Chillida familiak Tindaya mendia zulatu nahian segitzen du

  • Eduardo Chillida eskultoreak Fuerteventurako (Kanariar Uharteak) Tindaya mendia hustuz “artelan” bat egiteko asmoa izan zuen. Bazirudien proiektua bertan behera geratua zela, baina irletako gobernuaren asmoek eta Chillidaren familiaren bultzadak obra erraldoia berriz mahai gainean jartzea ekarri dute.


2015eko apirilaren 28an - 13:30
Tindaya mendian alimaleko zuloa egingo luke Chillidaren proiektuak (argazkia: Jose Mesa / Diagonal).
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Diagonal egunkariko Maria Jose Esteso Povesek erreportajea argitaratu du gaiari buruz azken zenbakian. Bertan elkarrizketatu duen Jose de Leon arkeologo eta ekologistak adierazi du “hauteskunde arrazoiak” daudela proiektua berpiztearen atzean.

PSOEk eta Coalición Canariak gidatutako gobernuak uste du “botoak ematen dizkiela” proiektu honek, “nahiz eta dagoeneko demostratuta dagoen Tindaya egitea ezinezko dela”.

Kubo huts bat

50 metroko kubo hutsa zen Chillidaren proiektua. 1980ko hamarkadan izan zuen ideia euskal eskultoreak, berak esan zuenez, Jorge Guillenen lerro batek inspiratuta (“sakonena airea da”). Beste hainbat lekutan bila aritu ondoren, Fuerteventurako mendia jo zuen proiektua egiteko leku egokitzat.

Kanariar Uharteetako gobernuak oso harrera ona egin zion, 1996an interes orokorreko proiektutzat jotzeraino. Kontrako ahotsak ere ez ziren gutxi izan ordea, eta obrak eten egin ziren.

“Tolerantziari” eskainitako monumentua izan behar zuen mendiak, baina Chillida ez zen predikatzen zuen horrekin oso bat agertu obra faraonikoa eteteko eskatzen zutenei buruz hitz egitean. 1999an zera adierazi zuen: “Tindaya geldirik dago arteaz hitz bat ez dakiten alproja eta ezjakin batzuen erruz. Tindaya egin egingo da, nik ikusi ez arren”.

Ba, 2002an hil zen Chillida eta proiektua epaitegietan geldirik dago oraindik, alprojak, azken finean, hain ezjakinak ez ziren seinale. Gainera, obra hasi gabe ere, 30 milioi euro gastatu dira dagoeneko Diagonalen arabera.

Zertarako zulo hori?

Artearen aitzakian mendian meatzaritza-lanak egin nahi izatea leporatu diote uharteetako ekologistek proiektua berriz martxan jarri nahi dutenei. 2011ko urtarrilean jakinarazi zuen Paulino Rivero presidente kanariarrak obrari ostera ekiteko akordioa sinatu zutela Chillida familiarekin.

Eskultorearen familiak proiektuarekin daukan tema nabarmendu du Jesus Giraldezek. Tindaya, el poder contra el mito liburuaren egilea da eta bere esanetan Chillida-Leku itxi zutenetik –galerak izaten ari zen Hernani kanpoaldean kokatutako museoa– berpiztu da eskultorearen oinordekoen interesa.  

Obraren bideragarritasuna zalantzan jartzen duten datuak ez dira gutxi ordea. Urtean 100.000 lagunek ordaindu beharko lukete 30 euroko sarrera bat 50 urtez lanen hasierako aurrekontua ordainduko bada.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Azpiegitura handiak
Meaka-Irimo bizirik!

Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako... [+]


Hamalau egun atxikita egon den saharar ekintzaile politikoa libre utzi dute

Ostiral arratsaldean deportatu behar zuten, baina hegaldiaren komandanteak ez zuen sahararraren bidaia ahalbidetu, hegaldia segurua ez zela izango argudiatu zuelako, EFEk jaso duenez. Bilboko Guardia Epaitegiak larunbat goizaldean gaztearen “askatasun-gabezia... [+]


Loiuko aireportuan atxikitako gaztea deportatuko dute, Espainiako Auzitegi Nazionalaren aginduz

Ostiral arratsaldeko 15:00etan deportatuko dute Bilbotik Tangerrera doan hegaldi batean, EITBk informatu duenez. Espainiako Auzitegi Nazionalaren arabera, “gaur egun ez dago demandatzailearen bizitzarako edo osotasun fisikorako berehalako arrisku edo arrisku... [+]


