Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun bat… zertaz elikatzen da isiltasuna? Nola liteke esaten ez den zerbaitek hainbesteko indarra izatea?”. Enigma propio batetik abiatuz hasten da galderak irekitzen, bilaketa horiek eragindako efektuen irabazia adieraziz. Azpimemoria, memoriaren parte izan nahi ez duen horretan kokatuz, inkontzientearen ideia zetorkidan burura, norberaren logika singularrean barneratu eta sintoma nola egiten duen behatuz.
Hitzak errealitate psikikoa egituratzen badu ere, ez gara hitzaren jabe. Esan daiteke, hitzak gaituela gu. Eta bide honetan hartzen du interes berezia lan horrek, hitzak sortzen duen zentzu konkretu batetik haratago apuntatu eta zentzua bera zentzugabekerian eraikita dagoela azalaraztean. Eromena bera, lengoaiaren mugetan ezagutarazten da.
Zentzua frakturatzeak, ekintza bezala, mobilizatzen gaituen hori uzten du agerian: barne desioa. Lengoaiak gure gorputz pultsionala egituratzen duen neurrian, fluxu psikiko bat sortzen du. Baina desioarekin batera (bestearen desioarekin elkarlotzen denean), eta aldi berean berengandik defendatuz, jaiotzen da angustia, eta nukleo-konplexu berean koagulatuta geratzen dira. Orduan, angustia-afektua aurkezten denean, pentsa dezakegu desioa hor geratu dela nolabait inplikatuta.
Hitzak errealitate psikikoa egituratzen badu ere, ez gara hitzaren jabe. Esan daiteke, hitzak gaituela gu. (...) Eromena bera, lengoaiaren mugetan ezagutarazten da
Eraikuntza subjektibo horrek, analisi propioak bezalaxe, norberaren egia ukitzea ahalbidetu dezake. Eta hori ez da edonolako apustua. Are gehiago, diagnostikoaren gaur egungo erabilera ikusita, sintoma egiten duen guztia patologizatu behar honetan. DSM gida-liburuetara murrizteak, adibidez, esperientzia subjektiboa zapaldu dezake, diagnostikoak jarriko balio bezala izena izanari.
Diskurtsoak parasitatzen gaituela entzuten dut maiz… eta bai, hala da, kasurik hoberenean. Bestea gugan inskribatuta geratu den seinale. Aitaren etxetik haratago begiratu ahal izateko, etxea gurutzatu beste biderik ez dago, horrek dakarren angustia-kuota konfrontatu eta dignifikatuta. Agian, gure barne-mugak asumitzeak benetako libertate-gradu bat ekar dezake, askatasunaren fantasiak gu preso hartu baino lehen.
Iñaki Segurola datorkit gogora, neurosia inguratu eta islatzeko zeukan abilezia berezi harekin. Bere testu hau, horren erakusgarri:
“Gora ni! (ulertzen dut: ‘ni’ naiz, denok gara ‘ni’).
Gora Jainkoa! Heil Hitler!... (ulertzen ditut: ‘gora aitatxo!’ da).
Gora gu eta gutarrak! (ez dut ulertzen: nazka ematen dit).”
Garazi Muguruza, psikoanalista
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]
Hezkuntza publikoko irakasleok hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]
Badira bi aste beste behin makroproiektuei kaleetan oposizio argi bat erakutsi geniela. Milaka eta milaka pertsona atera ginen kalera dinamika suntsitzaile honek amaitu behar duela aldarrikatzera. Bada, dirudienez horrek ez du lurraren suntsiketaren aldeko politikarietan inolako... [+]
Duela aste batzuk, Diputazio kalean, Gasteizko erdigunean, bi gizonek etxerik gabeko pertsona bat bota zuten lo egiten zuen lokalaren kanpoaldeko eskailera-buru txikitik. Bota ez ezik, berehala metalezko baranda bat ere jarri zuten lonjaren aurrean. Lokala luzaroan hutsik egon... [+]
Hizkuntzakeriatik edo glotofobiatik eta, zer esanik ez, euskararen aurkako gorrototik, askotan ikusi izan dugu gure euskara makila guztien zahagi bihurturik. Azkena, Anton Arriola Kutxabankeko presidentea ibili zaigu makilakari lanetan gure hizkuntzari astindu eta makilakada... [+]
Ez dezazuela lotura hau Ezkiotik bilatu, ez eta Altsasutik ere, are gutxiago Ebro ibaia Castejonetik zeharkatuz. Euskal Yaren eta Nafarroako AHTaren arteko lotura, edo hobeto esanda, loturak, dagoeneko errealitate bat dira. Pluralean dauden lotura horiexek dira kezkatu beharko... [+]
Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
