzea hemen Galesen". Jeremy Miles gobernu erregionaleko Hezkuntza eta Hizkuntza ministroak esan du, bere aldetik: "Galeseraren erabilera areagotu nahi dugun denen artean, egunero; Cwis Bob Dyff aukera atsegina da horretarako; harronago proiektu hau bultzatzearekin eta jendea gonbidatzen dut parte hartzera". Iragarpeneko txio batek Galesko lehen ministro Mark Drakeforden atsegitea ere jaso du.

Mekanika eta itxuran, Egunean Behinekin alderatuta berdina da Cwis Bob Dydd. Edukietan dagoenez muina, galdera sorta batzuk egokitzapen/lokalizazio erraz samar batekin igaro dira bertsio batetik bestera: eragiketa eta segida matematikoak, adibidez, edo munduko banderak, non estatuen izenen itzulpena egitea izan den koxka; edo kontaketa kontuak (hala nola hor goiko irudikoa, non galderen formulazioa itzuli behar izan den). Beste eduki batzuek egokitzapen gehiago eduki dute, baina parekideak dituzte euskaraz: anagramak (letra nahasietatik hitza asmatu) edo letra-zopak kasu.

Eta noski, Galesko pertsonak, bazterrak eta historiako, kulturako edo hizkuntzako datuak biltzen dituzten galdera sorta espezifikoak daude. Adibidez, asma ezazu zein den errugbilari hau:

Lokalizazio lanean, hizkuntza zeltiko honek ekarri ditu aldaketa batzuk. Euskaraz aski da galdetzea "nor da?" edo "nor da kirolari hau?" baina generoa duen hizkuntza da galesa, eta bereizketa egin behar da galderetan.

  • Pwy yw'r chwaraewr yma? (gizonezko kirolariez galdetzekotan)
  • Pwy yw'r chwaraewraig yma? (emakumezko kirolariak)
  • Pwy yw hi? (Nor da, emakumezkoa)
  • Pwy yw e? (Nor da, gizonezkoa)

Galesezko alfabetoak ere eman dizkigu buruhauste batzuk, digrafo batzuk letra bakartzat hartzen baitira eta ondorioz letra zopak pixkat bereziak... hau bezalako proposamenekin:

Gainerakoan, edukiaz gain, aplikazioaren interfazea eta azalpenak ere galesez daude.

Eta izena bera, noski, Cwis Bob Dydd, kasu honetan oso antzeko zentzarekin: Quiz bat egunean (Cwis galesez, ingelesezko Quiz da, galde-erantzunen jokoa alegia).

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Hizkuntza gutxituak
2024-12-19 | Leire Ibar
Frantziak hizkuntza gutxituen aurka darabilen “linguizidioa” salatu dute

Hizkuntza gutxituei begira Frantziaren jarrera salatzeko prentsaurreko bat egin dute Parisen hainbat diputatuk. Frantziako hizkuntza gutxituen kontrako azken erasoek protestak eragin dituzte Korsikan, Katalunian eta Martinikan. Régions et Peuples Solidaires mugimenduak... [+]


Ipar Kataluniako udaletan katalana erabiltzea debekatu du Frantziako justiziak

Okzitaniako Tolosako Apelazio epaitegiak eman du epaia, eta horren arabera, udaletan ezingo da katalana lehen hizkuntza moduan erabili, eta izatekotan, frantsesez egin ondoren, hura katalanera itzuli ahal izango da.


Samira Belyouaou, amazigera hiztuna
“Ni, diasporako alaba, neure buruaren kontra borrokan bizi nintzen Alemanian”

Samira Belyouaou (Heidelberg, Alemania, 1994) diasporako alaba da. Gurasoak Rifen (Maroko) jaioak, Alemanian Samira alabak eta lau seme-alaba gehiagok amazigera izan zuten etxeko hizkuntza. Itzulpengintza ikasketak egina, software enpresa batean ari da, beren produktuak 80... [+]


2024-11-27 | ARGIA
Korsikako Asanblean frantsesa inposatzen jarraitzen dute, korsikera debekatuta

