Deskarbonizazioa finantzatzeko asmoa dute 450 kreditu instituzio pribatuk
Munduko finantza erakunde handienek diote 112 bilioi euro bideratuko dituztela "proiektu jasangarrietara", 2050ean deskarbonizazioa lortzeko helburuarekin. Talde ekologistek salatu dute erakunde pribatu zein publikoek beste behin ere "eko-itxurakeria" erabili dutela.
Oraindik bete gabe daude klima larrialdiaren inguruan 2015eko Parisko Hitzarmenean hartutako konpromiso asko, baina nazioarteko liderrak hitzarmen berriak adosten ari dira Glasglowko COP-26 goi-bileran. Asteazkenean jakinarazi dute 45 herrialdetako 450 kreditu instituzio pribatuk deskarbonizazioa finantzatuko dutela: 112 bilioi euro "proiektu jasangarrietara" bideratzeko konpromisoa hartu dute. Erakunde horien artean daude, besteak beste, HSBC, Banco Santander, Deutsche Bank, Morgan Stanley, BBVA, J.P. Morgan, Mitsubishi UFJ, Bancolombia eta Bank of America.
Helburua da finantziazio horrekin laguntzea mende erdialdean karbono neutraltasuna lortzen eta mende amaierarako planetaren tenperatura 1,5 gradu baino gehiago ez igotzen, industrializazioaren aurreko garaiarekin konparatuta. "Diru hori trantsizio globalerako behar dena baino gehiago da", azaldu du Mark Carneyk, Nazio Batuen Erakundearen baitan klima finantzen ardura daukanak. Halere, gogorarazi du dirua egon badagoela baina "zero isurketako proiektuetara" bideratu behar dela. Carneyk azpimarratu du mekanismoak beharko direla ziurtatzeko dirua deskarbonizazio prozesuan erabiltzen ari dela.
Promesak bai, ekintzak gutxi
Munduko herrialdeetako ordezkariak Glasgown dauden bitartean, ekintzaile ugari kaleetara atera da protestan. Talde ekologistek salatu dute erakunde pribatu zein publikoen "eko-itxurakeria" eta aldarrikatu dute goi-bileran konpromisoak hartzea ez dela nahikoa. Greenpeacek kritikatu du deskarbonizazioa finantzatuko duten bankuek pasa den hilean baztertu egin zutela Energiaren Nazioarteko Agentziak aurkeztu zuen bide-orri bat, zeinak asmoa zuen gasaren, petrolioaren eta ikatzaren proiektu berrien finantziazioa etetea.
Nazioarteko goi-bileraren presidente Alok Sharmak onartu du aurreko bileretatik harago joan behar dutela aurtengoan: "Parisen promesak egin ziren. Orain, Glasgown, gauzatu egin behar ditugu". Esaterako, 2015eko Parisko Hitzarmenean adostu zuten estatu aberatsek urtero 87.000 milioi euro bideratuko zituztela herrialde pobretuetara, 2020. eta 2025. urteen artean, trantsizio energetikoa egiten laguntzeko. Bada, 17.300 milioi euro inguruko zorra dute potentzia aberatsek, eta Sharmak aitortu du ezingo dutela agindutako kopuruetara iritsi datozen urteetan ere ez. Presidenteak ohartarazi die konpromiso berria hartu duten erakundeei ezin dutela ordezkatu aurrez potentzia ekonomiko handiek herrialde pobretuei agindutako finantzaketa.
Gutxi kaltetu baina ondorio larrienak jasan
Sonam P. Wangdi 46 estatu pobretuk osatzen duten taldearen presidentea da, eta goi-bileran estatu aberastuei "elkartasun globala" galdegin die: "Glasgown hartzen diren erabakiek gure bizitzak baldintzatuko dituzte". Nabarmendu du planetaren berotzean gutxien eragin duten herrialdeak direla –munduko isurien %1 igortzen dute–, aitzitik, klima larrialdiagatik jasaten duten sufrimendua neurrigabea dela salatu du. Gogor kritikatu ditu gobernu aberatsak: "Orain arteko aurrerapena etsigarria da eta, nolabait, beldurgarria". Baliabide gehiago eskatu ditu. Eldiario.es atariak jaso duenez, NBEren arabera herrialde zaurgarriek urtean 259.000 milioi euro behar izaten dituzte klima aldaketaren kalteei aurre egiteko –goi-bileran adostutakotik oso urrun–.
