Dena erabaki nahi dugu

  • Azken hamarkadetan bizkortu eta erabatekotu den globalizazioak gure errealitatearen aspektu guztietan izan du eragin esanguratsua: politikoa, kulturala, soziala, ekologikoa… Gerra Hotzaren osteko mundu mailako indar harremanen oreka aldatzen ari da eta interes kapitalisten baitan talka berriak sortzen eta areagotzen ari dira. Neoliberalismo global horretan lurraldeei eta pertsonoi etekinaren prismatik soilik begiratzen digute botere ekonomikoek: lehengaiak, produkzio-baliabideak eta merkatuak gara eurentzat.

Europar Batasuna kapitalismoaren erakunde globalen eta korporazio handien eskuetan dago. Beti ematen dio lehentasuna finantza-kapitalaren beharrei eta aberatsen eta pobreen arteko arrakala etengabe handitzen dihardu. Halaber, bere lurraldeko herriek burujabetza galtzen jarraitzen dute eta bere herritarren eskubideak ere murrizketa prozesu etengabe batean daude. Erabakiak gutxi batzuek hartzen dituzte, gutxi batzuen interesei erantzuteko.

Frantzia eta Espainiatik datozkigunak ez dira joera itxaropentsuagoak. Eskuina krisi ekonomikoak zein eskubide murrizketek babesgabe utzi dituzten herritarren amorruari eta noraezari etekina ateratzeko saiakeran dabil. Azken urteetan agertutako ezkerreko alternatibak ez dira gorpuztu gobernu alternatiba gisa. Kataluniako prozesuak agerian utzi du estatu mailako alderdien artean Espainiaren batasunaren inguruko kontsentsua ia erabatekoa dela. Horrez gain, ez zaizkigu falta seinaleak azken hilabeteetako gertakarietan estatu ustela, arrazista, patriarkala, errepresiboa eta antidemokratikoa dela ikusteko.

Euskal Herrian aro berri batean sartu gara. Independentzia eta sozialismoaren aldeko ekinbide armatuari amaiera eman eta bere burua desegitea erabaki du ETAk. Azken hamarkadetako gatazkaren ondorioek bizirik diraute, baina. Euskal preso politikoen aurkako salbuespeneko espetxe politikak, iheslari eta deportatuen itzuli ezina, indar polizial eta militarren presentzia masiboa gure lurraldean, giza eskubideen urraketa ororen aitortza eta justiziarik eza… Afera hauei konponbidea emanez herri honetan bake eszenatokia eraikitzea da aro berri honetako lehentasunezko eginbeharretako bat.

Bigarren eginbeharra, berriz, ezkerreko independentismoaren estrategia berritua gorpuztu eta Euskal Errepublikaren sorrerara eramango gaituen prozesu independentistari forma ematea da. Madril eta Parisen erabakitzen da euskal herritarren pentsioen banaketa; gure lurretatik urrun arautzen dute euskal langileria esplotatu eta prekarietatera kondenatzen dituzten lan-baldintzak; atzerriko epaitegietan zigortzen dira libreki mintzatzen edo borrokatzen duten euskaldunak eta inpunitatea bermatzen zaie herritarrak zapaltzen dituztenei. Baina aldi berean, gure erabakimenetik kanpo daude gure beste hainbat bizi-baldintza: zer jaten dugun, nola informatzen garen, non eta nola bizi garen, nolako harremanak ditugun edo nola zaintzen dugun gure osasuna. Merkantilizatu eta salerosi daitekeenaren eremuan daude gaur egun hauek guztiak. Gizartearen gehiengo zabala osatzen dugun emakume eta gizonak gara botere galeraren aurrean erantzun behar dugunak.

Gure bizitzako behar ahalik eta gehien Estatuen eta kapitalismoaren sareetatik kanpo auto-asetzeko gai izanez gure buruak askatzen joango gara, herritarrak eta herria askatzen

Horregatik, Euskal Errepublika euskal herritarrek burujabetza osoa lortzeko eraiki beharreko estatua da; gure bizitzako beharrak kolektiboki asetzea helburu hartuta behetik gora eraiki beharreko antolakuntza eredua da. Behetik gora eta kolektiboki eraiki behar horrek, gure egunerokotasunetik eraiki beharrekoa dela esan nahi du. Gure etxeetan, lantokietan, auzo eta herrietan, lagunarteetan edo ikastetxeetan egiten ditugun hautuak, hartzen ditugun erabakiak, burujabetzarantz zuzendu behar ditugu. Erosketak egitean, familiakoak zaintzean edo aisialdia antolatzean gure beharren autogestioa bilatu behar dugu. Dena saldu eta erostera bultza nahi gaituzten merkatu-indarretatik aske eta hainbeste mugatzen gaituzten espainiar eta frantziar egituretatik kanpo. Praktika burujabe zehatzak, txikiak hasieran, tokikoak, baina gizataldeen beharrei egokituak elkar konektatzea izango da estatu justuago baten oinarria. Gure bizitzako behar ahalik eta gehien Estatuen eta kapitalismoaren sareetatik kanpo auto-asetzeko gai izanez gure buruak askatzen joango gara, herritarrak eta herria askatzen.

