“Ederra litzateke euskaraz kalean ikastea”

  • Euskalgintzaren Kontseiluak antolatutako "Ongi etorri Euskararen Mundura" jardunaldiak izan dira Gasteizen ostegunean eta ostiralean. Egun bi bete-beteak,  eta mahai gainean Euskararen normalizazio prozesuan euskal herritar berriak integratzeari buruzko praktikak eta gogoetak. Gasteiz da EAEn Espainiako Estatutik kanpoko etorkin gehien jasotzen ari den hiria eta, hortaz, agertoki ezin hobea hizpidean aurrera abiatzeko. Aztergaien artean, ezinbestekoa izan dugu ostegun eguerdiko "Euskarak ematen al du aterperik?" izenekoa.

Kontseilua

2024ko urriaren 11n - 10:15

Ostegun goizean esandakoaren arabera, Hego Euskal Herrira datorren migratzaileen artean nagusi emakumezkoak dira, eta gehienak hegoamerikarrak. Hala, eguerdiko mahai-inguruan, besteak beste, Boliviako Ruth Pizarrok, Kolonbiako Laura Penagosek, Argentinako Celeste Agüeroek, eta Siriako Ruba Hassanek hartu dute hitza.

Bi ideia nabarmendu dira solasaldian. Alde batetik, helduek euskara ikasteko aukera gutxi dutela, eta erakundeen laguntza txikia. Izan ere, euskara ikastea “garestia eta zaila” da. Nekeza da ordutegiekin konpontzea. Ruth Pizarrok, esaterako, iradokitzen zuen interesgarria litzatekeela leku jakin batzuk izatea euskaraz ikasteko, eta ordutegi zabalak (gaueko eskolak, edota asteburuetan aritzeko aukera). Bere hitzetan: "Zaila da, lehentasuna gure familia aurrera ateratzea baita, baina guk euskaraz ikasi nahi dugu, beste ate bat ere irekita izan nahi dugulako".

Solaskide guztiek partekatu duten bigarren ideia izan da asko eskertzen dutela jendeak berarekin euskaraz hitz egitea. Edo hobeto esanda, oztopoa dela hori ez egitea. Ruba Hassanek kontatu du, adibidez, Siriatik etorri zenean, bere lehenengo aukera euskaraz ikastea izan zela, eta erderaz ikasten baino lehen hasi zela euskara ikasten. "Hura izan zen nire lehenengo ideia, baina ideiaz aldatu nuen gero". Eta gehitu du: "Gaztelaniaz hitz egin izan ez balidate, agian orain euskaraz hitz egingo nuke". Ideia bera adierazi du Celestek: "Nik Argentinan ezagutu nuen euskara, baina, dudarik gabe, hemen, nire indargunea nire lagun euskaldunak". Eta entzule ginenoi zera eskatu digu: "Mesedez, hitz egin euskaraz etorkinei". Rubak ere esan du eskola inguruan iruditzen zaiola euskaldun batzuk hasieran zuten jarrera aldatzen ari direla. Baina ez hoberako. "Lehen" esan du "bazeuden euskaldun ‘oso euskaldunak beti euskaraz hitz egiten zutenak; orain, ordea, sentsazioa daukat hauek gurekin hitz egiten dutenean, edo gure haurrei, (hemen ikasitako umeei, alegia), gaztelaniaz hitz egiten dutela, eta ematen du beraientzat bakarrik uzten ari direla euskara... hitz egin lehenengo beti euskaraz, gero behar bada, jada aldatuko dugu..."

Ezinezkoa izan da euskararen egoera gutxitua ez nabaritzea bere hitzetan, Celestek esan duen bezala, "ederra litzateke euskaraz kalean ikastea", baina gaur egun hori ia ezinezkoa da hainbat lekutan, eta horrek migratzaileei gauzak zailtzen dizkie. Celestek berak esan duen moduan, "instituzionalizatu behar da euskararen ikasprozesua, ados, baina nik uste dut garrantzitsua dela etorri den jendeari ulertaraztea zer den euskara. Hizkuntza identitate batekin harremandu behar da". 

Kolonbiatik etorritako Laurak oso garbi izan zuen hasieratik bertatik: “euskara hizkuntza gutxitua delako ikasi eta babestu izan nuen”. Eta horregatik, nahiz eta oso zaila izan zen Iruñean erabaki hori izatea, orain berak esaten duen moduan kolonbiar euskalduna da. Borroka hori borrokatu nahi du, eta adibidez, Iruñean bertan erroldatzera joan denean, euskaraz egin diezaioten eskatu du. Borroka pertsonal gisa ikusten du euskaraz mintzatzea, "niretzat gaztelaniaz hitz egitea inposizioa izan zelako, prozesu kolonial baten inposizioaren emaitza. Ez dut izan aukerarik gaztelaniaz ez ikasteko. Bestela, ni orain txibtxa hiztuna izango nintzateke".

Hona ez da inor lan egitera etorri soilik, baizik eta gurekin bizia partekatzera, eta hori, mahai-inguruan argi geratu da, gogoa, asmo ona eta ilusioa pizten dituen zerbait da.


Azkenak
2024ko otsailaren 8an esnatu ginenean dinosauroa besarkatzen ari zinen

Pertsona batzuek kapitalismoa "besarkatzen" dute, konturatu gabe arazoa sistema berean dagoela; planeta mugatu batean hazkundea etengabe bilatzean. Energia intentsiboak ekoizteko modu guztiak mundua irensten ari dira.


