“Che Guevararen gorpua aurkitzea nazioarte mailako kasua zen”
Jorge Gonzalez, Habanako Unibertsitateko Mediku Zientzietako Errektorea, EHUren Udako Ikastaroetan izan da Donostian. Che Guevararen gorpua aurkitu zuen Gonzalezek, eta bilaketaren nondik norakoak kontatu ditu.
Pazientzia handiko lana izan zen gerrillari ezagunaren gorpuaren bilaketa, errektoreak adierazi duenez. “Operacion Tributo” delakoak muduko toki ugaritan hildako 2.000 kubatarren aberriratzea ekarri zuen. Gehienak zibilak ziren: mehatzariak, nekazariak, medikuak, ingeniariak edota irakasleak, eta haien artean Afrikan borrokan aritutako militarrak ere bai.
Che Guevararen kasuak nazioarteko garrantzia zuen, izaera “humanitario eta historiko” berezia zuelako. Gorpuen bilaketak ez ziren pertsona horien gradu militar edo ospearen araberakoak izan, ordea: “Gure misioa lurperatutako pertsonak aurkitzea da, pertsona horiek edozein direla ere”, adierazi du Gonzalezek.
Kazetari askok gerrillariaren gorpua aurkitu ondoren alde egingo ote zuten galdetzen zieten. Beraiek argi zuten gorpu gehiagoren bila jarraituko zutela lanean.
Ikerketaren zailtasun nagusia gorpuak elkarrengandik oso sakabanatuta egotea izan zen. 23 tokitan zeuden, eta geografikoki eremu nahiko konplexuan. Bilaketa zaila izan bazen ere, Guevararen identifikazioa egitea oso erraza izan zela adierazi du Gonzalezek: “Ez nuen inoiz hainbeste datu geneuzkan gorpu baten identifikazioan lan egin: hortzen erradiografia genuen, baita moldea ere”.
Identifikazio fitxak biltzen ez zuen xehetasunik bazegoen, ordea: Cheren besoen mozketa adibidez. Irakasleak azaldu du CIAk gerrilariaren heriotza egiaztatzeko hatz-markak nahi zitutela, eta horretarako besoak moztu zizkiotela gorpua lurperatu aurretik.
Egun, Santa Clarako mausoleoan daude Che Guevararen gorpua eta besoak, gainontzeko borrokalarienekin batera.
Hamaika TBk estreinatutako Esker Onez saioa dedikatu diote Tafallako editore eta Ezker Abertzaleko militante historikoari.
Kalean eginen den antzezlan batek garai bateko Iruñean bizi ziren hamar emakume izanen ditu protagonista. Memoria Eszenikoa izenarekin emakume haien bizipenak, sentimenduak, pairatutako errepresioak eta isilarazitakoak kontatuko dituzte hiru aktorek. Alde Zaharrean barna... [+]
Abuztuaren 5ean emango dio domina zentroari Gasteizko Udalak, eta abuztuaren 2rako elkarretaratzea eta prentsaurrekoa deitu du Memoria Osoa plataformak. Martxoak 3 elkarteak salatu du “planteamendu diskriminatzailea” eta “irakurketa partziala” egiten... [+]
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
1936an fusilatu zuten frankistek, une horietan Arabako diputatua zela, eta herriko beste 42 fusilatuen hilobian bertan sartu zituzten Manuelen gorpuzkinak.
Antonia Manot hil da 95 urte bete berritan, bere seme Diego Paredesek sare sozialetan jakinarazi duenez.
Gurasoak hilik, etxeko ganbara husteari ekin zioten
seme-alabek. Hainbat gauzaren artean, koaderno eta paper sorta, argazkiak eta nahi beste agiri. Bego Ariznabarreta Orbeak aita aspaldi zenduaren gerrako memoria harrigarriak zurian beltz irakurri, eta jabetu zen altxorraz,... [+]
Aurten ere, uztailaren 8an, astelehenean gogoratuko dute German Rodrigez haren omenezko oroitarriaren alboan. 13:00etan izanen da: aurreskua lehenbizi, Mikel Lasarteren bertsoak gero eta La Furia eta Fermin Balentziaren emanaldiak bukatzeko. Iluntzean, Peñak, isilik eta... [+]
Naiz.eus-ek aurreratutakoaren arabera, 2004ko martxoan Espainiako polizia batek eta bere semeak erail zuten Angel Berrueta eta bere alargun zein seme alabek, Nafarroako Gobernuaren aitortza ofiziala jasoko dute, indar polizialen indarkeriaren biktima moduan.
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]
Nafarroako Torturatuen Sareak jakinarazi du hemeretzi biktima berri onartu dituela Nafarroako Gobernuko Aitortza eta Erreparaziorako Batzordeak, horietariko bost 2005-2011 urte artean torturatu zituzten Mikeldi Diez, Iker Aristu, Oihan Ataun, Garbiñe Urra eta Mikel... [+]
Alesbesekoa jaiotzez, Saratxon bizi zen Unión Republicana alderdiko kidea, bere emaztea hango maistra baitzen. 1936ko irailean erail zuten frankistek eta ostiralean lortu zuten bere gorpuzkinak identifikatzea.