Espainiako Sustapen Ministerioa Burgos, Gasteiz, Iruñea eta Castejón lotuko lituzkeen abiadura handiko trenerako (AHT) linea eraikitzen ari da (270 kilometro), eta lurralde horietako tren sozialaren aldeko elkarteek eta Adif-eko sindikatuek alternatiba bat aurkeztu berri dute. AHT proiektuak 4.328 milioi euroko kostua luke eta aurkeztu berriak 2.374 milioi, hau da, 1.954 milioi gutxiago, edo bestela esanda, %45 gutxiago.
Proiektu berriaren helburua egungo trenbidea bidaiarien eta merkantzien garraiorako egokitzea da. Astearte honetan aurkeztu zuten proiektua Iruñean eta Gasteizen, eta egileek ohartarazten dutenez, AHTaren izaera elitistari kontrajartzen zaio, txartelen salneurriek era guztietako herritarrek erabiltzea ahalbidetuko luketelako.
Oro har tren horrek 220 kilometro orduko abiadura hartuko luke, baina hainbat zatitan 250 km/h-ra ere iritsiko litzateke. Hala ere, batez besteko abiadura 140 km/h-koa litzateke (AHTarena 160 km/h). Eraikuntza lanei begira, helburua da egungo trenbidearen %70 berritzea eta gainerakoa guztiz berria egitea, batez ere egungo itzuliak zabaltzea abiadura handiagoa hartu ahal izateko.
Bost geltoki AHTk, 50 honek
AHTk bost geltoki bakarrik izango lituzke: Burgos, Miranda de Ebro, Gasteiz, Iruñea eta Castejón. Proiektu alternatibo honek, aldiz, 50 herri lotuko lituzke, horrela lurraldeen arteko kohesioa bermatuz. Teknikoki aldaketa asko proposatzen dira, horien artean esanguratsuenetakoa da trenbideetako balastroa –trenbideari eusten dion harriz osatutako plataforma– ordezkatzea hormigoizko plataformarekin, abiadura handia hartzeko seguruago eta iraunkorragoa delako.
Linea berri honetan Gasteiztik Iruñera 81 kilometro daude, eta geltokitik geltokirako bidaia 37 minutuan egingo litzateke (AHTn baino zortzi minutu gehiago), batez besteko 141 kilometro orduko abiaduran. Iruñea eta Castejón arteko ibilbidea (69 km), ostera, 25 minututan egingo litzateke, 174 kilometro orduko abiaduran. Azkenik, Burgos eta Gasteizko 96 kilometroak egiteko, 41 minutu beharko lirateke (AHTn baino hamar minutu gehiago) 140 km/h-ko abiaduran.
AHTari aurkeztutako alternatibetan orain arte beti atera izan da hirugarren errailaren aukera, baina honetan baztertu egin da trenak desbideratzeko trenbideetako dispositiboek jasaten duten higadura handiagatik, eta mantenu eta kudeaketan zailtasun handiak izaten direlako. Adibide gisa jarri dute Valencia-Castejón linea, non AHTaren abiadura 160 km/h-ra jaitsi behar izan den. Horrez gain, eta aspalditik aurreikusitako moduan, Nafarroako trenbidea bikoiztuko litzateke. Proiektuak kontuan hartzen du Iruñeko buklea kentzea, baina ez trena Gasteizeraino sartzea.
Kimetz Munitxa, David Andres eta Ignacio Rubin bide, ubide eta portuetako ingeniariak dira proiektuaren egileak. Enkargua egin dutenak, aldiz, Bureba, Miranda de Ebro, Arabako haranak eta lautada, eta Nafarroako trenaren aldeko plataformak dira.
Frantziako Gobernuak Espainiakoari baieztatu dionez, Abiadura Handiko Trena ez da Hego Euskal Herrira iritsiko (Irungo loturara) gutxienez 2042 urtera arte. Ez dago Parisen lehentasunen artean.
Espainiako Garraio Jasangarrirako estatu idazkari José Antonio Santanok adierazi du Eusko Jaurlaritzaren helegite bat onartu dutela Ezkio-Itsasoko konexioari buruz, Aralarri "hainbeste" kalte egingo ez liokeena.
2024ko otsailean Astigarraga-Hernani tartea amaitu zutenean Abiadura Handiko Trena 2027an prest egongo zela aurreikusten zuen Eusko Jaurlaritzak. Orain Arkautiko lotunearen obren lizitazioari ekin dio Jaurlaritzak; Euskal Trenbide Sarea enpresaren esku utzi du, eta 2027an hasiko... [+]
Informaziorik helarazi gabe eta baimen eskaerarik gabe hasi dituzte Abiadura Handiko Trena eraikitzeko asmoz lehenago egin beharrak diren zundaketa lanak Otsobi kontzejuaren lurretan. Stop Zundaketak plataformak jakinarazi du egoera: "Izako Udalari edo Otsobiko kontzejuari... [+]
Lapurdi zeharkatuko lukeen AHT egitasmoa aitzina doala salatu du ingurumenaren alde dabiltzan elkarteen artean osaturiko CADE kolektiboak. Urriaren 12 eta 13rako jarri du hitzordua, Gironda eskualdean Lurraren Altxamenduak sareak antolaturiko protestari sostengua erakutsiz.
Oscar Puente Espainiako Garraio ministroaren esanetan, Nafarroarekin lotura egiteko aukerarik "onargarriena" Gasteizkoa da, Ezkio-Itsasoko ibilbideak "konplexutasun teknikoak" dituelako.
2017an Gaintxurizketan tunela zulatzen hasi zirenetik etengabeak izan dira AHTko obrek Renferen tren zerbitzuan eragindako murrizketak eta kalteak. Orain, Espainiako Garraio Ministerioak iragarri du udaran hainbat astez etenda egongo dela zerbitzu hori Hernani eta Irun artean... [+]
Manifestazio jendetsua egin dute Altsasun AHTren lanak gelditzea eta gaur egungo trenbidea hobetzea eskatzeko.
AHTren kontrako eta trenaren aldeko eragileek deituta, manifestazioa egingo dute Altsasun apirilaren 20an, larunbatarekin, tren-azpiegiturak berritu eta trenen maiztasuna handitzea eskatzeko. Alternatiba bat badagoela gogorarazi dute deitzaileek eta azterketa hori aurrera... [+]