“Egoera kontrolatuago dago, baina auskalo zer gertatuko den hemendik 7-10 egunera deskonfinamenduan”
Andrea Herrera Angulo (Laudio, 1992) erizaina da. Galdakaoko ospitaleko Zainketa Intentsiboetako Unitatean dihardu lanean, COVID-19 birusdun pazienteekin. Osasun langileen egoeraz eta babesteko neurriez aritu da, besteak beste.
Nola bizi izan duzu esperientzia hau?
Hasiera batean paziente hauen alboan jartzeak beldurra sortzen zidan, gainera berez ez genekien birusaren aurrean nola jokatu behar zen, eta ezjakintasunak beldurra ematen zidan. Bestetik, egoera hau oso estresagarria izan da, bai lanean zein etxean... Azken finean ezinezkoa da etxera horrelako bizipenak ez eramatea.
Osasun langile gisa, zein izan da aste hauetan zure ekarpena? Zertan eta non aritu zara lanean?
Nik Galdakao ospitaleko ZIU unitatean lan egiten dut erizain moduan. Kasu honetan zainketa kritikoak behar dituzten eriei zainketa integralak ematea da nire lana, pertsona horien beharrak asetzea.
Nolako baldintzetan jardun izan zarete? Atsedenerako tarterik hartu al duzue?
Hasierako asteetan atsedenerako tarterik ez genuen hartzen, sekulako lana zegoen box bakoitzean: orduak igaro ahal zenituen paziente berarekin, zainketa ezberdinak ematen... Eta hori dena izerditan, EPI jantziak soinean izateagatik.
Sarri aipatu da babesteko baliabideen eskasia. Zuenean ere nabaritu al da?
Bai... lotsagarria izan da egoera. Hasieratik erabili beharreko EPI amantalak birziklatzen aritu gara... Askotan EPI hauen gainean eraman beharreko janzkera falta zegoen, eta zabor poltsak erabili behar izan ditugu, gure etxetik eramanak.
Bestetik, hau dana hastean urpekaritzarako betaurrekoak erabili behar ziren, eta asko erabiltzeagatik apurtu egiten ziren... Erabilitako aurpegi pantailak oroitarrak izan dira... eta horrela hainbat material gehiagorekin, nabarmentzekoa da babesteko material falta egon dela.
Birusa presente dagoen tokietan egonagatik, isolamenduan egotea egokitu zaizu zuri ere?
Egia esan ez dut isolamendu hori sufritu, nire etxean 3 erizain bizi gara, beraz, elkarrekin pasatu dugu konfinamendu hau, esperientziak partekatuz. Hala ere, askotan deskonektatzeko ez da hain ona denok osasun munduan lan egitea.
Zer izan da zuretzat aste hauetan bizitako gauzarik gogorrena?
Familien sufrimendua eta gaixoak isolatuta egotearen beharra. Gu beraiek isolatuta ez sentitzen saiatu gara, baina beraientzat ez da berdina familia alboan edukitzea edo ezagutzen ez duten pertsona bat...
Profesional gabezia ere izan da hizpide... Zein izan da zure erietxe inguruko egoera?
Nire kasuan ez dugu erizain faltarik izan, baina bai unitate kritiko batean lan egiteko beharrezko ezagutzak dituzten erizainak.
Hau da, erietxe osoan berrantolaketa bat egon denez, gure unitatean inoiz lan egin ez duten erizainak etorri dira. Egia da, beste unitate askotan langile falta nabaritu dela.
Ezustean heldu zen COVID-19 Euskal Herrira. Zure ustez, egoera kontrolpean al dago?
Nire ustez, egoera hobeto kontrolatuta dago, behintzat badakigu nola aritu edota lan egin behar dugun birusaren aurrean bai profesionalek zein herritarrek: beharrezkoak diren prebentzio neurriak hartuz. Hala ere, auskalo zer gertatuko den hemendik 7-10 egunera deskonfinamendu honekin.
Positibo datuak frogatutako kutsatutakoenak dira, baina sintomekin edo telefonoz artatutakoak gehiago dira, ezta?
Bai, komunikabideetan soilik konfirmatutako positiboak agertzen dira. Alabaina, bada COVID-19 birusa pasa duen jendea; sintomak edukita osasun zentrora deitu, baja eman eta etxean geratu dena, isolatuta ahal den heinean. Etxeetako kasu guzti hauek ez dira zenbatzen, eta seguruenik gehiengoa dira.
Neurri eta fase ugari aipatu dira. Zer nolako eragina izango dutela pentsatzen duzu? Kalera ateratzeak arriskua handitzen du?
Eragina izango duela seguru nago, ez dakidana da zer nolakoa izango den. Kalera atera behar ginela bistakoa zen. Birusak gure baitan jarraitzen du eta ez da joango, baina herritar bakoitzak prebentzio neurriak hartzen baditu, kutsatzeko arriskua txikiagoa izango da.
Maskarak eta eskularruak bolo-bolo dabiltza, desinfekzio zein garbiketarekin batera, babesgarri gisa. Zeintzuk dira osasuntsu mantentzeko ezinbestekoak diren neurriak?
