Munduko diruaren erdia %1aren esku egon ez dadin neurri zehatzak aldarrikatu dituzte
Nazioarteko datuak bilduz, egungo sistema politikoa elite ekonomikoen menpe dagoela eta aberastasuna esku gutxitan kontzentratzeko joera mantentzen dela (aberatsak aberatsago bihurtuz, eta areagotzen ari diren pobreak gero eta pobreago) salatu du Oxfam Intermon Gobernuz Kanpoko Erakundeak. Horri aurre egiteko neurriak proposatu ditu Eliteentzako gobernatzea. Demokraziaren bahitzea eta berdintasun ekonomikorik eza txostenean.
85 pertsona aberatsenen artean, munduan txiroenak diren 3.570 milioi lagunek adina diru daukate. Aberastasunaren erdia mundu osoko herritarren %1aren esku dago. Horiek dira txostenak ematen dituen datuetako batzuk, sarritan entzun ditugunak. Atzean zer dagoen ere garbi adierazi du idatziak: elite ekonomikoaren menera aberatsen eta txiroen arteko amildegia handitzen duen sistema politikoa. Herritarren gehiengoak halaxe uste du, aberatsen aldekoa dela legedia.
AEBetan eta Europan 1980tik nagusi den joera dela dio txostenak, krisi garaiotan mantendu egin dena. Hala, Europan esaterako 2008-2010 urteen artean hamar pertsona aberatsenen diru-sarrerak handiagoak izan dira (217.000 milioi euro), ekonomia sustatzeko Europar Batasunean inbertitu den dirua baino (200.000 milioi euro). Horri gehitu behar diogu aberatsei egiten zaien presio fiskal ahula, murrizketa sozialak edota diru publikoarekin egindako bankuen erreskatea, ezberdintasunak areagotuz.
Neurri zehatzen beharra
Davosen egingo den Munduko Foro Ekonomikoan aurkeztuko dute txostena, eliteek joko ekonomikoa manipulatzen dutela eta demokrazia arriskuan dagoela salatzeko asmoz. Neurri zehatzak ere eskatuko dituzte: hala nola, paradisu fiskalen gaineko eztabaida (zergak atzerrira eraman ez daitezen); enpresa eta funtsetan egindako inbertsioak publiko egitea; sistema fiskal progresiboen alde egitea; zergak zerbitzu publikoetan, osasunean eta hezkuntzan inbertitzea; enpresek soldata duinak ordaintzea; eta legeak bide horretan ezartzea.
Azken finean, egungo politika aldatzea ezinbesteko ikusten du gobernuz kanpoko erakundeak, izan ere "merkatu finantzarioen presio izugarriak austeritate neurri bortitzak bultzatu ditu, behe eta erdiko mailak kolpatuz eta erreskate publikoen planei etekina atera dieten inbertsore handiei mesede eginez".
Donostian, 300 pertsona baino gehiago “pobrezia eta muturreko bazterkeria egoeran” bizi direla salatu dute Kaleko Afari Solidarioak (KAS) eta Hiritarron Harrera Sarea taldeek. “Michelin izarrak dituzten zortzi jatetxe dituen hirian eta Basque Culinary Center... [+]
181 milioi haur inguru bizi dira egoera larrian eta gobernuz kanpoko erakundeak dio hilgarria izan daitekeen desnutrizio-motaren bat jasateko %50 aukera gehiago dutela. Desberdintasunak, gatazkak eta krisi klimatikoa dira arrazoi nagusiak.
Pobreziaren eta gizarte-bazterketaren kontrako Nafarroako sarearen arabera, Nafarroan bizi diren pertsonen %17,2 bazterketa edo pobrezia egoeran dago.
Ipar Euskal Herriko biztanleriaren %12 pobrezian bizi da. Hori dio INSEE Frantziako estatistika institutuak iragan urrian egindako ikerketa batek. Horrek erran nahi du gure lurraldeko 35.000 herritar 1.102 euro azpiko hilabete sariarekin bizi direla.
Diru-Sarrerak Bermatzeko Errentaren legea martxoan onartu zuen Eusko Jaurlaritzak, eta bertan aurreikusitako neurrietako bat jarri dute orain martxan: 19 ikuskatzailek osatutako Kontrol Unitatea, Lanbideren baitan. Iruzurrik apenas dagoen prestazioaren bueltan pobreak... [+]
Nafarroako Gobernuak pobreziari eta desberdinketa sozialari buruzko zazpigarren txostena kaleratu berri du. Datuak adierazgarriak dira: Erriberako herriek pobrezia arrisku handiagoa dute, %40 iparraldeko herriek %10. 2021ean urtean 12.000 euro jasotzen zituzten herritarrak... [+]
Populazioaren %10,9 bazterkeria egoeran dago, eta %14,5 arriskuan, biak Espainiako Estatuko daturik txikienak Arope tasaren arabera, Unai Hualde Foru Legebiltzarreko lehendakariak azpimarratu duenez.
2022an, egoera hori jasaten zuten ia hogei milioi haur eta nerabe zeudela kalkulatu du Eurostatek. Espainiako Estatuak Europar Batasun osoko hirugarren markarik altuena du, %32,2koa.
Etxerik gabeko pertsonen aldeko eta bizileku-bazterketaren aurkako BesteBi plataformak, azken asteetan Santurtzin eta Bilbon hil diren etxerik gabeko emakume eta bi gizonen heriotzak salatu ditu.
Iruñeko Arrotxapea auzoko Plazaolako tunelean aurkitu dute astelehenean 44 urteko gizonezkoaren gorpua. Martxoan Jesus eta Maria aterpetxea itxi zuten eta zazpi elkartek salatu egin zuten. Iruñean gutxienez 40 lagunek egiten dute lo kale gorrian urte osoan.
EAEko parlamentuan aurrera egin du Inklusiorako eta Diru Sarrerak Bermatzeko Euskal Sistemaren lege aldaketak. Badago zer aztertu legearen eztabaidak, aldaketa egiteko ezker zein eskuin egin den akordioak, eta legeak ekartzen dituen berrikuntzak izan duten oihartzun eskasari... [+]