Eduardo Chillida eskultoreak Fuerteventurako (Kanariar Uharteak) Tindaya mendia hustuz “artelan” bat egiteko asmoa izan zuen. Bazirudien proiektua bertan behera geratua zela, baina irletako gobernuaren asmoek eta Chillidaren familiaren bultzadak obra erraldoia berriz mahai gainean jartzea ekarri dute.
Diagonal egunkariko Maria Jose Esteso Povesek erreportajea argitaratu du gaiari buruz azken zenbakian. Bertan elkarrizketatu duen Jose de Leon arkeologo eta ekologistak adierazi du “hauteskunde arrazoiak” daudela proiektua berpiztearen atzean.
PSOEk eta Coalición Canariak gidatutako gobernuak uste du “botoak ematen dizkiela” proiektu honek, “nahiz eta dagoeneko demostratuta dagoen Tindaya egitea ezinezko dela”.
Kubo huts bat
50 metroko kubo hutsa zen Chillidaren proiektua. 1980ko hamarkadan izan zuen ideia euskal eskultoreak, berak esan zuenez, Jorge Guillenen lerro batek inspiratuta (“sakonena airea da”). Beste hainbat lekutan bila aritu ondoren, Fuerteventurako mendia jo zuen proiektua egiteko leku egokitzat.
Kanariar Uharteetako gobernuak oso harrera ona egin zion, 1996an interes orokorreko proiektutzat jotzeraino. Kontrako ahotsak ere ez ziren gutxi izan ordea, eta obrak eten egin ziren.
“Tolerantziari” eskainitako monumentua izan behar zuen mendiak, baina Chillida ez zen predikatzen zuen horrekin oso bat agertu obra faraonikoa eteteko eskatzen zutenei buruz hitz egitean. 1999an zera adierazi zuen: “Tindaya geldirik dago arteaz hitz bat ez dakiten alproja eta ezjakin batzuen erruz. Tindaya egin egingo da, nik ikusi ez arren”.
Ba, 2002an hil zen Chillida eta proiektua epaitegietan geldirik dago oraindik, alprojak, azken finean, hain ezjakinak ez ziren seinale. Gainera, obra hasi gabe ere, 30 milioi euro gastatu dira dagoeneko Diagonalen arabera.
Zertarako zulo hori?
Artearen aitzakian mendian meatzaritza-lanak egin nahi izatea leporatu diote uharteetako ekologistek proiektua berriz martxan jarri nahi dutenei. 2011ko urtarrilean jakinarazi zuen Paulino Rivero presidente kanariarrak obrari ostera ekiteko akordioa sinatu zutela Chillida familiarekin.
Eskultorearen familiak proiektuarekin daukan tema nabarmendu du Jesus Giraldezek. Tindaya, el poder contra el mito liburuaren egilea da eta bere esanetan Chillida-Leku itxi zutenetik –galerak izaten ari zen Hernani kanpoaldean kokatutako museoa– berpiztu da eskultorearen oinordekoen interesa.
Obraren bideragarritasuna zalantzan jartzen duten datuak ez dira gutxi ordea. Urtean 100.000 lagunek ordaindu beharko lukete 30 euroko sarrera bat 50 urtez lanen hasierako aurrekontua ordainduko bada.
Josu Estarrona EH Bilduko Arabako senatariak egindako galderari erantzun dio Espainiako Sustapen Ministerioak, eta hor berretsi du Ezkioko aukera zailtasunez beteta dagoela.
Satorralaia plataformak Donostiako Metroaren Mirakontxa-Easo zatiko lanek “%164ko gainkostua” izan dutela salatu zuen joan den astean, eta, horren harira, EH Bilduk gainkostu hori argitzeko eskatu du, Eusko Legebiltzarrean erregistratutako galdera sorta baten bidez.
Elkarretaratzea egin zuen Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak atzo Laudioko Lamuza plazan, Mugagabe Trail Lasterketaren testuinguruan.
Satorralaia plataformak eman du gainkostuaren berri, informazioa Jaurlaritzari eskatutako txosten batetik aterata. Donostiako metroaren Mirakontxa-Easo zatiaren lanak 53 milioi eurotan esleitu ziren, eta egungo aurrekontua 139,4 milioi eurokoa da. Donostiako metro-pasantearen... [+]
"Gasteiztik egin ezean, ez da egingo", adierazi du PSNren bozeramaile Ramón Alzorrizek. Kontra azaldu dira Geroa Bai, UPN eta PP.
2.000 milioi euroko kostua izango dute AHT Madrilekin eta AVE trenarekin lotzeko aurreneko lanek. Asteburuan egin dute manifestazio bat Iruñean, AHTa eraikitzeko obretako esklabotza-baldintzak salatzeko.
Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]
Abenduaren 20an Eusko Jaurlaritzak planaren behin-behineko bertsioa onartu zuen eta gaitasun “baxu eta ertaineko” eremu ugari gaitasun “ertain eta altukoak” bezala ageri dira orain.
AHT Geldituk Nafarroako Abiadura Handiko Trenaren obretan lan esklabotza egoerak daudela salatzen duen lekukotza eskandalagarria jaso ondoren, obra horiek sustatzen dituen Adif sozietateak publikoki erantzun behar izan du: "Gezurra dira".
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
“Urumeako mendiak bizirik” herri-ekimenak jende andana elkartu du Hernaniko plazan. Mendi horietan egin nahi dituzten bi makroproiektu eolikoen berri eman du, ekarriko lituzketen kalteak azaldu ditu eta Urumea bailarako eta inguruetako herritar guztiei dei egin diete... [+]
Nafarroan eraikitzen ari den tren lasterraren langileak esklabotza egoeran ari direla salatu du AHT Gelditu elkarteak Iruñean emandako prentsaurrekoan.
Añana eta Trebiñuko kuadrilletako ordezkariek eta Arabako nekazari eta abeltzainek salatu dute "mespretxu instituzional izugarria" jasaten dutela AHTren lanak direla-eta. Denera bi miloi metro koadrotik gora "lur emankor" desjabetuko dituzte... [+]
Valentziako tanta hotzaren ondoren hondamendiaren itzala beste leku batzuetara ere hedatu da: zer gertatuko litzateke horrelako denborale erraldoi batek Esako urtegi handitua kolpatuko balu? Eutsiko ote lioke presak? Urak gainezka egingo ote luke? Galderak hor daude eta... [+]