Espainiako Estatuan 1.386 pertsona hil dira gehiegizko beroagatik abuztuan –iazko abuztuan baino %3 gehiago–, Osasun Ministerioaren Carlos III. Institutuak emandako datuen arabera. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan 44 lagun hil dira, eta Nafarroan 22.
Munduko klima gogorrenetakoa du Balutxistanek: basamortuko klimaren muturreko bero eta lehorteak, eta Arabiako itsasotik ekarritako montzoiaren eurite irregularrak, urte batzuetan eskasak eta bertzeetan uholdeak eragiteko modukoak. Hala eta guztiz ere, bertan laborantza badago,... [+]
Itsasoaren heina 9,4 zentimetroz igo da azken 30 urteetan, baina guneka anitzez handiagoa da igoera –besteak beste, Pazifikoko eremu batzuetan 15 eta 30 zentimetro artekoa da–. Beroketa efektuko gasen isurketak ttipitzeko eta klima larrialdiari aurre egiten... [+]
Hori da ikerketa berri batek ondorioztatu duena, baldin eta betetzen badira gaur egun berotzearen handitzeari buruz dauden aurreikuspenak. Eta NBEren arabera, mende amaierarako tenperaturak 3 graduko igoera izango du XX. mende hasierarekin konparatuta.
Mundu mailan erregistratutako urterik beroena izan zen, eta Europako bigarren beroena, ISGlobalek egindako azterlanaren arabera. Europa hegoaldeko estatuak dira heriotza-tasa handienak dituztenak. Parisko Akordioan zehaztutako helburuak ez dira betetzen ari.
Munduko erakunde militar suntsitzaileenak 75 urte bete ditu, eta eztei horiek behar bezala ospatzeko, esan du bere kideek gehiago gastatu beharko dutela armetan. Gainera, urtemugaren goi bileran beste potentzien kontrako gerra hauspotu du NATOk, Txinaren eta Errusiaren kontrako... [+]
Akainak edo kaparrak batetik, eltxo tigreak bestetik, Euskal Herrian duten presentziaz eta gurean dauden espezieez mintzatu zaigu Aitor Cevidanes ikertzailea. Osasuna eta ingurumena hizpide, dituzten arriskuez, herritarron uste faltsuez eta klima aldaketaren nahiz gizakion... [+]
Klimari buruzko datuak jasotzen dituen Copernicusen arabera, hamahirugarren hilabetez jarraian errekorra hautsi da aurtengo ekainean. Parisko Akordioan hitzartutako 1,5ºC-en helburua ez da bete eta egoera aldatzen ez bada, errekor negatibo berriak izango direla aurreikus... [+]
Ingurumena, bioaniztasuna, uraren gestioa eta haurren beharrak oinarri hartuta, ikastetxeetako patioak aldatzeko proiektu kolektiboa jarri dute martxan Pirinio Atlantikoetan; Euskal Herriko lau herrik hartuko dute parte. Iruñean ere, itzal eta landare gehiago izango... [+]
Zeintzuk dira gure benetako beharrizanak ondo bizitzeko? Zer da ondo bizitzea? Galdera hauei erantzutea funtsezkoa da gehiegikeriaren gizartean, are gehiago larrialdi klimatiko, ekologiko eta zibilizazio krisiaren garaiotan.
Azken urteotan nabaritu den beroketa globalaren emendatzea neurri batean kutsadura murriztearen ondorioa da, hain zuzen, murriztuz doazen aerosol sufredunen isurketek, berez, berotegi efektuaren zati bat konpentsatzen dutelako. Paradoxa horrek egoera berri batean sartzen gaitu,... [+]
Ostegunean hasi da uda. Hartara, udaberriko eguraldiaren balorazioa eta udakoaren iragarpena egin du gaur AEMETek. Apirila 1961az geroztik hilabeterik lehorrena izan den arren, udaberri “arrunta” izan da eta uda ohi baino beroagoa izatea aurreikusi dute.