Korsikako legebiltzarkideek ezin dute Korsikako Asanblean korsikeraz hitz egin, Bastiako Auzitegiaren 2023ko epai baten arabera. Ebazpen horri helegitea jarri zion Asanbleak, baina debekua berretsi du orain auzitegi berak. Epaiak tokiko beste hizkuntzei eragiten diela ohartarazi... [+]


2024-11-22 | ARGIA
Languneko zuzendari Lohitzune Txarola
“Hizkuntza gutxituen pisu ekonomiko eta estrategikoa aldarrikatu nahi du Langunek”

Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]


2024-11-20 | Langune | FUEN
Alexandru Jerpelea, Arrumanoa Zaintzeko Itzulpen Automatikoaren Aitzindaria
“Proiektu honek berez ez du hizkuntza ‘salbatuko’, baina espero dut norabide egokian urrats bat eman izana”

Alexandru Jerpelea Bukaresteko (Errumania) batxilergoko 17 urteko ikaslea da, eta itzulpen automatikoko lehen sistema neuronala sortu du arrumanorako. Balkanetan 200.000 pertsona inguruk hitz egiten duten hizkuntza erromaniko gutxitua da. Bere tresna berritzaileak, [+]


2024-11-18 | Leire Ibar
Hizkuntza gutxituek ingurune digitalean duten presentzia bermatzeaz arituko dira Donostian egingo den kongresuan

Hizkuntzen irabazia kongresua izango da azaroaren 26an eta 27an Donostian. Arlo digitalean inglesaren erabilera aregotzen ari den garaietan, kongresuak euskara bezalako hizkuntza gutxituek tokiko ekonomiari egiten dioten ekarpena agerian utzi nahi du.


MICEk ordezkatuko du Euskal Herria hizkuntza gutxituen ‘Eurovision’ moduko jaialdiaren finalean

Friulieraz egiten duen irrati lokal bat da Suns Europe jaialdiaren antolatzailea eta berak egiten du zuzeneko jarraipena. Miren Narbaiza MICE ariko da oholtza gainean, Euskal Herria ordezkatzen.


Sua-sua

Uwa, kamsá, tukuná, uitoto, tikuna, embera, nasa-yuwe, nukak, sikuani, siano, macuna, yuruti, kichwa, achagua, bora, ettenaka. Horiek dira Kolonbian hitz egiten diren hizkuntzetako batzuk. Tamalez, Kolonbian bizi nintzenean, Cundinamarcan, nik ez nuen gure... [+]


Wikipediaren hizkuntza gutxituen biltzar batean bizitakoak

Lanopor egun batzuk izan nituen joan den astean. Oporrak ziren, baina ordu batzuk dedikatzen dizkiodan afizio bati emanak izan ziren, biltzar batean inbertituak: hotelean lo eta hotel bereko areto batean jardunaldiak goiz eta arratsaldez. Ordu gutxi batzuk geratzen ziren hiria... [+]


Mister Spanishen ehorzketa

Marfa (AEB), 1954. Texasko basamortuko herri horretako Blackwell lehen hezkuntzako eskolan haurrak zeremonia berezi batean parte hartzera behartu zituzten. Irakasleek paper zatiak banatu zizkieten eta bertan zera idazteko eskatu: “Ez dut espainieraz hitz egingo, ez... [+]


2024-05-15 | Cira Crespo
Hizkuntza gutxiagotuetako hiztunen begiradatik
Euskararen konplizeak Gasteizen

Erreportaje honetako protagonistak Gasteizen bizi dira eta hizkuntza gutxiagotuetan hitz egiten dute: amazigeraz, galegoz, mirpuriz eta guaranieraz, hurrenez hurren. Soumia Berkani Ben Yahia, Toni Cid Armanda, Altaf Hussain, eta Sonia eta Delcy Godoy Bizzozzero dira. Euskal... [+]


Hizkuntza gutxiagotuak: sortzen ari diren diskurtsoei gainbegiratua

Soziolinguistika Klusterrak antolatuta 2024ko Euskal Soziolinguistika Jardunaldia egin berri da Gasteizen apirilaren 23an. Azken urteetan euskararen eta katalanaren alde eta aurka agertu diren diskurtsoak izan ziren ardatz. Onintza Legorburu, Xan Aire eta Mikel Peruarena aritu... [+]


Eguneraketa berriak daude