Euskalgintzaren Kontseiluak antolatutako "Ongi etorri Euskararen Mundura" jardunaldiak izan dira Gasteizen ostegunean eta ostiralean. Egun bi bete-beteak, eta mahai gainean Euskararen normalizazio prozesuan euskal herritar berriak integratzeari buruzko praktikak eta gogoetak. Gasteiz da EAEn Espainiako Estatutik kanpoko etorkin gehien jasotzen ari den hiria eta, hortaz, agertoki ezin hobea hizpidean aurrera abiatzeko. Aztergaien artean, ezinbestekoa izan dugu ostegun eguerdiko "Euskarak ematen al du aterperik?" izenekoa.
Ostegun goizean esandakoaren arabera, Hego Euskal Herrira datorren migratzaileen artean nagusi emakumezkoak dira, eta gehienak hegoamerikarrak. Hala, eguerdiko mahai-inguruan, besteak beste, Boliviako Ruth Pizarrok, Kolonbiako Laura Penagosek, Argentinako Celeste Agüeroek, eta Siriako Ruba Hassanek hartu dute hitza.
Bi ideia nabarmendu dira solasaldian. Alde batetik, helduek euskara ikasteko aukera gutxi dutela, eta erakundeen laguntza txikia. Izan ere, euskara ikastea “garestia eta zaila” da. Nekeza da ordutegiekin konpontzea. Ruth Pizarrok, esaterako, iradokitzen zuen interesgarria litzatekeela leku jakin batzuk izatea euskaraz ikasteko, eta ordutegi zabalak (gaueko eskolak, edota asteburuetan aritzeko aukera). Bere hitzetan: "Zaila da, lehentasuna gure familia aurrera ateratzea baita, baina guk euskaraz ikasi nahi dugu, beste ate bat ere irekita izan nahi dugulako".
Solaskide guztiek partekatu duten bigarren ideia izan da asko eskertzen dutela jendeak berarekin euskaraz hitz egitea. Edo hobeto esanda, oztopoa dela hori ez egitea. Ruba Hassanek kontatu du, adibidez, Siriatik etorri zenean, bere lehenengo aukera euskaraz ikastea izan zela, eta erderaz ikasten baino lehen hasi zela euskara ikasten. "Hura izan zen nire lehenengo ideia, baina ideiaz aldatu nuen gero". Eta gehitu du: "Gaztelaniaz hitz egin izan ez balidate, agian orain euskaraz hitz egingo nuke". Ideia bera adierazi du Celestek: "Nik Argentinan ezagutu nuen euskara, baina, dudarik gabe, hemen, nire indargunea nire lagun euskaldunak". Eta entzule ginenoi zera eskatu digu: "Mesedez, hitz egin euskaraz etorkinei". Rubak ere esan du eskola inguruan iruditzen zaiola euskaldun batzuk hasieran zuten jarrera aldatzen ari direla. Baina ez hoberako. "Lehen" esan du "bazeuden euskaldun ‘oso euskaldunak’ beti euskaraz hitz egiten zutenak; orain, ordea, sentsazioa daukat hauek gurekin hitz egiten dutenean, edo gure haurrei, (hemen ikasitako umeei, alegia), gaztelaniaz hitz egiten dutela, eta ematen du beraientzat bakarrik uzten ari direla euskara... hitz egin lehenengo beti euskaraz, gero behar bada, jada aldatuko dugu..."
Ezinezkoa izan da euskararen egoera gutxitua ez nabaritzea bere hitzetan, Celestek esan duen bezala, "ederra litzateke euskaraz kalean ikastea", baina gaur egun hori ia ezinezkoa da hainbat lekutan, eta horrek migratzaileei gauzak zailtzen dizkie. Celestek berak esan duen moduan, "instituzionalizatu behar da euskararen ikasprozesua, ados, baina nik uste dut garrantzitsua dela etorri den jendeari ulertaraztea zer den euskara. Hizkuntza identitate batekin harremandu behar da".
Kolonbiatik etorritako Laurak oso garbi izan zuen hasieratik bertatik: “euskara hizkuntza gutxitua delako ikasi eta babestu izan nuen”. Eta horregatik, nahiz eta oso zaila izan zen Iruñean erabaki hori izatea, orain berak esaten duen moduan kolonbiar euskalduna da. Borroka hori borrokatu nahi du, eta adibidez, Iruñean bertan erroldatzera joan denean, euskaraz egin diezaioten eskatu du. Borroka pertsonal gisa ikusten du euskaraz mintzatzea, "niretzat gaztelaniaz hitz egitea inposizioa izan zelako, prozesu kolonial baten inposizioaren emaitza. Ez dut izan aukerarik gaztelaniaz ez ikasteko. Bestela, ni orain txibtxa hiztuna izango nintzateke".
