Chillida familiak Tindaya mendia zulatu nahian segitzen du
Eduardo Chillida eskultoreak Fuerteventurako (Kanariar Uharteak) Tindaya mendia hustuz “artelan” bat egiteko asmoa izan zuen. Bazirudien proiektua bertan behera geratua zela, baina irletako gobernuaren asmoek eta Chillidaren familiaren bultzadak obra erraldoia berriz mahai gainean jartzea ekarri dute.
Diagonal egunkariko Maria Jose Esteso Povesek erreportajea argitaratu du gaiari buruz azken zenbakian. Bertan elkarrizketatu duen Jose de Leon arkeologo eta ekologistak adierazi du “hauteskunde arrazoiak” daudela proiektua berpiztearen atzean.
PSOEk eta Coalición Canariak gidatutako gobernuak uste du “botoak ematen dizkiela” proiektu honek, “nahiz eta dagoeneko demostratuta dagoen Tindaya egitea ezinezko dela”.
Kubo huts bat
50 metroko kubo hutsa zen Chillidaren proiektua. 1980ko hamarkadan izan zuen ideia euskal eskultoreak, berak esan zuenez, Jorge Guillenen lerro batek inspiratuta (“sakonena airea da”). Beste hainbat lekutan bila aritu ondoren, Fuerteventurako mendia jo zuen proiektua egiteko leku egokitzat.
Kanariar Uharteetako gobernuak oso harrera ona egin zion, 1996an interes orokorreko proiektutzat jotzeraino. Kontrako ahotsak ere ez ziren gutxi izan ordea, eta obrak eten egin ziren.
“Tolerantziari” eskainitako monumentua izan behar zuen mendiak, baina Chillida ez zen predikatzen zuen horrekin oso bat agertu obra faraonikoa eteteko eskatzen zutenei buruz hitz egitean. 1999an zera adierazi zuen: “Tindaya geldirik dago arteaz hitz bat ez dakiten alproja eta ezjakin batzuen erruz. Tindaya egin egingo da, nik ikusi ez arren”.
Ba, 2002an hil zen Chillida eta proiektua epaitegietan geldirik dago oraindik, alprojak, azken finean, hain ezjakinak ez ziren seinale. Gainera, obra hasi gabe ere, 30 milioi euro gastatu dira dagoeneko Diagonalen arabera.
Zertarako zulo hori?
Artearen aitzakian mendian meatzaritza-lanak egin nahi izatea leporatu diote uharteetako ekologistek proiektua berriz martxan jarri nahi dutenei. 2011ko urtarrilean jakinarazi zuen Paulino Rivero presidente kanariarrak obrari ostera ekiteko akordioa sinatu zutela Chillida familiarekin.
Eskultorearen familiak proiektuarekin daukan tema nabarmendu du Jesus Giraldezek. Tindaya, el poder contra el mito liburuaren egilea da eta bere esanetan Chillida-Leku itxi zutenetik –galerak izaten ari zen Hernani kanpoaldean kokatutako museoa– berpiztu da eskultorearen oinordekoen interesa.
Obraren bideragarritasuna zalantzan jartzen duten datuak ez dira gutxi ordea. Urtean 100.000 lagunek ordaindu beharko lukete 30 euroko sarrera bat 50 urtez lanen hasierako aurrekontua ordainduko bada.
Frantziako Gobernuak Espainiakoari baieztatu dionez, Abiadura Handiko Trena ez da Hego Euskal Herrira iritsiko (Irungo loturara) gutxienez 2042 urtera arte. Ez dago Parisen lehentasunen artean.
Eusko Jaurlaritzaren esku geratu dira beste bi eskumen: Itsasertzaren Antolaketa eta Kudeaketa, eta Zinematografia eta Ikus-entzunezko Jarduera. Astelehenean bildu da Transferentzien Batzorde Mistoa, Madrilen, eta han adostu dute bi eskumen horiek EAEra eskualdatzea.