Prozesu independentista Euskal Errepublikaren prozesu eratzailea izan behar da; eta, esan bezala, pertsonen bizi beharretatik abiatu behar da. Gure bizitzetan eragina duen guztia guk geuk erabaki nahi dugu. Erabaki horiek guztiak gauzatzeko aukera da estatu berri baten eraikuntza. Euskal Errepublikarantz bidea gizarte justuago bateranzkoa bihurtu behar dugu: aberastasun banaketarantz, feminismorantz, euskararen normalizaziorantz, iraunkortasunerantz, elkartasunerantz, demokraziarantz eta, azken finean, askatasunerantz.

Euskal gizartean badago ikuspegi kritikoa eta badago aktibismorako kultura zabala; herrigintzatik eta ekintza politikotik lanean dabiltzan herritarrak milaka dira. Hala erakusten dute mugimendu feministaren ekimenek, pentsio sistema propioaren aldeko dinamikek, sistema judizial injustuaren aurkako mobilizazioek edo tokian toki garatzen diren ehundaka ekimen eta proiektuek. Parte hartze sozialerako kultura hori oinarri sendoa da egin nahi dugun biderako.

Independentziaren hautua eguneroko erabakietatik elikatuko duen herritar eta talde konprometituen multzoak soilik egin diezaieke aurre lotuta eta isilik nahi gaituztenei

Helburu handiak dira eta bideko oztopoak ere ez dira txikiak izango. Parean izango ditugu, orain arte bezala, Espainiako eta Frantziako Estatuak beren tresneria guztiarekin eta Euskal Herria menpeko izatearekin negozio egiten duten guztiak. Hori dela eta, funtsezkoa da mugimendu independentista herritar zabala osatzea: independentziaren hautua eguneroko erabakietatik elikatuko duen herritar eta talde konprometituen multzoak soilik egin diezaieke aurre lotuta eta isilik nahi gaituztenei. Sektore herritar ahalik eta gehien egiteko honi erantzunez, eztabaida eta erabakitze prozesuak bata bestearen gainean jarriz eta dinamikoki emango zaio forma independentziari eta Euskal Errepublikari.

Eta hori da ezkerreko independentismoaren proiektu politikoaren ardatza. Hobeto bizi nahi dugu, bizitza onaren zentzurik soilenean; horregatik, dena erabaki nahi dugu. Gure ingurune hurbilenetik burujabetza ariketa etengabean, ingurukoekin partekatuz, independentziaren beharra agerian jarriz, antolatuz, ezberdinen artean eztabaidatuz, indarrak bilduz eta indar horiek kalera eramanez norberak bere ekarpena egiteko aukerak badaude. Donostiako Aste Nagusiaren hasieran ere kalera aterako gara behar hau eta desio hau ozen aldarrikatzera.

Urtzi Etxeberria, Lur Gallastegi, Haizea Isasa eta Aitor Alberdi, Donostiako Sortuko kideak dira

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Labrazaren defentsan
"(Oiongo osoko bilkuraren) helburua argia da, legez legitimatzea tramitazioan irregulartasun nabarmenak dituzten megaproiektu energetikoak"

Joan den asteazkenean egun gogorra eta desatsegina bizi izan genuen, ez bakarrik Labrazarentzat, baita zentral eoliko,... [+]


Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Atzoko filosofoen oraina hausnartuz

Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]


Erakundeen erantzukizuna haurrak babestean

Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak,  polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]


Harreman publiko-komunitario-kooperatiboak eraikitzeaz

Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]


2025-02-12 | Edu Zelaieta Anta
Gainbabesaren desbabesa

Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]


2025-02-12 | Iñaki Barcena
Aroztegiaren silogismoa

Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.

Tesia: Baztango... [+]


Despremu deprimituaren ondarea

Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]


2025-02-12 | Jesús Rodríguez
Etxegabetzeen aurrean, irabazteko antolatu

Azken egunak garrantzi handikoak izan dira Bartzelonan, etxebizitzaren aldeko mugimenduarentzat eta espekulatzaileen aurkako borrokarentzat. Urtarrilaren 28an, polizia-armada batek Raval auzoko Massana Zaharrari [zentro sozial okupatua] eraso egin zion goizaldean, aurrez abisatu... [+]


Teknologia
Bilakaera kontzientea

Zer jakin behar dut? Norekin erlazionatu behar dut? Non bizi behar dut? Ardura horiekin gabiltza gizakiok gure gizarteen baitan bizitza on baten ideia bizitzeko bidean. Ondo erantzuten ez badakigu, bazterretan geratuko garen beldurrez.

Joan den astean, kanpoan geratzearen... [+]


EITBko Euskara Batzordearen adierazpena

Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]


Kaldereroak: ‘blackface’ bat donostiar erara?

Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]


2025-02-05 | Iñaki Murua
Bide luzea pauso ttikitan!

Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]


Gutxiengoa

Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]


Eguneraketa berriak daude