Hona ez da inor lan egitera etorri soilik, baizik eta gurekin bizia partekatzera, eta hori, mahai-inguruan argi geratu da, gogoa, asmo ona eta ilusioa pizten dituen zerbait da.
“Independentziara egin beharreko bideaz” hausnartzea da helburu nagusia. Apirilaren 20an, Aberri Egunarekin batera, Berriozarren ospatuko duten Gazteon Eskutik jardunaldia izango dute azken geltoki.
Valentziako tanta hotzaren ondoren hondamendiaren itzala beste leku batzuetara ere hedatu da: zer gertatuko litzateke horrelako denborale erraldoi batek Esako urtegi handitua kolpatuko balu? Eutsiko ote lioke presak? Urak gainezka egingo ote luke? Galderak hor daude eta... [+]
Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.
Astearte gauean egin dituzte pintaketak, bizilagunek azaldu dutenez. Fatxada nagusia, bertako ateak eta alboetako paretak margotu dituzte. Gazte Koordinadora Sozialistak urtarrilaren 25rako deitutako mobilizazioarekin bat egiten du aldarriak.
Groenlandia, X. mendearen amaiera. Lehen esploratzaile eta kolono eskandinaviarrak uhartera iritsi ziren. Baina XV. menderako kokaleku horiek abandonatuta zituzten eta jatorrizko inuitak geratu ziren. Baina 1721an, Hans Egede misiolariak espedizio bat antolatu zuen eta kolonoak... [+]
Salbatore Mitxelena ikastolak 140.000 euro ordaindu beharko ditu, Eusko Jaurlaritzak Haur Hezkuntzarako ezarri dion matrikulazio muga gainditzeagatik, baina zortzi ikasleak mantenduko ditu, negoziazioen ondorio. Hezkuntza Sailaren erabakiak eta jarrerak salatu ditu ikastolak.
Lapurdiko hezegunea funtsezkoa da biodibertsitatearen biziraupenerako. Proposamena eremuan zabaldu dute eta Errobi inguruko sistema hidrauliko osoa barnean izango luke; Baionako, Angeluko, Basusarriko, Milafrangako eta Uztaritzeko Aturri ibaiaren ibaiadarrak, esaterako. Bost... [+]
Nafarroa Arenan Mitoaroa ikusten izandako lagun batek “telurikotzat” jo zuen entzun-ikusi-sentitutakoa. Niri ere hala iruditu zitzaidan telebista medio etxetik hauteman nuena.
Pentsa daiteke Mitoaroak piztutako grinak eta atxikimenduak proiektuaren ikusgarritasuna... [+]
"Ez gaude prest lauzpabost urte barru datorkigunerako. Arriskua ziztu bizian dator guregana. Aurre egin behar diogu: Ukrainan gertatzen ari dena hemen ere gerta liteke” (...) “Errusia, Txina, baina baita Ipar Korea eta Iran ere, gogor ari dira lanean Ipar... [+]
Zirkulazioan lehentasunek garrantzi handia dute. Gidatzeko ikasten dugun lehen gauzatakoak dira: biribilguneak eta STOPak menperatu ezean nekez lortuko dugu gidabaimena.
Hala ere, lehentasunak ez dira kontu neutroak, eta historiak eta interes kontrajarriek aldatu izan... [+]
Oholtzak betiko utziko dituela jakinarazi zigun Benito Lertxundik badira jada hainbat aste, eta geroztik asko gara maila batean ala bestean umezurtz sentitzen garenak, halako galera edo abandonu sentsazioarekin, triste. Iruindarroi, behintzat, bere zuzenekoen zirrara azken aldi... [+]
Hiru korapilotan mordoilotzen digute euskaldunon elkarbizitza, eta urte luzez, pazientzia handiz eta erabakitasun irmoz ekin arren, loturok askatu ezinean gabiltza. Hiru bederen badira uneko korapiloak: presoak, euskara, etorkinak.
Urte berriarekin elkartu ohi gara milaka... [+]