Hilaren25ean, komunikabideen bidez izan genuen COVID-19aren biktima batzuei egindako "omenaldi" baten berri.
Lehendakariaren, Arabako Gizarte Politikako diputatuaren eta Gizarte Politiketako sailburuaren hitzak urrun egon ziren biktima horien senide eta gertuko askok entzun nahiko genukeenetik.
Asko gara, biktimak ere bai, ez gintuztenak gonbidatu ekitaldi horretara. Erakundeek ere ez digute ahotsik eman, baina horrek ez digu eragotzi bizi izan ditugun eta bizi ditugun ankerkerien berri ematea.
Propaganda agendaren eta erakundeen "lan onaren" kanpainaren baitako ekitaldia izan zen. Zauriaren gainean piko egin dute. Médicos sin fronteras erakundearen titularra gure egiten dugu: "Gutxi, berandu eta gaizki".
Egoitzetan mila pertsona baino gehiago hil dira COVID-19a hartu ondoren. Askok ez zuten behar bezalako arretarik jaso, eta imajinatu ezinezko bakardadean hil ziren. Zer esanik ez gure adinekoek beren etxeetan eta eguneko zentroetan bizi izan dituzten egoerei buruz.
"Lehendakariak esan zuen inork ez zuela 'argibide-libururik'. Argibide-liburuak objektuei, altzariei, etxetresna elektrikoei... buruzkoak dira, inoiz ez pertsonei buruzkoak"
Egoitzetako txertaketak heriotza kopuru kezkagarria eten zuen, baina ez egoiliarrak bizitzen ari diren egoera kezkagarria.
Ez dugu onartuko hezegunean loreak jaurtitzeko ekintza hunkigarria bizitako egoera basatiaren bukaera izan dadin.
Adinekoek biktima izaten jarraitzen dute, ez COVID-19aren biktima, baizik eta asistentziaren eta erakundeen kudeaketa txarraren biktima.
Lehendakariak esan zuen inork ez zuela “argibide-libururik". Argibide-liburuak objektuei, altzariei, etxetresna elektrikoei... buruzkoak dira, inoiz ez pertsonei buruzkoak, eta horregatik ez ditu Lehendakari batek erabili behar, edo hori uste genuen behintzat.
"Akatsak" egin izana ere"onartu" zuen, baina ez zuen esan zein akats. Ehun bat erabiltzaileri maskarak Donostiako egoitzak ere "akatsa" izan zela esan zuen (Diario vasco 23.4.21).
Txertaketaren ondoren,egoitza pribatu, publiko eta itunduetako egoera konpondutzat eman dute. Guk, ordea, ez. Horregatik, pandemiaren aurretik ematen ziren eta oraindik ere ematen diren akatsak azpimarratu nahi ditugu.
Egoitzetako langileak ez dira nahikoa, haien lan-baldintzak eskasak dira, eta horrek kalitatezko arreta ematea eragozten die. Ratioak, erabiltzaileak artatzeko zenbat langile behar diren dioten zenbaki horiek, faltsututa daude, eta ez dituzte kategorien arabera kalkulatzen, kontratatutako langile guztien arabera baizik. Etengabeko prestakuntzarik ez dago. Ikuskaritzek ez dute inoiz "irregulartasunik" aurkitzen. Horietako gehienetan, lehen mailako arretako zentroek ez dute haien osasunaren jarraipenik egiten. Haien narriadura fisikoa eta kognitiboa hobetzeko jarduerak, askotan, ez dira existitzen, ezta enuntziatuta ere.
Gaur egun ere biktimak daude. Irteerak eteten zaizkie, bisitak mugatzen zaizkie, harremanak izateko hurbileko pertsonen kopurua mugatzen zaie, haien gertukoek non bizi diren jakitea eragozten zaie, karpa batean bisitak egitera behartzen dituzte, baldintza guztiak betetzen ez dituzten espazioetan. Pertsona gisa dituzten eskubideak urratzen ari zaizkie. Horregatik guztiagatik, eta askoz gehiagorengatik, biktimak daude oraindik, eta asko dira lehendakari jauna.
Eta zeresanik ez beste biktima horietaz. Beti bezala lehendakariak ikusezintasunera eta ahanzturara kondenatzen dituenak. Milaka emakume etorkin, oinarrizko eskubiderik gabe lanean.
Larunbatekoa bezalako eszenaratzeek esanahia izango lukete lehendakari jaunak aipatu zituen "akatsen" konponbideekin batera emango balira, baina ez ditu aipatzen. Gehiegi direlako?
Artikulua sinatzen dute:
Txaro Marquínez Idiáquez,
Iraide Urriz Goikoetxea,
Marixa Díaz de Arkaia Landa,
Xanti Ugarte Solaberrieta,
Guillermo Perea López de Letona,
Xabier Pierrugues Barberan,
Xabier Monreal Pinillo
(Babestu Araba, Babestu Bizkaia, Gipuzkoako Senideak eta Irauli Zaintzako partaideak)
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]
Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]
Hiru korapilotan mordoilotzen digute euskaldunon elkarbizitza, eta urte luzez, pazientzia handiz eta erabakitasun irmoz ekin arren, loturok askatu ezinean gabiltza. Hiru bederen badira uneko korapiloak: presoak, euskara, etorkinak.
Urte berriarekin elkartu ohi gara milaka... [+]
Nafarroa Arenan Mitoaroa ikusten izandako lagun batek “telurikotzat” jo zuen entzun-ikusi-sentitutakoa. Niri ere hala iruditu zitzaidan telebista medio etxetik hauteman nuena.
Pentsa daiteke Mitoaroak piztutako grinak eta atxikimenduak proiektuaren ikusgarritasuna... [+]
Urte berria hastearekin batera, bizitza aldatuko diguten erabakiak hartzeko ohitura bada. Listak egiten ditugu hiru puntutan: bat, kirola gehiago praktika; bi, lagun zaharrak maizago ikusi; hiru, Islandiara itzuli, errealki eta metaforikoki. Xedeak beti xede geratzen direla... [+]
Zirkulazioan lehentasunek garrantzi handia dute. Gidatzeko ikasten dugun lehen gauzatakoak dira: biribilguneak eta STOPak menperatu ezean nekez lortuko dugu gidabaimena.
Hala ere, lehentasunak ez dira kontu neutroak, eta historiak eta interes kontrajarriek aldatu izan... [+]
Oholtzak betiko utziko dituela jakinarazi zigun Benito Lertxundik badira jada hainbat aste, eta geroztik asko gara maila batean ala bestean umezurtz sentitzen garenak, halako galera edo abandonu sentsazioarekin, triste. Iruindarroi, behintzat, bere zuzenekoen zirrara azken aldi... [+]
Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]
Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]
Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.
Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]
Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]
Bizi dugun kultura kontsumistak, erabiltzaile oro agintzen du gozamen neurrigabera. Slavoj Zizek dioen eran, Goza ezazu zure fetitxea, hiper-modernitatearen agindu ozena bihurtu da. Fetitxearen lekua betetzeko dauden gailu teknologikoen bidez gauzatzen baita egungo gozamena... [+]