Desinformazioa erabiliz, mundu osoko hauteskundeak manipulatzen dituen Israelgo talde bat azalerazi dute
Hauteskundeetan eragiteko edo bestelako helburuekin, zibernetikoki manipulazioa eta desinformazioa sustatzen, dokumentuak faltsifikatzen edota zuzenean dokumentuak lapurtzen ditu Tal Hanan enpresari israeldarrak. Ikerketa kazetaritza lan batek eman du argitara, eta Kataluniako 2014ko erreferendumean izan zuen papera kontatu du, besteak beste.
Multinazionalentzako eta inteligentzia agentzietarako egiten du lan Tal Hananek, eta Afrikan, Hego eta Erdialdeko Amerikan, AEBetan eta Europan aritu da. Hackeoa, zibergerra psikologikoa, eraso informatikoak, iritzi publikoan eragiteko aldeko zein kontrako mezuen zabalkundea, dokumentuen faltsutzea, informazio faltsuaren hedapena, bankuko dokumentuen lapurreta eta gisako zerbitzuak eskaintzen ditu. Horretarako, besteak beste, Twitter, Facebook, Gmail, Instagram, Amazon eta Airbnb-n 30.000 profil faltsu kontrolatzen ditu.
33 hauteskunde prozesuren manipulazioa
Nazioarteko hainbat hedabidek elkarlanean egindako ikerketa lanaren emaitza da. Tartean daude The Guardian, The Washington Post, Radio France eta El País. 2022an, Jorge ezizena darabilen enpresari israeldarrarekin eta bere taldearekin kontaktatzea lortu zuten. Bezero gisa aurkeztu zuten beren burua eta Jorgeri esan zioten Afrikako lider baten aldeko bere zerbitzuak kontratatu nahi zituztela, hauteskunde batzuetan eragiteko. Sei eta hamabost milioi euroren truke egingo zuela erantzun zien Jorgek eta berarekin izandako elkarrizketetan, berme gisa azaldu zien 33 hauteskunde prozesutan eragina izan duela, horietatik 27tan modu arrakastatsuan.
Jorgek bere arrakastatzat aurkeztutako lanen artean dago, esaterako, 2014ko azaroan Kataluniako herri galdeketa egunean Generalitatearen webgune ugarik jasan zuten hackeoa, bere historian sufritu duen zibererasorik larriena.
Mexikoko beste kasu deigarri bat ere egozten dio enpresari honi ikerketak. 2014ko Ayotzipanako sarraskian 43 ikasle desagertu ziren, Enrique Peña Nieto agintean zegoela. Tomás Zerón orduko Ikerketa buruari leporatzen zaio ardura nagusia; bada, Zerón Tal Hananen bezeroa izan da, enpresariaren beraren hitzetan: Zerónek enpresariari eskatu zion iritzi publikoan eragiteko, Andrés Manuel López Obrador presidente berriak gidaturiko konplot baten biktima moduan aurkeztu zezan bere burua. Gaur egun, Israelen bizi da Zerón, eta Tel Aviveko Gobernuak uko egin dio Mexikora estraditatzeari.
Hainbat ikerketak erakusten dute inbertsio militarraren gorakadak osasuna edo hezkuntza bezalako sektoreen suntsipena dakartela herrialde batzuetan.
Hamabost langile humanitario hil zituen Israelgo armadak martxoaren 23an, terroristak zirela eta ez zutela euren burua identifikatu argudiatuta. Bideo batek bertsio hori gezurtatu ostean, gertatutakoaren barne-txostena egin dute Israelgo Defentsa Indarrek, baina bertan esaten... [+]
“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.
Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]
Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]
Washington (AEB), 1930eko ekainaren 17an. AEBetako Kongresuak Muga-Zergen Legea onartu zuen. Smoot-Hawley Legea ere esaten zaio Reed Smoot senatariak eta Willis Hawley diputatuak bultzatu zutelako.
Legeak 900 produktu ingururako inportazio zerga-mugak %40 eta %60 artean igo... [+]
Bandera amerikanoz inguratuta, muga-zergen oldarraldi berria iragarri zion munduari Donald Trumpek apirilaren 2an. Geroztik hamaika astindu jasan dituzte burtsek eta nazioarteko merkataritzak. Baina hau ez da zoro baten boxeorako ringa bakarrik: AEBetako politikan hamarkada... [+]
Washington eta Teheran Iranen programa nuklearraren inguruko bilerak egiten ari dira. Errusiara ere joango omen dira Irango ordezkariak aste honetan.
NBEren esanetan, gatazka hasi zenetik gutxienez 13 milioi sudandarrek euren bizilekuetatik alde egin behar izan dute, eta biztanleriaren erdiak elikagai eskasia du. RSF Laguntza Azkarrerako Indarrak talde paramilitarrak asteburuan egin dio eraso Darfur eskualdeari, eta... [+]
Iradokitzailea delakoan edo, muga-zergen gatazkaren harira norbaitek berriro zirkulazioan jarri duen Maoren 1953ko bideoaren garai hartakoa da milioi bat igerilariren txantxa. Alegia, orain harekin bat egiten omen duen Xi Jinping jaio zen urtekoa.
89 urterekin hil da, Liman, eta idazle perutarraren seme-alabek eman dute haren heriotzaren berri. Gaztelaniazko literaturaren egilerik ospetsuenetakoa izan zen, eta 1960ko eta 1970eko hamarkadetan Latinoamerikan literaturak izan zuen loraldian paper garrantzitsua jokatu zuen... [+]
Bozen lehen itzulian pare-parean geratu ostean, inkesta gehienek aurreikusten zutena baino tarte handiagoa atera dio egungo presidenteak Luisa González hautagai correistari. Oposizioak "iruzurra" salatu eta botoak berriz zenbatzea eskatu du.
Gure amak beti esaten du: “Ez dut sekula ulertu zergatik gertatu zen Lehen Mundu Gerra”. Ez dio batere zentzurik harrapatzen. Ez du ulertzen zergatik inplikatu ziren Europako potentzia zaharrak halako basakeria batean eta ez zaio buruan sartzen nola konbentzitu... [+]
Ekimenak bakea eta justizia soziala sustatzeko proiektuak finantzatzea du helburu. Sustatzaile diren gizarte mugimenduek mezu argi bat bidali diete gobernuei eta armagintza industriari: "Ez dugu gerraren konplize izan nahi".