Durangoko bonbardaketan parte hartu zuten 44 militar italiarren izenak topatu dituzte
Gerediaga elkarteko Jon Irazabal Madrilgo eta Erromako artxibo militarretan aritu da ikertzen, eta bere ondorioetan oinarrituta, Durangoko Udalak kereila aurkeztuko du. Gaur 80 urte bete dira Durango eta Elorrio bonbardatu zituztenetik.
Hainbat datu batu ahal izan ditu Irazabalek, eta aipagarriena 44 militarren izenak identifikatu izana. Orain arte moteen bitartez identifikatuak agertu izan dira militarrak, baina orain benetako izenekin bateratu ahal izan dituzte. Horrela, bonbardaketan parte hartu zutenen %95 identifikatuta daudela uste du Irazabalek. Hori bai; ez dakite zenbat geratzen diren bizirik. Bartzelonako kereilaren kasuan, bi topatu dituzte hil barik.
Aitziber Irigoras alkateak azaldu du Irazabalen txostena jaso eta abokatuekin lantzen hasiko direla. "Lehen urratsa aurkeztea eta tramitera onartua izatea" da bere esanetan. Tramitera onartuz gero, militarrei egindakoaz aparte beste salaketa aukerarik badagoen aztertuko dute; gobernuek ardura subsidiarioa eduki dezateke.
Irazabalek gehitu du "argi eta garbi" dagoela bonbardaketa populazio zibilaren aurkakoa izan zela. Horretarako, planifikazioan kolpistek militar alemaniarren laguntza eduki zutela frogatu du. Horrez aparte, topatutako domuentuetan Helburu guztiak bete dira esaldia topatu du, besteak beste. Helburuak, eraikinetan bonbek eragiten zituzten kalteak neurtzea, populazioa eta gudariak uzkurtzea eta nazioarteko komunitate politikoari Hitler zertarako kapaz zen erakustea izan ziren.
80 urte bete dira martxoaren 31an italiar faxistek Mola jeneralaren aginduz Durango eta Elorrio bonbardatu zituztenetik. Bonbekin eta tiroekin 336 pertsona hil zituzten, eta herriko hainbat eraikin suntsitu ere bai, bideo honetan islatzen den moduan. Zerutik sua zetorren, izua zabaldu zen Durango eta inguruetan.
Albiste hau Anbotok argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
1936ko Gerran milaka haurrek Euskal Herria utzi behar izan zuten faxisten bonbetatik ihes egiteko. Frantzia, Katalunia, Belgika, Erresuma Batua, Sobietar Batasuna eta Amerikako herrialdeetara joandako horien historia jasotzeko zeregin erraldoiari ekin dio Intxorta 1937... [+]
Ezpatak, labanak, kaskoak, fusilak, pistolak, kanoiak, munizioak, lehergailuak, uniformeak, armadurak, ezkutuak, babesak, zaldunak, hegazkinak eta tankeak. Han eta hemen, bada jende klase bat historia militarrarekin liluratuta dagoena. Gehien-gehienak, historia-zaleak izaten... [+]
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
Hamarkada askotako eskaeraren ostean, Parisko Marceau etorbidearen 11. zenbakian dagoen jauregi historikoa EAJren esku geratu da azkenean. Jeltzaleentzat, balio monetariotik harago, balio sinboliko itzela du eraikin horrek, erbestearekin eta faxismoaren kontrako borrokarekin... [+]
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]
1937 eta 1940 artean, Eusko Jaurlaritzak bere zerbitzu sozialen bidez, Iparraldeko osasun zentro handiena izango zena zabaldu zuen Bidarten: La Roseraie ospitalea. Helburua zen Hego Euskal Herritik gerraren ondorioz uholdeka zetozen zauritu eta elbarriak artatu eta... [+]
Iruñea, 1939. Urte hasieran, hiriko zezen-plaza kontzentrazio-esparru modura erabili zuten frankistek. 3.000 gerra presorentzako edukiera izan zuen ofizialki; Nafarroan une horretan fronterik ez zegoenez, gerra presotzat baino errepresaliatu politikotzat jo behar dira han... [+]
Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]
"Gerraren Oroimena" izeneko ibilbidea osa dezakezue noiznahi Usurbilgo erdigunean.
Segundo Hernandez preso anarkistaren senide Lander Garciak hunkituta hitz egin du, Ezkabatik ihes egindako gasteiztarraren gorpuzkinak jasotzerako orduan. Nafarroako Gobernuak egindako urratsa eskertuta, hamarkada luzetan pairatutako isiltasuna salatu du ekitaldian.
Iruñerrian, eta Nafarroan orohar, une honetan memoria historikoaz hitz eginez gero, mahai-gainera indarrez aterako da Iruñeko Erorien Monumentuaren afera. Eraikina 1942an eraiki zen Francoren alde altxatutako hildakoei gorazarre egiteko. Elkarte memorialista... [+]
88 urte eta gero, Intxorta 1937 kultur-elkartearen ekimenarekin, lore eskaintza egingo da aurten ere, monolitoetan. Ostegun honetako ekitaldian, kultur-emanaldiez gain, kalejira eta ‘Orratz-begia’ erakusketara bisita izango dira.
CNT sindikatuak egin duen eskaera ofiziala babestu du udaleko koalizio abertzaleak, eta faxistekin batera lurperatu zituzten biktima guztiak bilatzeko eskatu du.