Pasa den ikasturtean Hezkuntza Ikuskaritzak eskola jazarpen gisa identifikatutako kasuen berri eman du Eusko Jaurlaritzak: 157 kasu guztira –aurreko ikasturtean 129–, gehienak DBHn gertatu dira eta hiru kasutik bat ziberbullyinga izan da.
157 kasuetatik 98 (%62,4a) Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan gertatu dira, ikasleek 12 eta 18 urte artean izan ohi dituzten etapan. Jaurlaritzak nabarmendu duen beste datu bat da 51 kasu ziberbullyinga izan direla, internet eta sare sozialen bidez.
Jazarpen kasu gehienetan hitzezko erasoak daude tartean (kasuen %82,1ean) eta bazterketa soziala edo marjinazioa eragin du kasuen erdiak baino gehiagok (%54,7). Hiru kasutik batetan (%35,6) presente dago mehatxua, xantaia eta beldurraraztea.
2021-2022 ikasturtean, Hezkuntza Ikuskaritzak 1.098 kasu aztertu zituen EAEn, eta horietatik 157 jo zituen bullyingtzat (%14,2a). Aztertutako kasuak urtez urte gero eta gehiago dira –aurreko ikasturtean 966 kasu aztertu zituzten– eta hori da hezkuntza komunitatea eta oro har gizartea gaiarekin sentsibilizatuago dagoelako eta “zalantzarik txikienarekin” alarma jotzen delako, Jaurlaritzaren arabera. Hots, bullying kasuek gora egin dutela baino, gehiago atzematen direla adierazi du administrazioak.
Gutxiengoa eta gehiengoa
Orokorrean, azken urteetan lanketa handiagoa egiten da gai honen bueltan, haurren kontuak edo txikikeriak direla pentsatzeari utzi eta bullyingari duen benetako dimentsioa emanez. Prebentzio lan horretan, adituen hitzetan fokua taldean jartzea da gakoetako bat. Izan ere, datuen arabera haurren artean gutxiengo bat da erasotzaile, gehiengoa ikusle eta lekuko izan ohi da eta jarrera pasibodun lekuko horiek biktimaren laguntzaile aktibo bihurtzea litzateke erronka.
KiVa metodoak indar berezia egiten du lekuko diren horiengan eragiteko: “Haurrekin eztabaidatzen dugu jazarpen egoeretan dauden rol ezberdinei buruz, erasotzaile zuzen ez diren ikusle eta lekukoek ere rol bat daukatelako; adibidez, inguruan barrez aritzen direnek erasotzailea indartzen dute, helarazten dioten mezua da egoera entretenigarria eta dibertigarria dela. Guk ikusarazi nahi diegu prozesu horretan bakoitzak rol bat betetzen duela, zeregin bat, eta denena dela gertatzen ari denaren ardura eta erantzukizuna; bestelako rol bat jokatu dezaketela ulertzen dute, taldearen presioari men egingo ez dion rola, eta jazarpena amaitzea ekar dezakeena”.
"Bestelako rol bat jokatu dezaketela ulertzen dute, taldearen presioari men egingo ez dion rola, eta jazarpena amaitzea ekar dezakeena"
Harreman osasuntsuak
Eta jazarpenera ez iristeko, harreman sanoak elikatzea da prebentzio onena. Adibidez, norbere sentimenduen gestioaz, harreman orekatu eta desorekatuez, eta funtsean harreman osasuntsuez aritzeko Haziak proiektua dute Oiartzungo ikastolan. Jaurlaritzak ere, Bizikasi ekimena jarri zuen martxan duela bost urte, bizikidetza positiborako curriculuma helburu. Lehen Hezkuntzako 3. mailatik DBHko 4. mailara arte, ikasleak ahalduntzeko eta bakoitzak duen heldutasun mailaren arabera bizikidetzaren garrantzia lantzeko materiala dute.
Irakasle, ikastetxe eta hezkuntza komunitateei gaian formazioa, orientazioa eta erremintak ematea ere bada Bizikasiren xedeetako bat.
