Joan den maiatzaren 15, 16 eta 17an Hazkundetik harago 2023 konferentzia egin zen Europako Legebiltzarrean. Hazkunde ekonomikoa herritarren ongizatea eta gizartearen jasangarritasuna neurtzeko neurgailu ona ote den aztertu zuten.
Ekonomiaren hazkundeak eta Barne Produktu Gordinaren igoerak markatzen dute gaur egun garapenaren bilakaera; ekonomia zenbat eta gehiago handitu, are eta hobeto. Horrek talka egiten du bizi dugun aldaketa klimatikoarekin eta horrek behartzen duen trantsizio energetikoarekin, baina gobernuek ez dute ereduarekin apurtzeko interesik erakusten.
Hala ere, ekonomiaren desazkundearen gaia gero eta indar handiagoa ari da hartzen, konferentzian ikusi zenez. Horren erakusle da, halaber, Europako Legebiltzarreko bost alderditako hamazortzi eurodiputatuk BPG baztertu eta ongizatea neurtzeko bestelako irizpideak sortzeko eramandako proposamena.
Konferentzian eurodiputatuak, zientzialariak, antolakunde sozialetako ordezkariak eta beste bildu ziren, eta argi ikusi zen desazkundea leku egiten ari bada ere gisa honetako konferentzietan, oraindik oso urruti dagoela gobernuek aintzat hartzetik.
"Desazkundea leku egiten ari bada ere gisa honetako konferentzietan, oraindik oso urruti dago gobernuek aintzat hartzetik"
Funtsean, garatutako herrialdeek uste dute klima aldaketari aurre egiteko ez dela gutxiago ekoiztu eta kontsumitu behar; egoera bideratzeko nahikoa dela hazkunde fosiletik hazkunde berdera iragatea, horretarako energia berriztagarriak eta bioerregaiak handituz. Europar Batasunak 2020an onartutako Itun Berdea du finkatua bide hori egiteko, eta haren ordezkari instituzional gehienek ildo hori babestu zuten konferentzian.
Itun Berdea geldotu nahi dutenak
EBk iparrorratz gisa duen hazkunde berdea, beraz, mutur batean, eta oraindik gizartean apenas indarrik duen, baina hazten ari den, desazkundearen diskurtsoa bestean. Hainbat soegilek azpimarratzen dutenez, ordea, bada ere gero eta indar handiagoa hartzen ari den hirugarren bide bat: Europako eskuina buru, EBren trantsizio berdea geldotu nahi dutenena.
EBren Itun Berdeak eskatzen dituen lege aldaketei begira bi urteko moratoria eskatzen ari diren sektoreak dira, besteak beste Emmanuel Macron Frantziako lehendakariaren gidaritzapean. Europako Alderdi Popularraren buru Manfred Weberrek ere bat egin du ahalegin horrekin. Esaterako, Europako Batzordeak 2030erako erdira murriztu nahi ditu pestizidak, eta popularrak presio egiten ari dira epe horiek malgutzeko.
"Bada gero eta indar handiagoa hartzen ari den tarteko bide bat: Europako eskuina buru, EBren trantsizio berdea geldotu nahi dutenena"
Alemania buru, autogintzaren kasuan ere oso agerikoa izan da norabide horretan egindako presioa, zeinaren ondorioz lortu duen konbustioko motorrak dituzten autoak 2035etik harago ere matrikulatu ahal izatea.
Baina ongizate ereduez gain, beldur elektoralak ere badira jarrera horretan, Andres Actis kazetariak azaltzen duen gisan, bereziki Macronen kasuan. Eskuin muturrak Herbehereetan izandako arrakasta dela eta, Frantziako lehendakaria beldur da Fronte Nazionalak berdina lortzea hexagonoan. Moratoriarekin Macronek saihestu nahiko luke desindustrializazioak eta nekazaritzako hainbat alorretako gainbeherak kolpatutako sektoreek eskuin muturrarekin bat egitea.
Moratoriaren defendatzaileen aburuz, Europak jadanik bide luzea egin du trantsizio energetikoaren bidean, etxeko-lanak eginak ei ditu eta puntan da munduan, eta bada ordua atseden apur bat hartzeko, industriak eta sektore kaltetuak berriz indartu daitezen.
Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.
Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]
Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]
Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
COP29 hasi da astelehen honetan Bakun, Azerbaijanen hiriburuan. 197 herrialde dira foro honetako kide eta horiez gain mundu osoko sare zibilaren milaka pertsona hurbilduko dira bertara, gobernuen jarduna jarraitzeko. Aurtengo gai izarra finantzazioa izango da.