Ezkeltzun eraikitzekoa zuten parke eolikoaren egitasmoa, momentuz ez dute gauzatuko. 2022ko otsailean jakin zen Ezkeltzun parke eolikoa eraikitzeko zegoen asmoa. Hortik aurrera, ibilbide bat egin du gaiak, baina badirudi, momentuz, proiektuak ez duela aurrera egingo. Hala... [+]
Ribabellosan 300 megawatioko gaitasuna duen eskala handiko datu zentroa eraikitzen ari da Merlin Propertiers enpresa madrildarra. Milaka milioi euro ari da gastatzen Iberiar Penintsula osoan, ustez puntako teknologia “jasangarria” duten baina elektro-intentsiboak... [+]
Espainiako Garraio Jasangarrirako estatu idazkari José Antonio Santanok adierazi du Eusko Jaurlaritzaren helegite bat onartu dutela Ezkio-Itsasoko konexioari buruz, Aralarri "hainbeste" kalte egingo ez liokeena.
2023an ezagutu genuen Solway Investment Group multinazional suitzar-errusiarraren boterea noraino iristen den. Guatemalan duen Fenix meategiaren gehiegikeriak agerian uzten zituen ikerketa baten berri eman zigun Prensa Comunitariako kazetari batek, eta elkarrizketa hori [+]
2024ko otsailean Astigarraga-Hernani tartea amaitu zutenean Abiadura Handiko Trena 2027an prest egongo zela aurreikusten zuen Eusko Jaurlaritzak. Orain Arkautiko lotunearen obren lizitazioari ekin dio Jaurlaritzak; Euskal Trenbide Sarea enpresaren esku utzi du, eta 2027an hasiko... [+]
Esako urtegia handitzeko proiektua berraztertu dezala eskatu dio Chunta Aragonesista alderdiak Espainiako Gobernuari, tanta hotzak berriki utzitako hondamendia ikusita. Halako euriteak jasanez gero, Esak ur hori guztia askatzeko gaitasun nahikorik ez lukeela izango eta... [+]
Duela bi urte Urdaibai Guggenheim Stop! plataforma herritarra sortu zenetik, Urdaibai ez dago salgai! leloa nonahi ari gara entzuten. Joan den urriaren 19an Gernikan milaka lagun bildu ginen proiektu horri ezetza emateko eta, nire aburuz, hiru dira arrazoi nagusiak... [+]
Araba mendebaldeko Gaubeako proiektu eolikoak eskualdeko energia berriztagarrien potentziala areagotzea helburu duela adierazi du Mendia Wind enpresak. Gasteiz eta Arratzua-Ubarrundia udalerrietan hiru parke fotovoltaiko egiteko proiektua aurkeztu du, bere aldetik, San Miguel... [+]
Pasaiako Portuko Agintaritza eta Algeposa taldea lan arriskuen babesa ez bermatzeagatik kondenatuak izan direla adierazi du Amiantoaren Biktimen Euskal Elkarte ASVIAMEk. Osakidetzak laneko gaixotasunak ezkutatu izana salatu dute.
Arano eta Hernani inguruetan Repsol eta Endesa enpresek eraiki nahi dituzten makro-zentral eolikoen aurkako txosten kritiko mardula egin du Mikel Alvarez ekintzaile ekologista donostiarrak. Bere esanetan, "Euskal Herrian planteatzen den era horretako azpiegitura... [+]
Erramun Galparsoro eta Joxe Manuel Muñoz aranoarrak dira. 22 eta 30 urte daramatzate, hurrenez hurren, 440 metroko garaieratik itsasoari begira dagoen eta 114 biztanle dituen Nafarroako herri txiki hartan bizitzen. Inguruetan Repsolek eraiki nahi duen zentral eoliko... [+]
Informaziorik helarazi gabe eta baimen eskaerarik gabe hasi dituzte Abiadura Handiko Trena eraikitzeko asmoz lehenago egin beharrak diren zundaketa lanak Otsobi kontzejuaren lurretan. Stop Zundaketak plataformak jakinarazi du egoera: "Izako Udalari edo Otsobiko kontzejuari... [+]