2024-10-11 | ARGIA
Desazkundeari buruzko jardunaldiak antolatu dituzte Iruñean urriaren 21etik 24ra

https://sustraierakuntza.org/2024ko-nee-ten-jardunaldiak-desazkundean-hazi-inork-kontatu-ez-dizuna/Nafarroako Energia Eraldatzen poligono berriztagarri handien aurkako koordinadorak trantsizio energetikoa birpentsatzeko hirugarren jardunaldien deialdia da. Topaketa horietan,... [+]


Gerra galtzen ari den Ukrainan, negoziazioaren bideak indarra hartu du

Asteazken honetan Ukrainako lehendakari Volodimir Zelensky Londresen bildu da Keir Starme lehen ministro britainiarrarekin eta Mark Rutte NATOko idazkari nagusi berriarekin. Ondoren bildu da ere Europar Batasuneko beste buruzagi garrantzitsuekin. Helburua da “garaipenerako... [+]


Tempus fugit carpe diem

Carl Orff-en ‘Carmina Burana’

Eszena-zuzendaritza eta eszenografia: Carlus Padrissa (La Fura del Baus).
Musika zuzendaria: César Belda.
Noiz: Urriaren 5ean.
Non: BIlboko Arriaga... [+]


2024-10-11 | iametza
Softcatalà, 26 urte katalana teknologia berrietan sustatzen

Belén Ivars Softcatalà-ko kideak, katalana Interneten eta teknologia berrietan sustatzeko lanean ari den irabazi asmorik gabe elkartearen jardunaren berri emango du urriaren 17an Donostiako San Telmo museoan egingo den Euskarabildua jardunaldian.


2024-10-11 | Iñigo Satrustegi
HERZ
Lurrari lotuta, patatak bezala

HERZ

Nork: Madame Señorita (Paula Sáenz de Valluerca)
Noiz: Irailaren 29an.
Non: Nafarroako Antzerki Eskolan (Iruñea).

---------------------------------------------

Heldu da herrira Madame Señorita. Ais. Ospea, fama eta sona sinonimoak dira... [+]


Itzalari begira

MOOR KRAD

Nork: Ertza konpainiak.
Noiz: urriaren 3an.
Non: Getxoko Muxikebarri aretoan.

---------------------------------------------

Bi urte atzera izan nuen Moor Krad obraren berri; hain zuzen, Ertza konpainiako kideek dantza pieza sortu eta estreinatu zuten... [+]


2024-10-11 | ARGIA
Hernaniko ikastetxeek bat egin dute euskararen erabilera eta euskal kultura bultzatzeko

Ikastetxeok kezkatuta daude haien eskoletan euskararen erabilera eta euskal kulturaren transmisioa moteltzen ari direlako. Urtebeteko gogoeta prozesua egin dute eta Gu geok plataforma aurkeztu dute. Ikastetxeotan jauzi bat emateko asmoz dekalogo bat aurkeztu dute.


2024-10-11 | Leire Ibar
Guardia Zibilaren ekintzak kritikatu eta biktimak babesteko ekitaldia antolatu du Memoria Osoak urriaren 12an

Plataformak adierazi du "sentsibilitate eta iritzi guztiak errespetatuz" Guardia Zibilaren ekintzak gaitzesteko asmoa dutela, bizikidetza demokratikoa eraikitzea helburu nagusia izanik.


2024-10-11 | Uriola.eus
Ezkutuan dagoena pantailetara ekarriko du Bilboko “Film Sozialak” Zinema Ikusezinaren Nazioarteko Jaialdiak

Urriaren 10etik 17ra garrantzi eta gaurkotasun handiko gai sozialen inguruko hausnarketa era kontzientzia kritikoa sustatzen duten 81 film erakutsiko ditu Bilbon Zinema Ikusezinak. “KDC” (Kultura, Komunikazioa eta Garapena) Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundeak... [+]


2024-10-11 | Sustatu
Nostalgia baino gehiago: Son Goku euskaraz hasi zenekoa

Joan den astean bete ziren 35 urte Son Gokuk euskaraz lehen aldiz egin zuenekoa. 1989ko urriaren 4an izan zen ETB1n Dragoi Bola ematen hasi zirela (1984an abiatu zen anime hau Japonian) eta hura gogoratzeko ekitaldia egingo da Donostian urriaren 20an, igandearekin, lehenbiziko... [+]


2024-10-11 | Gedar
Ertzainek kamerak eramango dituzte gainean azarotik aurrera

Eusko Jaurlaritzako Segurtasun sailburu Bingen Zupiriak asteazkenean jakinarazi zuen: azarotik aurrera, bideo-kamerak eramango dituzte soinean ertzainek. Ohikoa da poliziek, inolako disimulurik gabe, kamerak eskuan hartu eta interbentzioren batean gertatzen ari dena grabatzea;... [+]


Angel Berruetaren omenez plaka jarriko du Iruñeko Udalak

Ostiralean egingo dute ekitaldia 12:00etan, Donibane auzoko Martin Azpilikueta kalean. Erail zutenetik Angel Gogoan plataformak behin baino gehiagotan jarri ditu oroigarriak, baina behin eta berriz eraso eta erretiratu izan dituzte. Gobernu taldearen proposamena da oraingoan eta... [+]


Nafarroan chemsex-ari erantzun koordinatu bat emateko baliabideen eta agenteen beharra mintzagai

Sare Elkarteak antolaturik chemsex fenomeno soziokulturalaren inguruan mintzatzeko jardunaldiak antolatu dituzte Iruñean.


Eguneraketa berriak daude