COVID-19ak ez du eten CO2-aren gorakada larria eta errekor berria ezarri da: atmosferan milioiko 417,1
CO2-ak berriro lortu aurreko marka haustea: atmosferan gas horrek dauzkan milioi partetatik 417,1 izatera iritsi da, Hawaii uharteetan (AEB) maiatzean egindako neurketen arabera. Duela urtebete baino 2,4 zati gehiago milioi bakoitzeko. Ageri denez, COVID-19ak eragindako geldialdi ekonomikoak zenbait isuriren murrizketa ekarri arren, hau ez da gertatu aurreko urtean metatutakoa berriro gainditzeko bezain nabarmena.
"CO2 isuriek behera egin dute", titulatu zuen mundu osoko prentsak 2020ko maiatzean, apirilean karbono dioxidoaren isuriak % 17 murriztu zirela eta. Orain frogatu da pandemiak udaberrian ia mundu osoan eragindako geldialdi ekonomikoaren eragina oso laburra gertatu zela, munduak azken hamarkadotan negutegi eragineko gasak isurtzen daraman dinamika aldarazteko.
Karbono dioxidoak Lurra planetaren atmosferan daukan presentziak 2019an jarritako langa gainditu du aurten: Meteorologiaren Mundu Erakundeak (WMO ingelesezko sigletan) ohartarazi duenez, gizakiak eragindako berotegi efektuaren gas nagusia den CO2a iritsi da atmosferan milioiko 417,1 parte izatera, aurreko urtean baino 2,4 zati gehiago. "Milioiko 400 parteen muga 2015an gainditu genuen eta lau urtetan 410 parteak gainditu genituen, orain arteko erregistroetan sekula ikusi den abiadura arinenean", esan du WMOren idazkari nagusi Petteri Taalasek. "COVID-19agatiko itxialdiek eragindako isurien gutxitzea oso gauza pitina izan da epe laburreko dinamikan. Kurba hori makurrarazi beharra daukagu".
Urtea oraindik bukatu ez denez, aurten CO2 kontzentrazioa zertaraino iritsiko den ikusteke dagoen arren, planetan osoan zehar neurketoz arduratzen diren meteorologia estazio nagusiek jarraitzen dute karbono dioxidoen igoera zertifikatzen, berdin Hawaii uharteetan (AEB) dagoen Mauna Loako estazioan edo Australiako Tasmaniako Cape Grimekoak.
Ez da aipatzen metanoa 2020an zenbat ugaritu den. Klimaren zoratzean hain garrantzia handia duen gas honek ere gora egitea espero da, 2019an hala egin baitzuen. .
Lurraren atmosferaren gas osagaien mundu mailako erregistroak 1958tik hona daude bilduta. Karbono dioxidoaren maila orduan baino milioiko ia 100 zati altuagoak dira: 62 urtetan % 31ko igoera egin du CO2ak gure eguratsean.
COP29 hasi da astelehen honetan Bakun, Azerbaijanen hiriburuan. 197 herrialde dira foro honetako kide eta horiez gain mundu osoko sare zibilaren milaka pertsona hurbilduko dira bertara, gobernuen jarduna jarraitzeko. Aurtengo gai izarra finantzazioa izango da.
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]
Valentzian denboraleak eragindako hildakoen eta kalteen atzean faktore meteorologiko hutsak daudela pentsatzea inozoegia litzateke. Generalitateak larrialdia nola kudeatu duen salatu du askok, baita multinazionalen negozio egarria lehenetsi dela ere. Eta gune pobreenak kaltetu... [+]
Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]
Txorien migrazioen mapak argi uzten digu hegazti migratzaileentzat pasabide interesgarri eta aberatsa dela Euskal Herria. 350 bat hegazti espezie zenbatzen ditugu negurako kanpora doazenen zein bertara datozenen eta migrazio-bidean atseden hartzeko pausagune dutenen artean. Bizi... [+]
Pertsona batzuek kapitalismoa "besarkatzen" dute, konturatu gabe arazoa sistema berean dagoela; planeta mugatu batean hazkundea etengabe bilatzean. Energia intentsiboak ekoizteko modu guztiak mundua irensten ari dira.
Karibea eta Ipar Amerika jo dituen Helene urakanak erakutsi bezala, klima aldaketak indarturiko muturreko eguraldien kostua kolosala da. Hainbertze, non eta aseguruak horren arabera garestituko diren, arrisku berriei aurre egiteko asmoz. Klimaren bilakaera hori gelditu ezean,... [+]
Artikoari begira jarri eta XXI. mendeko erronka eta arazo handienez hitz egiten bukatzen dugu aski fite: geopolitika, edo hobeki erran gerlak eta klima larrialdia. Horretaz kontziente, Artikoko Batzarraren baitan egin ahala eraikitzaile eta bakezale izateko jarrera izan dute... [+]
Hemen gatoz, atzera ere, hausnarra berritzera. Edo behintzat saiatzera. Edo horrekin amestera. Ez dakit, ordea, berritik zer izango dugun; izan ere, antza, munduak lehengo lepotik burua jarraitzen du. Barkatu okerra: gizakiok jarraitzen dugu lehengo lepotik.
Euskal Herriaren zatirik handiena klima zonalde epelean kokatuta egon arren, Arabako eta Nafarroako hegoaldean ez ezik, edonora hedatzen dira udako bero bolada latzak. Eta, dirudienez, klima aldaketarekin okerrera eginen du egoerak –edo egiten ari da, honezkero?–... [+]
Metano isurketak murriztearen beharra berresten du klima aztertzen dabilen The Global Carbon Project proiektuko 69 ikerlarik plazaraturiko txostenak. Horrez gain, biharamunean atera du bere txostena Lurraren Aldeko Batzarrak, eta argiki dio: aldaketa sistemikoak bideratzeko... [+]
Espainiako Estatuan 1.386 pertsona hil dira gehiegizko beroagatik abuztuan –iazko abuztuan baino %3 gehiago–, Osasun Ministerioaren Carlos III. Institutuak emandako datuen arabera. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan 44 lagun hil dira, eta Nafarroan 22.
