Dizebi artistaren “Kapital” lana ezabatu du Donostiako Udalak beste mural batekin

  • Igor Rezola Dizebi grafitigileak Donostia 2016 Europako Kultur Hiriburutzaren enkarguz egin zuen lana ezabatzea erabaki du Donostiako Udalak. "Kapitalismoa borrokatu" idatzi zuen Itsasondoko artistak, eta ondoren, "ismoa borrokatu" estali zuen horman "kapital" hitza utziz. Zenbait urteren ostean, Donostia Kulturak erabaki du gainean beste mural bat eginez desagerraraztea mezu deserosoa. Horretarako, Udane Juaristi Udatxo-ri enkargatu diote mural berria eta honek Gladys izeneko horma irudia egin du.


2022ko urriaren 14an - 09:36
Azken eguneraketa: 2023-02-17 10:56

Kaleko pintadak eta bestelako adierazpen mota “marjinalak” aldarrikatzen zituen Dizebi artista itsasondoarraren obra performatibo bat estali berri du Donostiako Udalak. Gainera, 2016ko Europako Kultur Hiriburutzako ‘Hormek diote’ programarako egin zuen artelana, Urumea ibaiaren alboko igogailuaren horman. Artikulu honetan jasota dago, nola Dizebik ezustean harrapatu zituen Kultur Hiriburutzako antolatzaileak lan horrekin. Donostia Kulturako arduradunek ez dute arazorik izan Kultur Hiriburutzak berak enkargatutako lan bat ezabatzeko.

Esprai beltz batekin, mural ederrak egiteagatik ezaguna zen Dizebiri dorre hori margotzeko enkargua eman zioten eta berak “Kapitalismoa borrokatu” leloa idatzi zuen. Ondoren, idatzitako esaldi hori ezabatu eta soilik “Kapital” hitza utzi zuen bistan. Artistak hitz hauekin azaldu zuen bere intentzioa, bideo honetan:

“Horrelako proposamen politiko edo sozialak, kale espresioaren parte direnak, ezabatzeko joera dago; horregatik, kalearen parte diren espresio horiek erreskatatu nahi izan ditut: pintadak eta partxeak. Marjinalagoak diren espresio horiek zentrora ekarri nahi izan ditut, eta kapitalitateko mural baten mailan jarri”.

Eta ezustean, Europako Hiriburutzarako, “Kapitalismoa borrokatu” pintada egin zuen Dizebi artistak.
Sei urteren ondoren, ezabatua

Udalak, grafitigilearen lan hori desagerrarazteko erabakia hartu du orain, Udatxo artista azkoitiarrak Donostia Apain programaren bitartez egin duen mural erraldoi eta koloretsu batekin. Irutxuloko Hitzako erreportaje honetan azaldu du Udatxok eginiko lana.

Kultur Hiriburutzako obra aurkeztu zuenean, Dizebik berak azaldu zuen mural ikusgarriak margotzearen alde ere badagoela, baina horma horretan bilatzen zuenak bestelako helburu bat zuela zehaztu zuen: “Mural dotoreak egin daitezke, teknika handikoak eta abar, baina uste dut badirela beste adierazpen mota batzuk gure egunerokotasunean inguratzen gaituztenak, agian hainbesteko baliorik jasotzen ez dutenak, eta bere garrantzia dutenak”.

Kaleko adierazpenak ezabatzeko joera

Grafitilari goierritarraren arabera, Donostia bezalako hiriburuetan “ohikoena” da grafitiak eta bestelako pintaketak “periferiara” mugatuak egotea, haren ustez, hirietako erdiguneetan “kaleko adierazpenak ezabatzeko joera” bat dagoelako. Zentzu horretan, bere obrarekin gertatuko zena profetizatuko balu bezala, erakunde publikoen eskutik eta legearen barruan egiten diren artelan asko “benetako grafitia edo benetako espresio mota horiek kaleetatik ezabatzeko” erabiltzen direla salatu zuen.

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Kaleko artea
Zergatik daude Renfeko trenak inoiz baino grafiti gehiagorekin margotuta?

Garraio publikoaren zerbitzuaren gainbeheraren barruan, alde estetiko hutsa bada ere, ohikoa bilakatu da trenak margoturik ikustea eta, behingoagatik bada ere, ez da arrazoi ekonomiko hutsengatik, langileek azaldu dutenez.