Pertsonekiko 1.5-2 metroko tartea mantentzea, kalean ere; erosketak egiten zauden bitartean eskuak aurpegira ez eramatea, eta etxera bueltatu bezain laster eskuak ondo garbitzea. Eskularruak eta maskarilla erabiltzea ez da ezinbestekoa, aurreko guztia egiten bada.
Maskarak eraginkorrak dira, baina ondo erabiltzen jakitea ezinbestekoa da, hainbat mota ezberdin daudelako, eta kentzeko modu bakarra dagoelako: buruaren atzealdean dauden gomak hartu eta aurpegira -aurreko aldera- eramatea.
Amaitzeko, zein mezu luzatu nahiko zenieke herritarrei?
Prebentzio neurriak bete behar direla, zuhurrak izatea eta adituek esaten dutenari kasu egitea.
Guardia Zibilaren esanetan, Victor de Aldama enpresariak ordaindutako diru kopurua litzateke hamar milioi euroko hori, eta Espainiako Garraio Ministerioak pandemia garaian egindako salerosketei lotuta legoke. Ostegun honetan utzi dute aske García, epailearen aurrean... [+]
"Pandemiaren ondoren, jakinarazi ziguten eskolatik kanpoko jarduerak askoz gehiago sustatuko zirela, eskura dauden ingurunean eta baliabideak erabiliz, baina gure seme-alaben hezkuntzan hain garrantzitsua den konpromiso hori ez da betetzen ari". Guraso batek... [+]
Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratzen den egunean amaituko da musukoaren beharra, eta COVID-19 pandemiak eragindako murrizketak amaituko dira. Hainbat salbuespen izango ditu: zainketa intentsiboetako unitateetan, onkologikoen eremuetan, ebakuntza geletan edo larrialdietan,... [+]
Enpresek diru publikoa jaso zuten ikerketarako, eta iparraldeko herrialdeek aldez aurretik erosi zizkieten txertoak. Bitartean, txertoen prezioak igo egin zituzten multinazionalek. Gaur egun, herrialde txiroenetan, %23k baino ez du dosi osoa, SOMOren ikerketaren arabera.
Espainiako Ministroen Kontseiluak onartu du maskara hautazkoa izatea garraio publikoan. Baina gomendagarria da gaixotasunen sintomak dituztenentzat eta pertsona zaurgarrientzat. Derrigorrezkoa izaten jarraituko du osasun zentroetan.
Bilboko Lan Arloko Epaitegiak arrazoia eman dio ELA sindikatuari eta ezintasun iraunkor absolutua onartu dio COVID19 iraunkorra duen osasun zentro bateko zeladore bati.
Espainiako Gobernuko Osasun ministro Carolina Dariasek jakinarazi duenez, Ministroen Kontseiluak otsailaren 7an sinatuko du garraio publikoan musukoa derrigorrezkoa ez izatearen dekretua.
Txinan derrigorrezko isolamendu neurriak kendu dituzte nazioarteko bidaiarientzat, eta eguneroko kutsatzeen datuak emateari utzi. Politika aldaketa baten ondorioz dira neurriok, baina egoeraren kontrolik ezak nazioartean izan dezakeen eraginaz ohartarazi dute zenbait adituk.
Iraungi diren gehienak Pfizer markakoak dira, Europar Batasuneko hornitzailerik handiena.
Milaka herritar kalera atera dira hiriburu nagusietan, Txinako Gobernuaren zero COVID estrategiak eragiten dituen kalte ekonomikoak eta psikologikoak salatzera. Aspaldi ikusi gabeko mobilizazioetan orri zuria erakusten dute manifestariek, zentsura irudikatzeko. Pandemia hasi... [+]
Sumindura pikor batekin hartu dute batzuek zero-covid estrategiaren inguruan Renmin Ribao egunkari txit ofizialak aste honetan bertan argitaratu duen artikulu-segida. Ondorioztatu baitute –zuzen, behingoz– Beijingeko agintariek, Partiduaren XX. Kongresua amaitu... [+]
Heriotza, drama, lana, luizia, mina, angustia. Mugak, neurriak, grinak, maitasuna eta sendia. Inauteria. Zaldibar eta pandemia; bizitza zabortegian. Estreinatzear da Axut eta Artedrama antzerki konpainiek elkarlanean sortu duten azken lana: Hondamendia. Urriaren 14an egingo dute... [+]
"Azken txanpan" sarturik, arrisku taldeak txertatu, aldagai berriak kontrolatu eta osasun sistemak hobetu behar direla dio MOE erakundeak.
Irailaren 1ean ekin diote 2022-2023 ikasturteari Zuberoan, Nafarroa Beherean eta Lapurdin, COVID-19aren aurkako neurririk gabe. Berrikuntza gehiago ere izan dituzte: Seaskako ikastola eta kolegioetan ehun ikasle gehiago dituzte, eta Irisarrin, Larrainen eta Barkoxen murgiltze... [+]
Ikerketan ia 40.000 hilekodun pertsonek parte hartu dute eta haietatik ziklo erregularra dutenen %42k txertoaren ondoren odoluste handiagoa izan dutela ondorioztatu dute ikerketan.