Burgosko Prozesuaren protagonistek hitz egingo dute Eibarko Coliseo antzokian
Burgosen ETAko 16 kideren kontra gerra kontseilua egin zela mende erdi igaro da. Goldatu, Francoren Diktadura garaiko Euskal Preso eta Errepresaliatuen elkarteak ekimen publikoa antolatu du Eibarren, Coliseo antzokian, abenduaren 3an. Hainbat auzipetu eta defentsako abokaturekin solasaldia izango da mahai-inguru batean.
1970eko abenduaren 3tik 9ra egin zen Burgosko epaiketa, historia hurbileko auzi garrantzitsuenetako bat, Francoren erregimena kinkan jarri eta diktaduraren amaiera ekartzeko lehen pausoa izan baitzen.
ETAko hainbat kideren kontra heriotza zigorrak eta urte askotako kartzela eskatzen zuen fiskalak, Meliton Manzanas polizia torturatzaile ezaguna hiltzea egotzita. Akusatuek, baina, abokatuekin elkarlanean, lortu zuten epaiketan frankismoaren krimenak eta herritarrek jasaten zuten zapalkuntza agerian uztea, "hausturazko" estrategia erabilita. Mario Onaindiak "Gora Euskadi Askatuta!" oihukatu eta gainerakoek Eusko Gudariak abesten hasi zirenean tentsio muturreraino eraman zen.
Prozesua publiko egiteak, nazioartean frankismoko torturen berri emateak –horren inguruan erreportaje zabala kaleratuko dugu ARGIAn 2.712 zenbakian– eta, batez ere herritarren protesta eta mobilizazio jendetsuek, lortu zuten Francok amore eman eta militarrek ezarritako heriotza zigorrak kommutatzea.
Gertaera haien hainbat protagonistek hitz egingo dute datorren ostegunean, abenduak 3, Eibarko Coliseo antzokian (19:00), Goldatuk eta Eibarko Memoria Taldeak antolatu eta Eibarko Udalak babesturiko saioan: Miguel Castells, Francisco Letamendia Ortzi eta Pedro Ibarra abokatuek, eta Itziar Aizpurua, Arantxa Arruti, Jon Etxabe, Enrike Gesalaga eta Antton Karrer prozesatuek. Mahai-ingurua Elixabete Garmendia kazetariak eta Josu Chueca historialariak gidatuko dute.
Abokatuek idatzia plazaratu dute, mende erdi geroago euren iritzia azaltzeko: "Burgosko prozesuak agertoki berria abiarazi zuen, eta, aldi berean, konfrontazio prozesu berri bat erregimenaren kontra", diote artikuluan.
Aurretik, arratsaldeko 18:30etan Roberto Perez Jauregiri omenaldia egingo diote, Burgosko Prozesuaren aurkako protestetan poliziak Eibarren hildako gaztea.
Sarrerak doan dira eta Kutxabanken edo Coliseoaren lehiatilan eskuratu daitezke. Saioa, nolanahi ere, streaming bidez ikusi ahal izango dute koronabirusarne krisiagatik ezarritako itxiera perimetralaren ondorioz bertaratzerik ez dutenentzat, Goldatu elkartearen Youtubeko kanalean.
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.
Migratzaile familia batek irekitako denda baten aurrean ikur frankistak jarri dituztela salatu du Zurekin Nafarroa ezker koalizioak. Fiskaltzari eraman dizkiote datuak, gorroto delitu bat egon daitekeelako pankarta horren atzean.
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]
Egin gintuztenen eta geure borondatearen kontra eraiki nahi izan zigutenen oinarria berriro ere indar berritzen ari ote den nago.
Eskolako Kontseiluaren izenean honako baldintza hauek jartzen zitzaizkien, gerraostean, gure herrietara maistra lanera zetozenei, derrigorrean... [+]
Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]
Madrilgo Cuelgamurosen, Erorien Harana deituriko monumentuan arkeologoak egiten ari diren indusketetan etengabe ari dira jasaten eskuin muturreko jendeen presioa, hala adierazi du Pako Etxeberria auzitegi-medikuak. Egunotan, biktima errepublikarren senideek bisitatu ahal izan... [+]
1971n hainbat euskal abadek Zamorako espetxe hartatik ihes egiteko plana bertan behera geratu zen, poliziek tunela deskubritu ondoren. Nicanor Acosta abade-ohi komunistak Apaiz Kartzela dokumentaleko egileei elkarrizketa batean esan zien Santiago Carrillo izan zela salatzailea:... [+]
Hiru urteko lanaren emaitza jaso du Iruñeko Udalak sinatutako dekretuak. Auzotik sortutako ekimenari esker, zazpi kale eta hiru plaza izendatuko dituzte.
Fuerteventura (Kanariar Uharteak), 1954ko otsailaren 11. Tefiako Nekazaritza Kolonia abian jarri zuten uharteko aireportu abandonatuan, basamortuaren erdian. Nekazaritza kolonia eufemismoaren atzean, praktikan, kontzentrazio eremua izan zen Tefia, nagusiki LGBTI komunitateko... [+]
1936ko Gerra amaitzear zela, Franco diktadoreak Pirinioetan milaka bunker eraikitzea agindu zuen. Mendian horiek ikusten aspaldi ohituak gaude, baina ez genekien defentsarako lerro erraldoi bat osatzen zutela, eta azken urteetan berreskuratzeko ekimenak jarri dira abian. Izan... [+]
Francisco de la Cruz Orellanaren gorpuzkiak identifikatu ditu Gogora Institutuak, eta bere senideen eskuetan utzi ditu.
Olentzero poliziaren jomugan ibili zen 1940ko hamarkadaren bukaeran. Haurren bahiketa eta hilketagatik? Ez! Izan zitekeen, Olentzerok umeak zakuan sartu eta itsasora ematen zituela, edo igitaiarekin etortzen zela umeei lepoa moztera esaten baitzen. Baina, ez, polizia atzetik... [+]
Frankismoa ez zela 1975ean amaitu diktadoreak ohean azken hatsa eman zuenean, hori badakigu. Erregimenaren haziek bizirik iraun zuten poliziaren tortura ziegetan, justizia auzitegien sumarioetan eta militarren zein politikarien deklarazio kolpistetan –Aznarrek azkenaldian... [+]