EAE-ANV, bisagrak eta itxitako ateak
Duela gutxi Jose Luis de la Granja historialariak II. Errepublikari buruzko bere ikerlanaren berrikuspena argitaratu du honako izenburupean: Nacionalismo y II. República en el País Vasco. Estatutos de autonomía, partidos y elecciones. Historia de Acción Nacionalista Vasca: 1930-1936. EHUko katedratikoak dio ANV giltzarri izan zela Euskal Herrian Errepublikako urteetan. El País egunkariari emandako azalpenetan EAJ eta PSOE artean kokatzen du alderdi "ekintzailea", "alderdi bisagra" izan zela, alegia.
De la Granjaren ustez erakunde txikia izan zen, liberala eta ezkertiartu egin zena, laikoa, autonomista eta errepublikarra. Hori guztia egia da. Historialariaren aburuz baina Trantsizioan "beste ANV bat" jaio zen, Herri Batasunaren barruan "erradikalizatu" egin omen zena: "ANV historikotik siglak eta bandera besterik ez dira geratzen" dio De la Granjak El País-eko entrebistaren titularrean. Errepublikan EAE-ANV alderdi moderatua eta posibilista izan zela dio, bere ustez Euskadiko Ezkerraren aitzindaria, ezker abertzalearena baino. Baina jakin beharko litzateke urte haietako "moderazioa" zein ote zen.
Izan ere, egunkari madrildarrari ez dio esan 1934ko urriko iraultzan alderdi horrek izan zuen parte hartzea. Sozialistek sustaturiko matxinadan EAE-ANVko kide ugari atera ziren kalera gobernu eskuindarraren kontra egiteko, ordurako ezkerrera bide luzea egina baitzuen alderdiak. Iraultza biolentoa izan zen dudarik gabe, orduko sistema eta legeak gainditu zituena. Errepresioa ere itzela izan zen; eskuindarren prentsak "kriminalak" eta "biolentoak" deitu zieten greba iraultzailean parte hartu zutenei. Horrela, EAE-ANVren sedeak itxi egin zituzten, buruzagi ugari atxilotu, eta edozer ekitaldi egitea debekatu. Jakina, errepresioak alderdi sozialista eta EAJ ere harrapatu zituen, Agirre diputatua atxilotu zuten eta Indalecio Prieto buruzagi sozialistak erbestera jo behar izan zuen.
Eta aiba! Gaur egun irudi ia parekoa ikus dezakegu: Barakaldoko egoitza nagusiak ateak itxita ditu –herri horretan EAE-ANVk indar handia izan zuen Errepublikan–, inputazioak, atxiloketak eta debekuak... EAE-ANVko eta ezker abertzaleko gainerako kideei "terrorismoarekin" kolaboratzea egozten diete eta legediaren barruan ez daudela esanez ilegalizatu nahi dituzte. Irudi horretan salbuespen bat dago noski, lehenago barrikada-kide eta gerrako aliatu zirenek agindu dituztela neurri horiek ekintzaileen kontra. Eta orduan, De la Granjaren hitzak gogoratuz, galdera bat etortzen zaio derrigorrean bati burura: siglak eta bandera bakarrik geratzen al zaie?
Informazio gehiago:
Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]
Kabia gune okupatuaren 19. urteurrena ospatzeko jarduerak egingo dituzte gaurtik domekara bitartean, apirilaren 24tik 26ra. Bi hamarkada betetzear dagoen gune autogestionatu honek hainbat gorabehera izan ditu bere ibilbidean, eta, Udala bultzatzen ari den Hiria Antolatzeko Plan... [+]
24 talde berri iragarri ditu Hatortxu Rock elkartasun jaialdiak. 63 talde iragarri dituzte dagoeneko eta guztira, 100 talde izango dira jaialdiko bost eszenatokietan.
Izaki Gardenak
Noiz: apirilaren 20an.
Non: Iruñeko Gazteluko Plazan.
-----------------------------------------------
Ordu erdia baino ez da falta Iruñeko Gazteluko Plazan kontzertua hasteko; baina erdi hutsik da oraindik, euria ari baitu. Porlanezkoa nahiz ez den,... [+]
Zelenskiri Ukrainako gerra amaitu behar duen bake akordioa "arriskuan" jartzea leporatu ostean, Putini egin dio errieta Trumpek bere sare sozial Truth Socialen. Sergei Lavrov Atzerri Ministroak adierazi du bake akordioa adosteko prest dagoela Errusia. Kievek jakinarazi... [+]
Bizkaian eguneko zentro publikorik ez duen eskualde bakarra da. Elkarretaratzea eginen dute apirilaren 27an, 12:00etan, Sopelako (Bizkaia) Udaletxeko plazan.
2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbata-k. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko. Hilabete honetan, Herriko Etxeek euskararen alde egin... [+]
Urduñako 2022-2042 Onura Publikoko Mendia Antolatzeko Planaren parte da ekintza, eta Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailaren babesa eta Bizkaiko Foru Aldundiko Mendi Zerbitzuaren laguntza jaso du.
Alain Esquerrek idatziriko Le silence de Bétharram (Betharramgo isiltasuna) liburuan eman du lekukotza Helene Perlantek, François Bayrouren alabak. 1980ko hamarkadan egon zen ikastetxe katolikoan ikasle eta berrogei urte luzeetan isilik atxiki ditu bertan jasandako... [+]
Urtarrilaren 29an, gaur egungo mundu berekoi honetan ohituta ez gauden zerbait gertatu zen Laudioko Guardian lantegiaren atarian. Zuzendaritzak hango labea itzaltzeko asmoa erakutsi zuen, eta horri aurre egiteko, langileek atea blokeatu zuten pankarten bidez. Baina ez zeuden... [+]
Israelgo IMI Systems enpresarekin Espainiako Barne Ministerioak egindako bala erosketa bertan behera uztea agindu du Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko lehendakariak. PSOEren eta Sumar-en arteko gobernu koalizioan zegoen apurketa arriskua baretu du erabakiak.
Ipar Euskal Herriko ikastolen aldeko bestaren 42. edizioa iraganen da maiatzaren 11n Senperen.
Bilbotik abiatu eta Barakaldoko ITP Aero eta Getxoko Sener enpresen paretik pasako da bizikleta martxa, bi enpresa horiek "ekoizpen militarraz arduratzen direlako", antolatzaileen aburuz. Azken aldian ematen ari den armamentu gastuen hazkundea salatzeko protesta izango... [+]
Aurten 1.500 ardi inguruk zeharkatu dute Kale Nagusia, bost artaldetan banatuta. Idiazabal Gaztaren denboraldi berriaren aurkezpen ofiziala egin da, udaletxean. Garena Jatetxeko Julen Bazek eta Peli Perez de Anuzitak moztu dute gazta.