Egitarau alternatiboa bonbardaketaren harira, fokuetatik kanpo
Sarraskiaren urteurrenaren bezperan, apirilaren 25ean, Igor Meltxor kazetariak 'Cabacas' liburua aurkeztuko du Astran. Elai Txiki aretoan, bestalde, Iñaki Berazadi kazetariak hautatu dituen Gerra Zibileko irudien erakusketa ikusgai dago.
Gernikako eragileek makina bat ekitaldi antolatu dituzte urtemugaren aurreko egunetan. Besteak beste, "Gernika kultura-ondare gisa: adierazpen eta legegintza" izenburupean, Hegoa Ibazeta Artearen Historian lizentziaturadunak hitzaldia eskaini zuen; mahai inguru bat ere bai, Edorta Jimenez, Felicitas Lorenzo eta Iñaki Sagarnak osatuta, "Marta, Hemingway eta Gernika" titulupean; eta besteren bat aipatzearren, Sarek antolatutakoa: "Emakumearen gatazka erradiografia bat".
Bi erakusketa ere badira, gutxienez: bata, Kultur Etxean, maiatzaren 16a bitartean, "Azken Bidaia" izenekoa, Maitane Azurmendi artistarena; eta bestea, Elai Txiki aretoan, Iñaki Berazadi kazetariak hautatu dituen Gerra Zibileko irudien erakusketa, "Gerra Zibila hobeto ulertzeko irudiak Euskadin" izenburupean. Azurmendiren lanak Picassoren "Guernica" artelana Euskal Herrira ekartzeko eskatzen du, besteak beste.
Fokuak, Espainiara begira
Aurtengo berrikuntza nagusia, berrikuntzarik badago, Espainiako Gobernuaren ordezkaritzan egongo da. Iazko jarrera ere izan zen berezia –inoiz ez bezala, Estatu Idazkaria bidali zuten–, horren aurretik kasik presentziarik ez zuelako Espainiako Gobernuak Gernikako sarraskiaren urtemuga ekitaldietan. Bada, aurtengoan, historian lehenbiziko aldiz, ministro bat egongo da omenaldian. Felix Bolaños izango da, Gobernuaren Presidentetzarako ministroa.
Bi motibo egon daitezke ordezkaritza maila igotzearen atzean: bata, udal eta foru hauteskundeetarako hilabete eskas geratzen dela –maiatzaren 28an izango dira–; eta, bestea, Volodimir Zelenski Ukrainako presidenteak iazko apirilean Espainiari bidalitako mezua Gernikako sarraskiaren harira. Hainbat parlamentu bisitatu zituen Zelenskik, Ukrainarentzat babesa eskatzeko. Espainiako Parlamentuan hauxe esan zuen Ekialdeko Gerrari erreferentzia eginez: "Badirudi 1937ko Gernikan gaudela".
87 urte bete dira ostiral honetan, 1937ko apirilaren 26an abiazio faxistak Gernika bonbardatu eta sarraskitu zuenetik. Urtero legez ekitaldi andana antolatu dute erakunde eta eragile sozialek. Tartean, pasealekuan eta Astra fabrikan dauden sirenak martxan jartzea.
Gernikako bonbardaketatik harago, Alemanian apenas daukate Kondor Legioak 1936ko Gerran herritarrak sarraskitzen izandako parte hartzearen berri. Carmela Negrete kazetariak kontatu du oroimen falta hori Contexto aldizkarian. Halako zorrak kitatu gabe, nola saihestuko dugu gaur... [+]
Gernikan 1937ko bonbardaketa gogoratzeko ekitaldiak egin dituzte, eta ika-mika sortu da Espainiako Gobernuko Bolaños ministroak egindako adierazpenen ondotik: "Ohore bat da hemen egotea, bonbardaketarekin eraso zuten Errepublikako Gobernu legitimoa... [+]
Ahaztuen Oroimena 1936 elkarteak eman du argitara Munitibar 1937/04/26: Aire-eraso baten kronika liburua eta igandean aurkeztuko dute jendaurrean. 1937ko apirilaren 26an Kondor Legioak Munitibarren aterpetuta zeuden herritarrei eraso egin zien. Egun bereko arratsaldean, Gernikan... [+]
Astelehenean hil da, Gernikan, udaleko iturriek baieztatu dutenez. 14 urte zituen bere herria bonbardatu zutenean, eta aterpe batean babestu behar izan zuen. El chico de Guernica liburuan kontatu zuen bizitakoa.
Emilio Aperribai 8 hilabeteko haurra zen Gernika bonbardatu zutenean. Amak besotan Lumoko baserri batera eramanik, bizirik ateratzea lortu zuen. Berak eta alaba Monikak gutun bat idatzi zioten iaz Espainiako Gobernuari eta Urkullu lehendakariaren bidez helarazi. Bertan,... [+]
Gernikako Udalak eta herriko elkarteek, apirilaren 26tik hasi eta hainbat egunez ekitaldi ugari antolatu dituzte duela 85 urteko sarraskia gogoratzeko.
Gernikako bonbardaketaren 85. urteurrena gogoratzeko ekitaldien baitan, Gernika-Lumoko Sarek memoriaren ibilbidea osatu du eta larunbatean egingo dute, Gernikatik Bermeora preso errepublikarrek berreraikitako trenbidea jarraituz.
Apirilaren 26an Gernikako bonbardaketaren 85. urteurrena izanik, gerraren aurkako elkarretaratzeak egingo dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Baliteke zenbait herrik ere deialdi propioak egitea.
Gernika bonbardatu zuten egun berean, apirilaren 26an egin zuen bere lehen adierazpen publikoa Gernika Batzordeak duela 45 urte. 1937ko sarraskiaren oroimena mantentzeko tresna garrantzitsu bilakatu da ordutik. Bideoa egiten ari dira eta aurrerapen bat aurkeztu dute urteurrena... [+]
Sigfrido Koch Bengoechearen senideek Donostiako San Telmo Museoari emandako argazki bildumetan, orain arte sekula argirik ikusi gabeko argazkiak daude. 1936ko Gerraren krudela suma liteke hildako gorputzetan, hegazkinen eta misilen orden perfektuan, eta kiskalitako eraikinen... [+]
San Vicente barrutia (Argentina), 1934ko maiatzaren 18a. Mathilde Díaz Vélez lurjabeak Buenos Airesetik 40 kilometro ingurura zeuden bere lursailetan Guernica izeneko herria fundatzeko eskaera helarazi zion Buenos Aires probintziako Obra Publikoetako ministroari,... [+]