Artista kolektiboen jaialdia Leioako kaleetan, maiatzaren 18tik 21era

Leioako XXIII. Umore Azoka ospatuko da datorren asteburuan. Arte eszenikoetako 43 konpainia eta 90 emanaldi izango dira ikusgai; tartean izango dira Euskal Herriko hamazazpi konpainia.


Mutrikuk kale museo bilakatzeko bidea hartu du

Lau horma irudi egingo dira aurten. Urtero hainbat artista gonbidatzea da udalaren asmoa. Artista bakoitzak hamar urteko bermea ematen du bere horma irudia bere horretan mantenduko dela ziurtatzeko.


2023-02-15 | Axier Lopez
Horma biziak zentsura eta ahanzturaren gainetik

“Hedabideek isilarazten dutenaz mintzo dira hormak”, zioen erdaraz Barakaldoko mural batek 1990eko hamarkadan, horma-irudien eta pintaketen zeregin nagusia azpimarratu nahian. Ahots anonimoak dira, horman idatzitako hitzetik mintzo direnak, espontaneoak gehienak, gai... [+]


Lian muralgilea
“Kamiñazpiko lana guztiona da, hortaz, baita saria ere”

Street Art Cities plataformak egiten duen sailkapenean, munduko hirugarren onena hautatu dute Ondarroako Kamiñazpin dagoen Lian muralgilearen lana.


2023-01-20 | ARGIA
Sare sozialak arakatu eta Gasteizko grafitigileak zigortu nahi ditu Urtaranen gobernuak

Zerbitzu sekretuen alorrean erabili ohi diren OSINT teknikak erabiliko dituen enpresa bat kontratatzeko proiektua lizitaziora atera du Gasteizko Udalak, Arabako Alea-k jakitera eman duenez.


Ilargi argiaren itzala

Azaroko gau hotz hauetan Gasteizko kaleak ez ditu ilargiak argitu, Umbra argi festibaleko ikuskizunek baizik. Argi gutxiko egun labur hauetan argien artearen munduan barneratzeko aukera eman digu jaialdiak, izan ere, ikusleek esparru horretako azken adierazpen artistiko eta... [+]


2021-11-08 | Leire Regadas
Lian Monserrate, 'Murales Lian'
“Kapitalismoaren aurrean aktiboki eusten duen gotorleku bakanetakoa da grafitigintza”

Autodidakta, kritikoa eta batere konformista. Materiala erosteko dirurik eduki ez arren hori ez da inoiz arazo izan. Hiri grisen pareta zuriak dohainik dira eta erakusleiho paregabea mezuak zabaltzeko. Espraia eskuan, espazio publikoaz jabetzen da eta ezarritako estereotipoei... [+]


2021-08-27 | Goierriko Hitza
Lazkao Txiki inoiz baino presenteago Ordizian

Nexgraff grafitigileek amaitu dute Lazkao Txikiri eta euskarari eskainitako horma-irudia. Kolorez eta ikur sinbolikoz betetako muralak oihartzun handia izan du.


2.300 euroko isuna jarri dio Zornotzako Udalak Martz grafitigileari

Herrian grafitiak egiteagatik ezarri diote zigorra. Martzek adierazpen askatasunaren eraso gisa ikusten du gertatutakoa eta esan du ez duela isuna ordainduko. Hainbat artistaren babesa jaso du.


2021-05-21 | Ixone Arana
Donostiako Udalak kaleko artisten jarduna debekatu du Alde Zaharrean

Legediaren arabera, musikariek 75 metroko tartea izan beharko dute beraien artean, eta 20 metrokoa etxebizitzekiko. Beraz, artistak ezingo dira Donostiako Parte Zaharrean aritu.


Zatitutako herria osatzeko grafitiak

Hondakin arriskutsuen zabortegi bat eraikitzeko proiektuak zatitu zituen Fanzara herri txikiko biztanleak. Ezinikusiak eta etsaitasunak gainditu eta komunitatea osatzen ahalegintzeko sortu zuten Arte Urbanoaren Museo Bukatugabea (MIAU, gaztelaniazko siglekin). Herriko hormak eta... [+]


2021-02-11 | Rock Black Block
Mural zentsuratuaz, adierazpen askatasunaz

Aurreko astean ekitaldi bat antolatu genuen, Pablo Hasél kartzelaratzeko egoeraren aurrean. Adierazpen askatasuna erabiliz, ahal zen neurrian arreta deitzea zen asmoa, errepresio eta zentsura larri honen aurrean. Badirudi lortu dugula, ez hainbeste gure ekintzengatik,... [+]


Eguneraketa berriak daude