Demagun Errekaleor dugula etorkizun

  • Ez omen dira utopiarako garaiak. Aski da etxeko leihotik begiratzea kalera, edo mugikorraren pantailatik so egitea munduko panoramari, eta argi dago: ez da giro. Ezer ikustekotan, distopia dakusagu zeru ertzean, distopia etorkizunean.


2019ko otsailaren 28an - 11:07

Azala kreazio espazioko kideek, ordea, jakin badakite halako garaietan ere, distopiak ekar lezakeen paralisitik aparte, batzuk badabiltzala alternatibak eraikitzen, tokian toki, eta txikitik. Hala, alternatiba horiek argitara ekartzeko eta transmititzeko sortu dute Zirriborroak eta gero egitasmoa. Ostegun honetan zabaldu dute 0. zenbakia.

Zer da Zirriborroak eta gero?

Lurralde zehatz batean gaur egun martxan dauden alternatiben inbentarioa egin, eta, hori abiapuntu hartuta, idazle bat gonbidatu dute Zirriborroak eta gero proiektuaren bultzatzaileek (Ixiar Rozas, Arantxa Mendiharat eta Idoia Zabaleta). Ondoren, idazlearen zeregina izango da inbentarioko ale bat aukeratzea eta alternatiba hori etorkizunean proiektatzera. Fabulatzea baita asmoa, moldatzea, “kontaera espekulatiboak sortzea, ikusteko urruti-edo geratzen den etorkizun batean zer gertatuko litzatekeen, baldin eta alternatiba horiek hedatuko balira”.

0. zenbakia kalean: Errekaleor

Etxetik abiatu dira. Araban dago Azala kreazio espazioa, Lasierra izeneko herrian, eta, Araban kokatua dago Zirriborroak eta gero proiektuaren 0. zenbakia, Gasteizko Errekaleor auzoan. Frankismo betean eraiki zen Errekaleor, Gasteizko aldirietan, industriaren hazkuntzari jarraikiz. XXI. mendearen hasierarako, ordea, higiezinen espekulazioen ondorioz, hutsik zeuden hango etxebizitza gehienak. 2013. urtean, baina, zenbait ikasle bildu ziren eta han jarri ziren bizitzen. Orduz geroztik, hazi, bete eta biziberritu egin da.

Eta hain zuzen ere, Errekaleorren loraldia areagotu eta horren inguruan eraiki du etorkizun posible bat Katixa Agirre idazleak. Loratze perimetroa, hala jarri dio izenburua, eta amu hau bota dio hartzaileari: “Demagun fertilitate-tasa Europa osoan erori dela, non eta Errekaleorren izan ezik, autogestioa, garapen kolektiboa eta utopiaren lekuan, periferiaren periferian”. Eta nolatan gertatu da hori? Bada, Loratze Perimetroa izeneko halako eraztun bat dagoelako auzoaren mugan bertan, auzoa osorik inguratuz. Agirrek berak bideo batean azaldu duenez, “larrua jotzeko sortutako” eta “orduka ordaintzen den hotel erraldoia” da Loratze Perimetroa, pikadero handi bat, alegia.

 

 

Non eta nola jaso daitezke etorkizunaren zirriborroak?

Fabulak nola jarraitzen duen jakin nahi duenak hainbat aukera ditu eskura. Gaurtik aurrera, Arabako hainbat taberna eta iragate-tokitan lor daiteke paperezko ale bat: Agurainen, Aiaran, Amurrion, Artziniegan, Dulantzin, Iruña Okan, Laudion, Oionen, Gasteizen eta Zuian. Euskarri digitalean ere irakur daiteke. Irakurri ez ezik, narrazioa aditzeko aukera ere badago, autorearen beraren ahotsean, gainera.

Azkenik, Telegram eta WhatsApp aplikazioen bidez ere jaso daiteke historia, testuan ala audioan, proiektuaren kanalean alta emanda. Zabaletak azaldu duenez, proiektuaren zabalkundea ere baliatu nahi izan dute esperimentatzeko, eta horregatik gehitu dute hirugarren aukera ez hain ohiko hori. “Zurrumurruaren” eta “bolo-bolo” ibiltzearen ideia hartu dute oinarri, egunero gurekin daramatzagun gailuak izan daitezen etorkizun posibleok nahinora hedatzeko eta kutsatzeko tresna.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskal literatura
Euskarazko literatur sorkuntza sustatzeko doako idazketa tailerra antolatu du Euskal Idazleen Elkarteak

Irailaren 28 eta urriaren 5ean eta 19an izango dira saioak. 16 urtetik gorako euskaldunei zuzenduta dago eta dagoeneko izena eman daiteke Iruñeko Udalera deituta.


