Desinformazioa erabiliz, mundu osoko hauteskundeak manipulatzen dituen Israelgo talde bat azalerazi dute
Hauteskundeetan eragiteko edo bestelako helburuekin, zibernetikoki manipulazioa eta desinformazioa sustatzen, dokumentuak faltsifikatzen edota zuzenean dokumentuak lapurtzen ditu Tal Hanan enpresari israeldarrak. Ikerketa kazetaritza lan batek eman du argitara, eta Kataluniako 2014ko erreferendumean izan zuen papera kontatu du, besteak beste.
Multinazionalentzako eta inteligentzia agentzietarako egiten du lan Tal Hananek, eta Afrikan, Hego eta Erdialdeko Amerikan, AEBetan eta Europan aritu da. Hackeoa, zibergerra psikologikoa, eraso informatikoak, iritzi publikoan eragiteko aldeko zein kontrako mezuen zabalkundea, dokumentuen faltsutzea, informazio faltsuaren hedapena, bankuko dokumentuen lapurreta eta gisako zerbitzuak eskaintzen ditu. Horretarako, besteak beste, Twitter, Facebook, Gmail, Instagram, Amazon eta Airbnb-n 30.000 profil faltsu kontrolatzen ditu.
33 hauteskunde prozesuren manipulazioa
Nazioarteko hainbat hedabidek elkarlanean egindako ikerketa lanaren emaitza da. Tartean daude The Guardian, The Washington Post, Radio France eta El País. 2022an, Jorge ezizena darabilen enpresari israeldarrarekin eta bere taldearekin kontaktatzea lortu zuten. Bezero gisa aurkeztu zuten beren burua eta Jorgeri esan zioten Afrikako lider baten aldeko bere zerbitzuak kontratatu nahi zituztela, hauteskunde batzuetan eragiteko. Sei eta hamabost milioi euroren truke egingo zuela erantzun zien Jorgek eta berarekin izandako elkarrizketetan, berme gisa azaldu zien 33 hauteskunde prozesutan eragina izan duela, horietatik 27tan modu arrakastatsuan.
Jorgek bere arrakastatzat aurkeztutako lanen artean dago, esaterako, 2014ko azaroan Kataluniako herri galdeketa egunean Generalitatearen webgune ugarik jasan zuten hackeoa, bere historian sufritu duen zibererasorik larriena.
Mexikoko beste kasu deigarri bat ere egozten dio enpresari honi ikerketak. 2014ko Ayotzipanako sarraskian 43 ikasle desagertu ziren, Enrique Peña Nieto agintean zegoela. Tomás Zerón orduko Ikerketa buruari leporatzen zaio ardura nagusia; bada, Zerón Tal Hananen bezeroa izan da, enpresariaren beraren hitzetan: Zerónek enpresariari eskatu zion iritzi publikoan eragiteko, Andrés Manuel López Obrador presidente berriak gidaturiko konplot baten biktima moduan aurkeztu zezan bere burua. Gaur egun, Israelen bizi da Zerón, eta Tel Aviveko Gobernuak uko egin dio Mexikora estraditatzeari.
Berlinen martxoaren 8an izandako manifestazioa gogorki erreprimitu du Poliziak. Palestinaren aldeko aldarriak zeramatzaten manifestariek. Agintariek Alemanian arabierazko abestiak eta diskurtsoak debekatu dituzte manifestazioetan, "segurtasun publikoko" arrazoiak direla... [+]
Israelek Gazarako su-etenaren urraketa ugari egin ditu urtarrilaz geroztik: zerrendako palestinarrak oinarrizko laguntzarik jaso gabe egon dira ia astebetez, eta Netanyahuk azken egunetan mehatxu egin ondoren, argindarrik gabe utzi ditu orain. Dohan ordezkari estatubatuarrekin... [+]
.jpg)
Giza Eskubideen Siriako Behatokiak salatu du gobernuko indarrek gutxienez 800 zibil hil dituztela Latakia probintzian, "odol hotzean". Ahmed al Sharaa Siriako behin-behineko presidenteak iragarri du "batzorde independente" bat eratuko dutela gertatutakoa... [+]
Martxoaren 8a Getxo bere bizitokian igaro du: kumbia dekolonial eta antiarrazista topaketa antolatu du Algortako Herriko Tabernan, Abianen, Hija del Nopal DJrekin batera.
Argentinatik Getxora migratu zen Celeste Agüero, kantutegi herrikoi batekin eta poesia xuxurlatzeko... [+]
“Askatasunaren” izenean, ikastetxean zein oinarrizko hizkuntza nahi duten galdetu diete guraso valentziarrei. Helburua katalana zokoratzea zen. PPren eta Voxen gobernuak ez du lortu. 33 eskualdeetatik 22tan katalana gailendu da. Emaitzarekin oso pozik agertu dira... [+]
Europar Kontseiluak onartu du Ursula Von der Leyenek gastu militarrean proposatu duen 800.000 milioi euroko gastuarekin aurrera egitea. Horretarako bi arrazoi nagusi argudiatu ditu: Errusiari aurrea egitea eta Europar Batasunak aurrerantzean bere burua AEBen babes militarrik... [+]
Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]
“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]
Gezurra badirudi ere, irudia ez dago Tolosako inauterietan eginda. Munduko herrialderik jendetsuenen artean, laugarrenean da, pasa den astean. Kameraz inguratuta, bi gizoni 80 eta 85 zigorrada eman dizkiote bizkarrean. Haien bekatua: gorputzaz elkarrekin gozatzea. Aceh... [+]
Luxorren, Erregeen Haranetik gertu, hilobi garrantzitsu baten sarrera eta pasabide nagusia aurkitu zituzten 2022an. Orain, alabastrozko objektu batean Tutmosis II.aren kartutxoa topatu dute (irudian). Horrek esan nahi du hilobi hori XVIII. dinastiako faraoiarena... [+]
AEB, 1900eko azaroaren 6a. William McKinley (1843-1901) bigarrenez aukeratu zuten AEBetako presidente. Berriki, Donald Trump ere bigarrenez presidente aukeratu ondoren, McKinleyrekiko miresmen garbia agertu du.
Horregatik, AEBetako mendirik altuenari ofizialki berriro... [+]
Andeetako Altiplanoan, qocha deituriko aintzirak sortzen hasi dira inken antzinako teknikak erabilita, aldaketa klimatikoari eta sikateei aurre egiteko. Ura “erein eta uztatzea” esaten diote: ura lurrean infiltratzen da eta horrek bizia ekartzen dio inguruari. Peruko... [+]
Otzandu egin gara, katalanak eta euskaldunok, ekaitzaren ondoren. Saiatu ginen, bai; sendo ekin genion, eta gogor kolpatu gaituzte; ezin izan genien gure helburu zuzen, ezinbesteko, sakratuei eutsi. Eta porrotaren mingostasuna dastatu dugu, eta bigundu egin gara irabazleen... [+]
Urtea baino gehiago da Olatz Simonek –EITBko berriemailea Parisen, garaian–, orrialde hauetan bertan ohartarazi zigunetik Bruselak kazetariari lanbideaz erakusten dionaz. Eta halaxe joan gatzaizkio galdezka Amaia Portugali. Bruselan gure irrati publikoak duen... [+]
Directa hedabidearen ikerketa batek ondorioztatu du 2018. eta 2020. urteen artean murgildu zela Kataluniako Palestinaren aldeko eta ezker independentistaren mugimenduetan, "Belén Hammad" izenaren pean. Nortasun agiri faltsu batekin Kataluniako Gobernuak... [+]