EAEko Trans Legearen erreforma onartu dute
Osasunean, hezkuntzan eta lan eremuan eragingo du erreformak, eta pertsona ez binarioak eta intersexualak kontuan hartuko ditu.
EAEko Trans Legearen erreforma bozkatuko dute otsailaren 15ean Eusko Legebiltzarreko osoko bilkuran. Azkeneko bozkaketan EAJ, PSE-EE, EH Bildu eta Elkarrekin Podemos-IU alde agertu ziren, eta PP aurka. 2019. urtean egin zen lehenengo erreforma, eta orduan, despatologizazioaren aurkako neurriak hartu zituzten. Oraingoan, bide horretatik jarraituta trans pertsonen eskubideak babesteko zenbait aldaketa eginen dituzte osasunean, hezkuntzan eta lan eremuan.
Azken erreformak EH Bilduk egindako ekarpenak jasotzen ditu, eta orain arte ez bezala pertsona intersexualak eta ez binarioak hartzen ditu kontuan. “Orain arte ikuspegia oso binarista zen, eta horrekin pixka bat apurtzea lortu dugu”, esan du Ikoitz Arrasek, EH Bilduko parlamentariak.
Osasunari dagokionez, Osakidetzak pertsona transak artatzeko zerbitzu espezifikoak jarri beharko ditu; gutxienez lurralde bakoitzeko bat. Lehen arretan egonen dira zerbitzuak, eta helburua eta betebeharra da arreta osoa eta egokia jasotzeko eskubidea bermatzea. Momentuz, soilik Gurutzetako Ospitaleko Genero Identitatearen Unitatea dago Bizkaian.
Adingabekoen osasun eskubideetan ere eragina izanen du legeak. Izan ere, medikuan guraso edo tutoreen eta adingabearen artean desadostasunak egotekotan, gizarte zerbitzuek esku hartzeko aukera izanen dute. Legea onartu ezean, bide judizialetik jo beharko lukete.
Hezkuntza arloan, trans pertsonak dauden ikastetxeetan, formakuntza eta aholkularitza jasoko dute hezkuntzako kideek. Horrekin batera, uniformea derrigorrezkoa den zentroetan ikasleek eskubidea izanen dute euren identitatearekin bat datorren uniformea janzteko.
Lan esparruan diskriminazioaren aurkako planak ezarriko dituzte. Horrez gain, EH Bilduk proposatu du lan hitzarmenetan bazterketaren kontrako klausulak jartzea.
Hizkeran ere aldaketak eginen dituzte; esate baterako, transexual edo transgenero hitzak erabili ordez, pertsona trans erabiltzeko esan dute. Xedea da inklusiboagoa izatea. “Subjektu politikoa aldatzea, trans pertsonei aitortza politikoa egitea da”, esan du Arresek.
Hainbat kolektibok salatu du Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean arreta jasotzen duten transei lehen harrera psikiatrikoko profesionalek egiten dietela, horrek transak patologizatzen dituela eta harrera endokrinoak egin beharko lukeela. Harrera endokrinoak... [+]
1.075 pertsona artatu ditu Barakaldoko ospitaleko genero-identitateko unitateak, 2016ean unitate hori martxan jarri zenetik. Erdiak baino gehiagok adin-nagusitasuna bete aurretik jaso zuen lehen arreta. Eta, kopuru osoaren herenak hamasei urte baino gutxiago zituen.
Pasa den otsailaren 24an Egia, Justizia eta Erreparaziorako ekitaldi bat antolatu zuten Bilbon, Mugarik Gabe erakundeak, Bizitu Elkarteak, Feministaldek, Mujeres del Mundok, Zehar Errefuxiatuekin elkarteak eta Colectiva Feminista Para el Desarrollok. Hiru indarkeriak ardaztu... [+]
BAMBIk (Amurrio, 1999) diru bilketa abiatu du, bere trantsizio prozesuaren barruan, aurpegia feminizatzeko asmoz. Trans kolektiboaren egoeraren eta bere ibilbide artistikoaren inguruan mintzatu da.
Erantzunik gabeko galderez inguratuta eta “tristezia sakona” sentituz bizi izan da Daniela Cano. Artista kolonbiarra da, eta pandemia betean Madrilera ihes egin behar izan zuen Kolonbian mehatxatuta zegoelako. Arteaz, bereziki literaturaz baliatzen da erantzunak... [+]
Izaera berezia duten elkarteak eta behar bereziak dituzten haurren familia-elkarteak biltzen ditu Bizipozak, 38 denera. Familia horien errealitatea ikusarazi eta bertatik bertara ezagutzeko asmoz, jaia egingo dute apirilean. Unitate didaktikoak eta material pedagogiko ugari ere... [+]
LGTBI kolektiboko hamar lagunetik bederatzik sekretuan mantentzen du bere sexu-joera laneko nagusien aurrean, eta lautik hiru ez da armairutik ateratzen lankideekin. Zergatiez, beldurrez eta arriskuez hitz egin dute Espainiako LGTBI+ Federazioak egin duen ikerketan.
Lege honek oztopoak kendu eta aitortza legala izatea “berebizikoa” dela adierazi du Naizen elkarteko Bea Severrek.
Polemika artean atera zen aurrera Espainiako Estatuko Trans Legea, 2023ko otsailean. Erregistro Zibilean izena eta sexua aldatzeko prozesua erraztea zen helburuetako bat. Urtebetean 227 pertsonaren aldaketa burutu dute Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan.
Gehiengo zabalarekin onartu dute. EAJ, PSE-EE, EH Bidu eta Elkarrekin Podemos-IU-k baiezkoa eman dute, eta PP aurka agertu da.“Hainbat hobekuntza” txertatuko dituzte Osakidetzan, hezkuntzan eta lan-arloan.
Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatearen “arreta txarra” eta “tratamendu bortitza” salatu du Izei Etxeberriak.
Trans pertsona arrazializatuek, trans pertsona arrazializatuentzat sortutako dantza da vogue-a. Interneten bideoak ikusita horren berri izan zuen Anouar Merabetek (Martil, Maroko, 1991), eta Euskal Herrian komunitaterik ez zegoenez, Parisera joan zen ikastera. Ostean, Kiki house... [+]
Ehundik gora lagun bertaratu ziren iragan larunbatean Laudioko Orbeko Etxean eginiko ‘Txao Titis, Titi gabe bada paradisua’ jaialdira. Ekimenaren helburu nagusia mastektomia egin nahi duen Laudioko pertsona trans bati ebakuntza hori egiteko dirua biltzen laguntzea... [+]
Tratu txarrak Osakidetzako langile batzuen eta Ertzaintzaren partetik pairatu dituela salatu du.
Eraildako Trans Pertsonen Behatokiak egindako “Trans hilketen monitorizazioa” txostenean 2021eko urriaren 1etik 2022ko irailaren 30era 44 herrialdeetan izandako 327 pertsona transen hilketak salatu dira.