Loiuko aireportuan ekintzaile saharar bat atxikita daukate duela 10 egunetik

Gizona Marokotik zetorren hegaldi batetik iritsi zen eta asiloa eskatu zuen, jazarritako ekintzaile politikoa zelako. Ukatu egin zioten eta gaur deportatu behar zuten, baina atzeratu egin dute. Abokatuek Auzitegi Nazionalaren aurrean aurkezturiko “erreguzko... [+]


Zubietako erraustegia kudeatzen duen enpresari zigorra jartzeko eskatu du Nafarroako Gobernuak

Artaxoako Ecofert enpresara baimendu gabeko hondakinak eramateagatik, Zubietako Ekondakin enpresari zigor-espedientea abian jartzeko eskatu dio Nafarroako Gobernuak Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailari. Jose Maria Aierdi Nafarroako Ingurumen kontseilariak jakinarazi duenez,... [+]


Itsasadarraren azpiko tunelaren proiektua geldiarazteko manifestazioa egin dute Getxon

Zapatuan, ehunka herritarrek parte hartu zuten Bizkaiko Foru Aldundiak itsasadarraren azpian egin gura duen tunelaren proiektua geldiarazteko exijitzeko manifestazioan. Subflubiala Ez plataformako deitzaileek 500 parte-hartzaile inguru zenbatu zituzten Getxoko Itzubaltzeta/Romoko... [+]


Erraustegiak lehen pozoiak erakutsi baldin baditu... zer egin?

Gipuzkoako erraustegiaren emisioen bost urteko jarraipenaren emaitzak aurkeztu ditu ToxicoWatch fundazioak. Emaitza kezkagarriak, bizidunei eta zehazki gizakiei osasun kalte larriak eragin diezazkieketen kutsatzaileez ari garelako. Emaitza nabarmenak, erraustegi berria eta ustez... [+]


AHTren obrak eta Renfe: murrizketak eta buruhausteak Gipuzkoako tren zerbitzuan, zazpi urtez

2017an Gaintxurizketan tunela zulatzen hasi zirenetik etengabeak izan dira AHTko obrek Renferen tren zerbitzuan eragindako murrizketak eta kalteak. Orain, Espainiako Garraio Ministerioak iragarri du udaran hainbat astez etenda egongo dela zerbitzu hori Hernani eta Irun artean... [+]


2024-06-11 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Txina, Kirgizistan eta Uzbekistan lotuko dituen trenbide faraonikoa eraikitzen hasiko dira

CKU trenbide hori egitasmo mitikoa da, hitzaren adiera zuzenean: itxuraz, koherentea ez ezik desiragarria litzatekeena, baina ameskerien mundutik kanpo zertzeko aukerarik gabea, orain arte behintzat. Halakorik inoiz ez nuela ikusiko zinez sinesten nuen.


2024-05-24 | Estitxu Eizagirre
Hernani, Arano eta Elduain arteko mugetan bost haize errota jarri nahi dituen proiektuaren atzean Endesa dago

Enigma Green Power enpresak "Ikatz Gane" deitu dion proiektu eolikoa egiteko "aldez aurreko administrazio-baimena" eskatu du. Bost haize errota jarri nahi ditu. Enigma Green Powerren jabe bakarra Arena Green Power da, eta honen kargudunen artean da Endesa.


Zubietako erraustegia martxan jarri zenetik, toxikoak asko handitu dira inguruko herrietan

Bost urtez aritu da laginak hartzen Toxicowatch erakundea erraustegiaren inguruko oiloen arrautzetan, goroldioan, zuhaitzetan, sedimenduetan eta ama esnean, besteak beste. 2019tik dioxina maila asko handitu da, baita metal astunak, PFASak eta beste gai oso kutsagarri batzuk ere... [+]


2024-05-24 | Gedar
2.000 sinadura bildu dituzte Pasaian Escalerillaseko bizilagunentzat bizitoki-alternatiba baten alde

Pasaiako Portuak eta Euskal Trenbide Sareak etxetik bota nahi dituzte hamabi familia. Ekainaren 1ean Trintxerpen mobilizatzera deitu du Oarsoaldeko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak.


Eguneraketa berriak daude