COVID-19ak ez du eten CO2-aren gorakada larria eta errekor berria ezarri da: atmosferan milioiko 417,1
CO2-ak berriro lortu aurreko marka haustea: atmosferan gas horrek dauzkan milioi partetatik 417,1 izatera iritsi da, Hawaii uharteetan (AEB) maiatzean egindako neurketen arabera. Duela urtebete baino 2,4 zati gehiago milioi bakoitzeko. Ageri denez, COVID-19ak eragindako geldialdi ekonomikoak zenbait isuriren murrizketa ekarri arren, hau ez da gertatu aurreko urtean metatutakoa berriro gainditzeko bezain nabarmena.
"CO2 isuriek behera egin dute", titulatu zuen mundu osoko prentsak 2020ko maiatzean, apirilean karbono dioxidoaren isuriak % 17 murriztu zirela eta. Orain frogatu da pandemiak udaberrian ia mundu osoan eragindako geldialdi ekonomikoaren eragina oso laburra gertatu zela, munduak azken hamarkadotan negutegi eragineko gasak isurtzen daraman dinamika aldarazteko.
Karbono dioxidoak Lurra planetaren atmosferan daukan presentziak 2019an jarritako langa gainditu du aurten: Meteorologiaren Mundu Erakundeak (WMO ingelesezko sigletan) ohartarazi duenez, gizakiak eragindako berotegi efektuaren gas nagusia den CO2a iritsi da atmosferan milioiko 417,1 parte izatera, aurreko urtean baino 2,4 zati gehiago. "Milioiko 400 parteen muga 2015an gainditu genuen eta lau urtetan 410 parteak gainditu genituen, orain arteko erregistroetan sekula ikusi den abiadura arinenean", esan du WMOren idazkari nagusi Petteri Taalasek. "COVID-19agatiko itxialdiek eragindako isurien gutxitzea oso gauza pitina izan da epe laburreko dinamikan. Kurba hori makurrarazi beharra daukagu".
Urtea oraindik bukatu ez denez, aurten CO2 kontzentrazioa zertaraino iritsiko den ikusteke dagoen arren, planetan osoan zehar neurketoz arduratzen diren meteorologia estazio nagusiek jarraitzen dute karbono dioxidoen igoera zertifikatzen, berdin Hawaii uharteetan (AEB) dagoen Mauna Loako estazioan edo Australiako Tasmaniako Cape Grimekoak.
Ez da aipatzen metanoa 2020an zenbat ugaritu den. Klimaren zoratzean hain garrantzia handia duen gas honek ere gora egitea espero da, 2019an hala egin baitzuen. .
Lurraren atmosferaren gas osagaien mundu mailako erregistroak 1958tik hona daude bilduta. Karbono dioxidoaren maila orduan baino milioiko ia 100 zati altuagoak dira: 62 urtetan % 31ko igoera egin du CO2ak gure eguratsean.
220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
COP29 hasi da astelehen honetan Bakun, Azerbaijanen hiriburuan. 197 herrialde dira foro honetako kide eta horiez gain mundu osoko sare zibilaren milaka pertsona hurbilduko dira bertara, gobernuen jarduna jarraitzeko. Aurtengo gai izarra finantzazioa izango da.
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]
Valentzian denboraleak eragindako hildakoen eta kalteen atzean faktore meteorologiko hutsak daudela pentsatzea inozoegia litzateke. Generalitateak larrialdia nola kudeatu duen salatu du askok, baita multinazionalen negozio egarria lehenetsi dela ere. Eta gune pobreenak kaltetu... [+]
Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]
Txorien migrazioen mapak argi uzten digu hegazti migratzaileentzat pasabide interesgarri eta aberatsa dela Euskal Herria. 350 bat hegazti espezie zenbatzen ditugu negurako kanpora doazenen zein bertara datozenen eta migrazio-bidean atseden hartzeko pausagune dutenen artean. Bizi... [+]