Bullying kasuetara ez iristeko onena elkarren arteko tratu onak sustatzea dela sinetsita, Haur, Lehen eta Bigarren Hezkuntzako 67 ikastetxek parte hartzen dute Nafarroako Laguntza programan. Ikasleekin enpatia, bizikidetza, komunikazio asertiboa… lantzeko prestatzen... [+]
Incel, cyberbullying, sexting, catfishing, ciberbating, doxxing, gaslighting, grooming, sextorisioa… Azkenaldian, gizakion jokabide ezkor guztiak eremu digitalean “tag-eatuak” izaten ari dira, badirudi eremu fisikoan genituen adierazpenek ez dutela balio... [+]
Nafarroako hamabost ikastoletan txertatu zuten KiVa programa finlandiarra 2016an. Honekin fokua jarri zuten eskola-jazarpenaren prebentzioan eta tratamenduan. Ikastolen elkarteak prentsaurrekoa egin du programa baloratzeko eta adierazi du emaitza “oso positiboa” izan... [+]
Erraza al da eskola-jazarpena antzematea eta moztea? Erremintak gero eta gehiago dira, "baina ez da protokolo kontua", bullyingaren aurrean ikastetxeek oro har ez dutela nahikoa arreta jartzen, ez direla behar adina inplikatzen eta ematen duten erantzuna ez dela aski... [+]
Maiatzaren 2a, Bullying-aren aurkako Nazioarteko Eguna izan da, eta horregatik, eskola jazarpenaz aritzen den hizlari Iñaki Zubizarretagaz (Getxo, 1972) mintzatzeko aukera izan dugu. Bere fisikoari erreparatuta, inork ez luke esango saskibaloi jokalari profesional ohiak... [+]
Eskola-jazarpenaren kontrako egunean, joan den ikasturteko datuak aurkeztu ditu Eusko Jaurlaritzak: 157 bullying kasu identifikatu dituzte EAEko ikastetxeetan, aurreko ikasturtean baino 28 gehiago. Bigarren Hezkuntzan izan dira kasu gehienak, eta hitzezko erasoak izan dira... [+]
Lucasek 13 urte baino ez zituen, urtarril honetan bere buruaz beste egitea erabaki zuenean. Homosexuala zelako auzoan eta batez ere eskolan jasaten zuen jazarpenak eraman du heriotzara, gurasoek salatu dutenez. Bullyingaren eta homofobiaren aurkako borroka eztabaidagai jarri du... [+]
Haurtzaroan adbertsitateak bizi izan dituzten haurrek motxila zamatuta eramaten dute eskolara, eta eskolan bizi duten esperientziak are gehiago zamatu ohi die motxila. Egoera hauetan hezkuntzak eta hezitzaileek egin dezaketenaz mintzatu zaizkigu Gema Lasarte eta Beatriz Garai... [+]
Bullyingaren biktima izan ohi da beti edo ia beti eskolaz aldatzen dena, baina sistema justu batean, erasotzailea kaleratu beharko luketela adierazi du ikastetxe bateko zuzendariak. Eztabaida piztu du gaiak, afera konplexuagoa dela azaleratuz.
LGBTfobiaren adibide lazgarriak ugariak izan dira 2021ean, Euskal Herrian eta munduan. Andaluziatik iritsi da azken kolpea: 20 urteko emakume batek bere buruaz beste egin zuen abenduaren 28an, lesbiana izateagatik bortizki jazartua izan ostean. Lau salaketa jarriak zituen.
Urtetako eskaera errealitate bihurtu da ikasturte honetan: Eskoziako ikastetxe publiko guztietan, sexu identitate anitzek lekua dute hezkuntza curriculumean. Aniztasun hori ikusgai egiteaz gain, ikasle ez heterosexualen eskola-esperientzia hobetzea eta bullyinga murriztea ere... [+]
Identifikatutako kasuen ehuneko handiena Bigarren Hezkuntzan izan dira, ehun kasutik 63. Azpimarratu beharrekoa da jazarpen hauen %25 internet, sare sozial edo bestelako bitarteko zibernetikoen bidez egin dela. Bestalde, ISEI irakats sistema ebaluatzeko eta ikertzeko erakundeak... [+]
17 urteko neska batek bere buruaz beste egin du Galizian, bisexuala zela esan zuenetik eskolakideengandik jasan zuen jazarpenaren ondorioz. Galiziako dozena bat LGBTI+ elkarte oso gogor mintzatu da, fokua erasotzaileengan jarriz: “Bisexual izateagatik gorroto zuen eta hala... [+]