Alokairuen prezioa mugatzea ezinbesteko jo dute Donostian, etxebizitza turistikoen eragina geldiarazteko
Etxebizitza turistikoen alokairuekin azken urteetan izaten ari den igoera nabarmenaren aurrean eta "etxebizitza larrialdiari" erantzuna emateko, egoeraren inguruko irakurketa eta proposamenak egin ditu Bizilagunekin plataformak, Hiritik Harira taldeak egindako txosten batean oinarrituta.
Donostiaren turistifikazio prozesuak eta alokairu turistikorako plataformen hedatzeak gizarte eragile ugariren kezka ekarri du, baita alor horretan negozioa egiten dutenen arteko talka ere. Bizilagunekin plataformak Hiritik Harira elkarteak egindako Airbnb efektua pandemia ostean. Donostiako kasua aztergai txostena (pdf) abiapuntu izan du bere irakurketa egin eta hainbat proposamen plazaratzeko, desazkunde turistikorako bidean.
Txostenean datu argigarriak ageri dira. Esaterako, Airbnb plataforman eskaintzen diren iragarki kopuruaren bilakaeran, ikus liteke 2019ko maila hartu dutela berriz ere, pandemiaren ostean, eta iaztik hona ia %16 igo dela kopuru hori.
Alokairuren prezioek, aldiz, ez dute pandemia garaian beherakadarik izan eta gorantz segitu dute etengabe. Ikerketaren arabera, 2017tik 2022ra familia-etxebizitzen alokairuaren prezioa %23,26 igo da eta Airbnb-k eskaintzen dituen logela eta etxebizitza osoena, berriz, %60,72 eta %57,17, hurrenez hurren. Hau da, azkeneko horiek 2,5 aldiz gehiago hazi dira, eta negozio hobi garrantzitsua bihurtu dira.
Turistifikazioaren eragina
"Etxebizitza larrialdia bizi dugu", azaldu du Bizilagunekin plataformak, proposamenak ezagutarazteko oharrean: "Etxebizitza ez litzateke jabetza pribatuaren dinamikan ulertu behar, herritarron oinarrizko beharren asetzearenean baizik", diote. Hala ere, turistifikazioa etxebizitzaren merkatuan eragin handia izaten ari da eta espekulazioaren bidez negozioa egiten ari dira asko eta asko, ohartarazi dutenez.
Bizilagunekin plataformaren ustez, alokairuen prezioa mugatzea ezinbestekoa da larrialdi horren aurrean eta "desazkunde turistikoarentzat norabide estrategikoa hartu behar da", gainera.
Kritikatu dute erakunde publikoek pisu turistikoekin izan duten jarrera. Duela urte batzuetatik hona mahairatutako eztabaida publikoan, hasieran arazoa bera ukatu, eta orain hura konpontzeko "aukera eta gaitasuna" delako ukatzen dutena, euren ustez.
Bizilagunekin plataformaren ustez, alokairuen prezioa mugatzea ezinbestekoa da etxebizitza larrialdiaren aurrean
Lizentzia "murrizkorrak" eta konpentsazioak
Premiazko neurri batzuk zerrendatu dituzte, adibidez, zonaldeen logika gainditzea. Donostian pisu turistikoak ezartzeko baldintzak ezberdina dira auzo batzuetan edo besteetan, baina Bizilagunekin plataformaren ustez ez du zentzurik, turistifikazioak "hiri osoari eragiten diolako". Jabetza pilaketari mugak jarri edo pisu turistikoak kudeatzen dituzten enpresen jarduera debekatzea izan daitezke beste neurrietako batzuk.
Alokairu turistikoko pisuak "mugatu, murriztu eta epe laburrean hiritik desagerrarazteko" proposamenen artean, Ipar Euskal Herrian ezartzear den "konpentsazio neurria" hartu dute adibidetzat, jabeak beste etxebizitza bat jarri behar du urte osorako alokairuan. Horrez gain, lizentzia "murrizkorra eta iragankorra ezartzea" da beste proposamen bat, etxebizitza alokairuan jartzeko egun kopuruen lizentzia murrizten joango litzateke urtetik urtera, agortu arte.
"Proposamen zehatz hauek mahai gainean jartzen ditugu, auzi honen eztabaidan eragin dezagun eta guztion artean indarrean jar daitezen bultza dezagun", azaldu dute azkenik.
Etxe turistikoek alokairuaren merkatuan duten pisua aztertu dute, eta hainbat datu adierazgarri gelditu dira agerian.
