Demokraziaren sustraietara
Taktika ez da errenta, joko huts bihurtzen delako. Aldaketaren itxura hartutako antzerki hutsala. Ez da ezer aldatzen eta betikoek jarraitzen dute agintean betiko antzera. Zer egin, orduan? Demokraziaren sustraietara jo behar dugu ezinbestean.
Demokraziaren itxura hartutako sistema hauek mamu beldurgarriak sortzen dituzte egunero, izugarrikeriak. Baina espantuzko mamua guztien begi aurrean nabarmen gelditu arren, ez digute biderik eskaintzen aldaketarako: dela Borboien monarkiaren muturreko ustelkeria edo kartzela-politika kriminala; dela estatuko goi epaitegien eta polizia buruen bihurrikeria gaiztoa edo gobernu-alderdien zuzendaritzen saldukeria; dela pandemiaren garaiko gobernarien gaitasun eza zein fede txarra edo krisi garaiko putre-saldoen harrapakeria krudela; hangoan Donald Trump bat, bestean Lesboseko Moria ilun ugariak.
Ez da auzokoei gertatzen zaien zerbait, ez; etxe-etxekoa dugu arazoa. Kexu ziren oraintsu ezker abertzaleko bi estratega ezagun, prentsa-artikulu mamitsuan, oraingo EAJ alderdiarekin ez dagoela zereginik; behin eta berriz saiatu arren beraiekin aliantzak egin eta akordioak
"Hobe PSOE gobernuan PP baino", "hobe aurrekontu espainiar hauek besteenak baino”, “hobe monarkia hau beste ezer baino”… eta azkenean politika zentralean modu taktikoan jokatzea lehenesten da, haren mugak onartuz
adosten, beti atzera egiten dutela. Merezi du artikulu horretan eskaintzen diren argudio zenbait aztertu eta ondorioetara jotzea. Azaltzen da bertan Euskal Herrian badugula indar sozial eta politiko nahikorik, aliantza eta konpromisoak lotuz gero, askatasun nazionalean eta hobekuntza sozialean aurrerapauso sendoak emateko moduan, eta aipatzen dira erabakitzeko eskubidearen aldeko mugimendu sendoa, sindikalismo abertzalearen lidergoa, mugimendu feminista zabala, euskararen aldeko herri ekimenak eta ekologismoaren bultzada.
Hala ere, indar horiek guztiak elkar hartu eta estatu propio baten aldeko egiturak sustraitzeko ahalegina egin den guztietan, EAJ alderdiaren txandako zuzendaritzak beti egin duela atzeraka; hori arrazoitzeko Txiberta, Lizarra-Garazi eta Llotja de Mar-en izandako akordioen kasuak aipatzen dituzte. Horren zergatia esplikatzeko orduan, artikulugileek uste dute EAJk bere hegemonia partikularra arriskuan ikusi eta nahiago izan duela beti bere alderdia eta “bere” kontsideratzen dituen instituzioa zein negozioa ondo lotu, horretarako estatu barruko autonomismoan mantenduz, nazio eraikuntzan eta burujabetzan aurrera egin baino.
Azterketak zuzena ematen du, baina agian sakondu ere egin daiteke eta kontuan hartu beste hau: EAJren bide horretan egiten dena, hain zuzen ere, taktikaren nagusitasun absolutua azpimarratzea dela: zer lor daitekeen gobernu edota alderdi espainiar honekin bestearekin baino gehiago; nola eman dezakegun pauso bat hau edo beste hori lortzeko, baina estatu horren zutabe nagusiak zalantzan jarri gabe, are zutabe horiei eusten lagunduz. “Hobe PSOE gobernuan PP baino”, “hobe aurrekontu espainiar hauek besteenak baino”, “hobe monarkia hau beste ezer baino”… eta azkenean politika zentralean modu taktikoan jokatzea lehenesten da, haren mugak onartuz.
Ez da hori, esate baterako, independentista katalan argienek hautatu duten bidea. Demokraziaren sustraietara jotzen dute arrazoi osoz, eta eskubide ukaezina dena, independentzia, lege bihurtzen saiatzen dira, estrategia adostuz. Agian geuk ere gehiago begiratu beharko genuke Kataluniara Madrilera baino.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
“Ibiliz ikasten da ibiltzen, eta kantuan kantatzen”. Horixe izan da aste honetako ikasgaietako bat C2ko taldeetan. Helburua ez zen abesten edo oinez ikastea, gerundioa behar bezala erabiltzea baizik. Zer pentsatua eman dit jarduerak, eta irakasten nola ikasten dugun... [+]
Adimen artifiziala gizakion eremu asko ordezkatzen ari dela badakigu: erosotasuna, abiadura, efizientzia... Mundu kapitalista honen abiadura beharretan, gizakion ahalegina oztopo dela sinetsarazi digute. Gure, klase xumeen, egiteko eta sortzeko aukerak murrizteko erasoak leku... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
Autoestimuak batzuetan gauza intimoa dirudi. Baina autoestimuak zerikusia baldin badu norberak bere buruaz duen irudiarekin, norbere buruari ematen zaion balioarekin, zerikusia izango dute hartu ditzakeen erabakiek ere. Zer balio du erabakirik hartu ezin duen norbaitek? Eta... [+]