Rakel Pardo Perez
“Gakoa galdera da, galdera huts-hutsean”

Zuk, nik eta inguratzen gaituzten pertsona guztiek partekatzen dugun oinarrira jo du Rakel Pardo Perezek (Urdazubi, 1995) bere lehenengo poesia-liburua ardazteko: gizatasunera. Zer esan nahi du gizaki izateak? Zerk ematen digu existentzia, eta zer egin dezakegu emana datorkigun... [+]


“Euskararen patua independentziarekin lotzen badugu, euskarak jai egin du”

Xabier Zabaltza Perez-Nievas historialaria, idazlea eta EHUko irakasleak 'Euskal Herria heterodoxiatik' izeneko liburua plazaratu berri du. Bertan dio Euskal Herria ezinbestean euskara eta euskal kulturaren bidez eraiki behar dela eta horretarako funtsezkoa dela euskara... [+]


2024-08-05 | Behe Banda
Barra warroak |
Argazkirik ez, mesedez

Beti daramat kamera bat gainean, zorrorik gabe poltsan galduta edozein aitzakiapean ateratzeko. Dena argazkitzen pasa dut azkenengo urtea, nire leitmotiv akademiko-politikoa denbora librerik ez den heinean, frenesi basatian zerbait hilezkortu edo. Pilatze ariketa bat izan da,... [+]


Arrats dibertigarria

"Arrats arrunt bat zen. Zapoarentzat”. Arrats hori da Maite Mutuberriak album honetan kontatzen diguna. Oso testu gutxi du liburuak, eta irudiek ederki kontatzen digute istorioaren nondik norakoa. 

Hasieratik ikus dezakegu ilustrazioetan zapo handi eta lasaia,... [+]


Katixa Dolhare: «Frantsesa klaseetan literatura azkar lantzen da baina euskara klaseetan anitzez gutxiago»

"Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara" jardunaldian parte hartu zuen Katixa Dolhare Zaldunbidek. Seaskak eta UEUk antolatu Udako Ikastaroen barne. Bere problematikak horiek ziren: Zer leku du literaturak hezkuntza programetan eta nola landu euskal... [+]


Erasoari aurre egiten

Liburu honetara hurbiltzen denak lehenbizi G. Mabire-ren irudiekin egingo du topo. Komikiaren estiloko irudiak dira, trazu oso zehatzak eta kolore bizikoak, pertsonaiak eta egoerak erraz interpretatzen laguntzen dituztenak. Irudi horiek testuarekin bat datoz: laburra eta zehatza... [+]


Mikel Ayllon
“Poesiaren sozializaziotik bueltatuko da literaturaren balio soziala”

Bizkaia Irratiko Irakurrieran literatur saioari agur esan dio Mikel Ayllon idazle eta orain arteko saioaren gidariak. Irailetik aurrera jarraituko ez zuela esateaz gain, gogoeta egin zuen sareetan euskarazko literaturaren egoeraz: "Euskal literatura gero eta homogeneoagoa... [+]


2024-07-10 | Lander Arretxea
“Loturak antsietate eta inpazientzia handiagoz bizi ditu gure belaunaldiak”

Kiosko bat, krisian, Benidormeko giri artean. Eta egunkarien atzean, txandaka, adinak eta mundu ikuspegiak desberdintzen dituzten bi lagun. Kontrastezko osagai horiekin garatu du Lizar Begoñak bere lehen eleberria: Mundu zitalaren kontra. Gisa bereko inguru batean batu... [+]


Nola irakurzaletu ikasleak

Irakurtzen al dute –eta irakurritakoa ongi ulertzen al dute– haur eta gazteek? Eta helduok? Eskolan zein tarte eskaintzen zaio irakurketari eta literaturari? Nola prestatzen da ikasleei eskaintzen zaien liburu zerrenda eta nolako liburutegiak dituzte ikastetxeek,... [+]


2024-06-19 | Itxaro Borda
Isil-isilik

Emazte batek zendua den euskal idazle eta poeta bat akusatzen du, abusuak egin zizkiolakoan, eskolan zebilen nerabe garaietan. Erbia kitzikatzea, arrazoi du Gorka Bereziartuak. Beste edonor izan balitz, afera ez zen isilik geldituko, feministak eta ni barne, salaketategi... [+]


Poesia mailu bat da jaialdia
Literatura ez da ezer arriskutsua, ezta?

Poesia mailu bat da jaialdia antolatu du Azpimarra irakurle taldeak Gasteizko Gaztetxean. Ikasturtean egindako saioetan landu dituzten auziak plazaratu dituzte tailer, solasaldi, errezitaldi zein hainbat erakusketatan. “Garaia kolpatuko duen literaturaren alde” egin... [+]


Eguneraketa berriak daude