Kale Nagusiko 54. zenbakian dagoen XVIII. mendeko eraikina eskuratu dute, egun Katakraken liburu-denda dagoen ondoan. “Eraikin honetan ez da egongo hostelik, ez luxuzko hotelik, ezta inguruko auzokideek ordaindu ezingo luketen etxebizitzarik ere, hemen hiri-lurra eraikiko... [+]
Duela sei urte 250.000 eurotan erositako Aiherrako etxe bat, egun 1,6 milioi eurotan salgai. Joan den larunbatean Hazparneko Puyo higiezin agentzian sartu dira 50 herritar inguru Etxetxuri etxaldearen salmenta espekulatiboa salatzeko. Ekintza iraun bitartean agentziako... [+]
2024ko urtarrilaren 1etik goiti, Ipar Euskal Herrian bigarren etxebizitza bat erostekotan diren pertsonak gonbidatuko ditu Herrian Bizi plataformak jadanik bigarren etxebizitza gisa baliatuak diren etxe edo apartamendu bat erostera.
Aiherrako Herriko Etxea arranguraturik agertu da 250.000 eurotan erosia izan zen etxe bat, abantsu 1,6 milioi eurotan salgai ezarri ondotik. Etxexuri egoitza 2017an erosi zuten gaur egungo jabeek, eta arraberritzen lan handiak egin zituzten; ganerra eta barnea berregin zituzten,... [+]
Bi urtez landu dituzte Berangoko lur horiek modu kolektiboan, eta epaitegiak desalojo agindua eman du azaroaren 23rako. Aguirre-Lipperheide familiak Otxantegiko zortzi hektarea nekazal lur saldu nahi ditu Amenabar enpresak etxeak egin ditzan. Horren aurrean, "espazioa... [+]
Senpereko Olha etxearekin espekulatzea eta lurraren erabilera pribatizatzea salatu dituzte, besteak beste. Donibane Lohizuneko geltoki pareko errepidea eta Baionako A63 autobidera ematen duen biribilgunea moztu dituzte. Ostia sarea, ELB, Lurzaindia eta Senperetarren Kolektiboak... [+]
Uztailean onartu zuten legea eta irailaren 5etik aurrera sartuko da indarrean. Etxebizitzak alokatzeko hiriko exekuzio berezien bulegoan izen emanda egotea, hilabetez azpiko egonaldiak legez kanpokoak izatea eta arau-hausteak zigortzea ekarriko du, besteak beste.
Babes politikorik ez duelako, eta bizilagunen desadostasuna onartu ondoren, Iruñeko alkateak aparkalekuaren proiektua bertan behera utzi du "behin behinean". Ibarrolak proiektuaren aurkako protesten atzean EH Bildu dagoela adierazi du.
Azken urtean alokairuan jarritako gelen eskaintza igo egin da Hego Euskal Herriko lau hiriburuetan, batez ere Donostian. Hiriburu garestiena izaten jarraitzen du Donostiak: hilean gela baten batez besteko prezioa 450 euro ingurukoa da; Bilbon 400 eurokoa eta Gasteizen eta... [+]
Senpereko Olha etxea saldu dute, baina espekulazioaren aurkako borrokak jarraitzen du herri hartan. Asteartean Donibane Lohizuneko Maison Adam denda blokeatu dute, bere jabeek erosi dutelako etxea 1,3 milioi eurotan. Hogeita hamar lagun inguruk hartu dute parte ekintzan.
Salerosketaz arduratu den Urruñako notarioak asteazkenean eman die salmentaren informazioa espekulazioaren aurka etxaldea okupatuta zuten eragileei.
Ekainaren 3an Euskal Liburu eta Disko Azoka egin zen Ziburun. 2020ko hauteskundeetan aldaketa handia izan zen Lapurdiko kostaldeko herrian: abertzaleak nagusi dituen Ziburu Bizi zerrenda irekiak hogei urteetako gehiengoa irauli zuen. “Erakutsi behar dugu gai garela herriko... [+]
Atxik Luhuso kolektiboa sortu dute herrian etxebizitzak eraikitzeko proiektu berriari erantzuteko.
Uztailaren 15erako jarri ditu hitzorduak Ostia herritar kolektiboak. Egoera salatzeaz gain, hautetsiak interpelatzeko ekimena izanen da. Bizkitartean, Senpereko okupazioa aitzina doa, hamazazpi egun igarota.