Azkenaldian bestelako argumentuak landu dizkigute, Euskal Herriko inguruetan makroproiektuak beharrezkoak direla konbentzitu gaitezen. Erakusgarria iruditu zitzaidan honekiko, Bizkaiko EHNEren webgunean Jauzi Ekosoziala ekimeneko partaide bati argitaraturiko artikulua: "Por las renovables a medida". Abiapuntua azkenaldian ohikoa dugun "erabateko larrialdi" egoeran dago. 2030 Agendaren oinarrietan dauden aurreikuspenak ematen dizkigu, "Europatik datozelako" zeharo fidagarriak, badakizue, hango politikariek –eta ikertzaileek– ez daukatelako kontu horren inguruko negozioetan inongo interesik, "erabat inpartzialak" dira eta. Eszenario katastrofikoak, milioika errefuxiatu klimatikorekin, nekazaritza lurren gainbehera, etab. Mundu mailako gerra, etsai ikusezinaren aurka. Eta noski, aurreikuspen hauek interesatuki manipulatuak daudela dioten ikertzaileak existitzen direnik ere ez dugu kontutan hartuko, aspaldian negoziotarako oso interesgarria den "negazionista" etiketa ipiniko diegulako.
Larrialdiek ez dute eztabaidatarako tarterik uzten, eta eztabaida publikoa bultzatu nahi duena "arduragabea" bihurtzen da. Jainkoarekin ala deabruarekin zaude, eta ez baduzu kredoa bere osotasunean onartzen, deabruarekin tratuetan zabiltzalako da. Eta hargatik, hitz egiteko eskubidea ukatua izango duzu, eta gaiztakeria kutsakorra izaki, baztertua izango zara "gizartearen onerako". Badaukagu herri honetan halako egoeren aurrekari historiko aski nabaririk.
Aurreikuspenok oinarritzat harturik, bada, 2030erako betekizun batzuk ezartzen dira, berriztagarrien ezartze masiboaren helburuarekin. Barrenean, egoeraren analisiak ezberdinak izan balitezke ere, aingeruek bezalaxe deabruok ere zilegizko helburutzat izan dezakeguna. Hau nola egin beharrekoa den; hor non daukagun eztabaida. Funtsean, Jauzi Ekosoziala ekimenekoek "jauzia" egin nahi dutela dirudi, larrialdi klimatikoak beldurturik. Zera dioskute: "Salba dezagun mundua lehenik; arduratuko gara gero demokratikoak izateaz, eta azpiegiturak, pribatuak beharrean, publikoak egiteaz". Ezen makroarazoak, ez baitira mikroerantzunekin soluzionatzen. Azken finean, makroproiektuak alde guztietatik baitauzkagu (zerbitzuen azpiegitura handiak, edo nekazaritza ustiaketa sistema nagusiak, esaterako, makroproiektuak baitira), eta energia makroproiektuak jada eraikinez betetako eremuetan baino ez egitekotan, daukagun energia kontsumoaren %10era ere ez baikinateke helduko.
Azken aldian jakin ahal izan dugu, talde politikoren batzuek zenbait makroproiektu aurrera eramateko "fronte komun" bat egiteari lehentasuna eman diotela, Lurralde Plan Sektoriala behingoagatik egin eta indarrean jartzearen aldean
Barka biezadate "adituek", kredo berriaren apezek, aurreikuspen katastrofikoak Danteren Infernuko zirkuluak bailiran aurkezten dizkiguten horiek, azken "datu" honekiko (aurreikuspenak datuak bailiran aurkezteko "joera bitxia" baitute) mesfidati azaltzen banaiz. Azken aldian jakin ahal izan dugu, talde politikoren batzuek zenbait makroproiektu aurrera eramateko "fronte komun" bat egiteari lehentasuna eman diotela, Lurralde Plan Sektoriala behingoagatik egin eta indarrean jartzearen aldean. Biztanleriaren erresistentzia gainditzeko "fronte" horrek, hasiera batean Araban planteatzen ziren hogeita piko makroproiektuetarik hiru edo lau behintzat aurrera eramatea luke helburu, gutxieneko kopuru hau "erabat beharrezkoa" dela argudiatuz.
Eta "aditu" ez naizen honi kalkulutxo xinple bat egitea otu zait. Arabako katastroan sartu, eta Gasteizeko industriaguneetako teilatuek ematen diguten azalera neurtu dut. Ggb. azaleren bi herenak kontutan hartu eta kalkulua eginez gero, 650 hektarea gainditzen dizkigute. Hori Gasteizen bakarrik, eta industriaguneetan bakarrik, aparkalekuen, eraikin publikoen, etxebizitza blokeen eta bestelakoen azalerak kontutan hartu gabe. Aurkeztu dituzten proiektuetariko bakoitzak ggb. 100 hektareako azalera izango lukeela kontutan harturik, nabaria da hiru edo lau proiektutarako soberako azalera badagoela. Baina hori hala egin ahal izan dadin, gure politikariek, Solariarekin batera pagotxa egiten saiatu beharrean, Cabanillas del Campo-ko (Guadalajara) udaletxea egitera ausartu den berbera egin beharko lukete Lurralde Plan Sektoriala egiterako orduan: etxeen eta industrien autokontsumorako instalazioak baimendu, baina energia ustiapenera bideraturiko makroproiektuak industrialtzat kalifikaturiko azaleretara mugatu, landa nahiz bizitokirako kalifikaturikoetan erabat debekatuta.
Eta azken kontutxo bat: hasieran mintzagai hartu dugun artikuluan alegeraki esaten zaigu, tira, berriztagarrien makroproiektuek ez dutela ingurunea hainbeste kaltetzen, materialen portzentaia handi bat birziklagarria dela, etab. Ikus ezazue mesedez berriki egin duten Vidas irrenovables dokumentala, Espainia aldeko landa eremuetan jada urteak martxan daramatzaten edota jada gainbeheran dauden berriztagarrien makroproiektuen ondorio lazgarriak nabari agertzen dizkiguna. Horiek bai benetako "datuak", ez "aurreikuspen europarrak", aski beldurgarriak jada.
Mikel Larrañaga Arregi, Filosofian lizentziatua eta Historian doktorea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Etxebizitzaren auzia aspalditik datorren egiturazko arazoa da. Giza eskubidea izan behar lukeena, gehienez ere eskubide subjektiboa baino ez da. Iruzurra dela diot instituzio eta alderdi politiko guztiek hitz politak esan arren, ez diotelako muinari heltzen. Egun, enpresa... [+]
Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]