Dispertsio politikaren 25. urteurrenean, eskubide urraketa salatu dute Etxeratek eta Amaiurrek
1989an jarri zen martxan euskal presoen gaineko dispertsio politika. Data hura gogoan, Etxerat taldeak elkarretaratzeak deitu ditu gaur Hego Euskal Herrian Espainiako Gobernuak dituen ordezkaritzen aurrean, 12:00etan.
“Dispertsioak ez du sekula zilegitasunik izan, eta gaur egun ez du justifikaziorik”, adierazi du elkarteak, hainbat datu ematearekin batera.
Esaterako, 25 urtean presoak bisitatzera joan diren 16 senide eta lagun hil dira errepidean; azken 12 hilabeteetan 3 preso hil dira; eta larri gaixo diren 12 presok ez dute oraindik osasun arreta egokirik jaso.
Horrez gain, ondorio ekonomikoak ere baditu dispertsio politikak. Etxeratek emandako datuen arabera, presoen senide bakoitzak 378 euro gastatzen du astean, 1.638 hilean, eta 19.653 urtean. Uneotan, lau presok baino ez dute betetzen zigorra Euskal Herrian.
Alde biko zigorra
Dispertsio politika duela 25 urte hasi zen aplikatzen modu “orokor, sistematiko eta kolektiboan”, Etxeraten hitzetan. Eskubide urraketa bi zentzutan ematen dela dio: presoak zigortzen dituzte batetik, senide eta lagunak bestetik.
“Senideak garelako zigortzen gaituzte”, adierazi du elkarteko bozeramaile Urtzi Errazkinek. “Zigorrek ondorioak dituzte fisikoki, psikologikoki, sozialki baita familia esparruan ere; ahaztu gabe kostu ekonomikoa eta bidean hildakoak. Batez beste 1.500 kilometro egin behar ditugu astebururo”.
Zentzu horretan, Amaiur koalizioko Rafa Larreina diputatuak ere dispertsio politikak “giza eskubideen aurka” egiten duela salatu du, baita senideak zigortzen dituela ere. “Birgizarteratzea xede duen legearen izaeraren kontra doa”, adierazi du, Espainiako Barne ministro Jorge Fernández Díazen hitzei erantzunez –dispertsioak ETA desegin arte iraungo duela esan du, besteak beste–.
“Esan zuten helburua zela ETAk bere presoak ez kontrolatzea. Bada, dispertsio politikak porrot egin du, kontrol hori oraindik ematen dela esaten ari baitira. Porrot hori baino garrantzitsuagoa da, dena den, sortu duen sufrimendua”, gaineratu du Larreinak. Halaber, tortura salaketei kasu egin eta zorrotzago ikertzeko eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Dispertsioaren datuak, Ahotsa.info webgunetik hartuak:
- 491 euskal preso daude 77 espetxetan sakabanatuta.
- 372 preso Espainiako Estatuko kartzeletan daude.
- 104 preso daude Frantziako Estatuan.
- 4 preso daude Euskal Herrian.
- Preso bana dago Ingalaterran, Portugalen eta Irlanda Iparraldean.
- 8 presori zigorra arindu diete gaixotasun larri eta sendaezinak dituztelako.
Bere heriotzaren 19. urteurrenean, Karmele Solaguren gogoratu dute bere omenez herrian jarritako monolitoaren aurrean. Solaguren kotxe istripu batean hil zen, bere semea Ekain Gerra Madrilgo espetxe batera bisitatzera egindako bidai batean. Solaguren bezalako biktimen aitortza... [+]
“Sara gogoan” plataformak preso politikoen senidea motibazio politikoko “biktima gisa” ofizialki aitortzeko beharrezkoak diren mekanismoak antolatzeko eskatu die Nafarroako erakunde nagusiei. Hura omentzeko memoria ekitaldia egingo dute azaroaren 28an.
Bizkaia, Gipuzkoa eta Lapurdiko hamabost hondartzetan antolatu ditu mobilizazioak Etxeratek, Etxera lelopean.
Elkarretaratzea egin dute larunbata eguerdian Laudioko Herriko plazan, Pili Arsuaga eta Fontso Isasiren heriotzaren 33. urteurrena dela eta. Bi bizilagunak 1990ko uztailaren 1ean zendu ziren, Maribi Ramila euskal preso politikoa bisitatzera zihoazela izandako trafiko istripuan... [+]
Pasa den martxoaren 25ean ofizialki bukatu zen euskal presoen sakabanatzea. El Paíseko lerroburuaren arabera, "34 urte igaro eta gero, Espainiako Barne Ministerioak amaiera eman dio ETAko presoen sakabanatzeari". Euskal Herriko komunikabideek ere dataren berri... [+]
34 urtez luzatu den euskal preso politikoen sakabanatze politika amaitutzat eman dute Etxeratek eta Sarek, ostiralean Espainiako Gobernuak iragarritako bost Euskal Herriratzeekin. Pozez hartu dute berria bi elkarteek, eta iragarri dute orain lanean jarraituko dutela preso,... [+]
Urtarrilaren hasieran euskal preso politikoen eskubideen alde Bilbon egiten den manifestazioa beti da berezia eskubideen aldeko egutegian, baina aurtengoa bereziki nabarmendu da, besteak beste, dagoeneko sakabanaketaren amaiera irudikatu nahi delako.
Iñigo Guridi Lasa, Asier Badiola Lasarte, Iñaki Bilbao Goikoetxea, Orkatz Gallastegi Sodupe, Fermin Vila Mitxelena, Iñigo Zapirain Romano eta Alberto Viedma Morillas preso politikoak Euskal Herriko espetxeetara hurbilduko dituzte.
Espainiako Gobernuko Espetxe Zuzendaritzak eta Eusko Jaurlaritzak adostu dute beste hamahiru euskal preso Bizkaia, Araba eta Gipuzkoako espetxeetara hurbiltzea. Ez da jakinarazi zein espetxetara eramango dituzten; Lakuako Gobernuaren esku dago erabakia.
Etxarri Aranazko Jon Gurutz Maiza Artola preso politikoa Frantziako Estatuko Lannemezaneko espetxetik (Euskal Herritik 330 kilometrotara) Donostiako Martuteneko kartzelara hurbildu dute, Etxeratek zabaldu duenez.
Garazi Abrisketa (Zollo, 1988) eta Aitana Izagirre (Zollo, 1993) Mirentxin Gidariak ekimenaren parte izan dira eta euren esperientzia azaldu dute, baita taldearen disoluzioak utzi dien sentsazioa ere.