Europako autogintzako industriaren geldialdiaren erdian Margrethe Vestager Lehiakortasunerako europar lehendakariordeak iragarri du Europar Batasuneko lehia-politika errebisatuko dutela estatuek mikrotxipen produkzioa diruz lagundu dezaten.
Autogintzako sektoreak 180.000 milioi euroko galerak izan ditzake Europan mikrotxip erdieroaleen faltagatik, zenbait kalkuluren arabera. Euskal Herrian ere ari gara sumatzen hornidurarik eza, oraingoz bereziki autogintzako lantegi nagusietan, Gasteizko Mercedes-Benz-ek, adibidez, abenduko azkeneko astea geldituko du horren ondorioz, kostuak bertako 5.000 langileengan jarriz, noski.
Gailu txiki horien eskasiak, baina, produkzio kate anitzagoetan ere eragin du eta Europako Batzordeak beharrezko ikusi du “hornidura iraunkor eta segurua” edukitzea, sorturiko “salbuespeneko” egoeraren aurrean eta ikusirik mikrotxipen eskaria “esponentzialki” haziko dela etorkizunean.
Hala, estatuek diru publikoz produkzio hori lagundu ahal izatea da asmoa, europar ekonomia komunitarioko lehia politikaren barruan erabat ez-ohikoa dena. Margrethe Vestager Europako Batzordeko Lehiakortasun komisarioak azaldu duenez, hala ere, ez dira “txeke zuri bat” izango eta enpresen “jokabide desegokiak” zigortu edo akordioak betatu ahal izango dira. Gainera, txipen produkziorako ez ezik, ikerketa eta garapenerako ere bideratu ahal izango lirateke laguntza horiek.
Testuinguru horretan, Europako bi ingeniaritza-enpresa nagusiek, Siemens alemaniarrak eta Alston frantziarrak, eta bi herrialdeotako ordezkariek eskatu dute Europako lehia politika malguagoa izan dadila, multinazional horiek fusionatu eta munduko “erraldoiei” aurre egiteko. Oraingoz ezez erantzun du Vestagerrek. Hala ere, ez dira gutxi politika aldaketa horretan europar ortodoxia neoliberalaren eta lehia printzipioen amaiera ikusten ari direnak. Pandemiak azkartutako mundu mailako ekonomiaren paradigma aldaketa Europara ere iritsi da.
Europako Batzordearen helburua da munduko mikrotxipen %20 Europan bertan ekoiztea 2030 urterako, hau da, gaur egungoaren bikoitza. Horretarako lantegi erraldoiak eraikitzea aurreikusten du Bruselak, eta Bosch, Intel eta beste hainbat multinazionalek interesa agertu dute inbertsio milioidunak egiteko –azkenekoak 80.000 milioi euro hamarkada batean–
Ez dute erraza izango ordea. 90eko hamarkadatik Asiako hainbat herrialdek sektorean izandako gorakadaren ondorioz, gaur egun Taiwan, Hego Korea eta Txina dira txip erdieroaleen ekoizle nagusiak, eta herrialde horietan ere inbertsio milioidunak egiten jarraitzen dute –Hego Koreak bakarrik 400.000 milioi euro jarriko ditu–. AEBetan ere mikrotxipen ekoizpena “segurtasun nazionaleko” gaitzat hartu dute eta Arizonako Estatuan lantegi erraldoiak eraikitzen hasita daude zuzeneko finantzazio publikoarekin (52.000 milioi euro); gainera, Reutersen arabera, aztertzen ari dira %25eko kreditu fiskalaz ere laguntzea proiektu horiek.
Vestagerrek laguntza publiko eta lehiaren artean egin nahi duen ekilibrio ariketa ez da erraza, neoliberalismoaren soka dantzan jarri baitu krisi globalak.
1.500 kilometro baino gehiago izango ditu trenbideak, zeinak Mexikoko hego-ekialdeko bost estatu bilduko dituen: Campeche, Chiapas, Quintana Roo, Tabasco eta Yucatan. Maya trenaren kudeaketa Armadaren esku utzi zuen pasa den hilean Andres Manuel Lopez Obrador presidenteak.
Berriz ere mahai gainean dute Europar Batasunak eta Mercosur-ek –Argentinak, Brasilek, Paraguaik eta Uruguaik– 1999az geroztik izenpetu nahi luketen akordioa. Trantsizio ekologikoaren aurkako norabidea hartzea litzateke hitzarmen hori izenpetzea, eta beste behin... [+]
2022ko abenduan Tuvalu uharte-estatu ttipiak iragarri zuen Metabertsora pasatuko dela. 26 kilometro karratu baizik ez dauzkan artxipelagoa itsasoak bere igoerarekin irensteko arriskuan dago eta horregatik nahi dute ziberespazioan iraupena segurtatu. Simon Kofe Atzerri... [+]
Zazpigarren urtez segidan, Suitzako En Vert et Contre Tout elkarteak antolatu du Février sans Supermarché ekimena, helburutzat daukana herritarrak animatzea hilabetez beren erosketak ez egitera banaketa konpainia handien super edo hiperretan, baina hurbileko... [+]
Irudi hau ez dago manipulatuta. Euskarazko Mastodon instantzia batean erabiltzaile batek egindako argazkia da, Hego Euskal Herriko bazter batekoa. Amazonen locker edo kutxatila-biltegi hauek hainbat bazterretan agertu dira azken urteotan, eta testu jakin batekin egon ohi dira:... [+]
Walden Bello Filipinetako idazle, ikerlari eta antiglobalizazio aktibista ezaguna abuztuaren 8an atxilotu zuten; abuztuaren 9an fidantzapean atera zuten kartzelatik behin behinean. Focus on the Global South Gobernuz Kanpoko Erakundearen zuzendari exekutiboa da Bello, besteak... [+]
Amazon ondoren Glovo, Deliveroo eta Uber Eats-ek gure hiri eta auzoetako bizimodua hankaz gora jarri dutela uste baduzu, adi hurrengo uhinari: heldu dira Cajoo, Flink, Dija, Gorillas, PicNic , Everli... COVID-19 betean sortuta, tximista bezala zabaltzen ari diren banaketako... [+]
1934tik 1940ra Lazaro Cardenas jeneralak mugarritzat utzi dituen moduan nekazaritzaren erreforma, petrolioaren nazionalizazioa eta trenbide sarea, Andres Manuel Lopez Obradorrek erabakita dauka hiru monumentu gotor uztea Mexikoko historian iltzatuta, tartean, Tren Maya famatua... [+]
Urtarril amaieran Gasteizko Mercedes konpainiako zuzendaritza langileen ordezkariekin bildu zen ohartarazteko fabrikako ekoizpen-katea eten beharko zutela autoentzako hainbat pieza elektroniko eskuratu ezinik zebiltzalako –zehazki, txip elektronikoak–. Bi... [+]
Azarotik azarora, urte bete eman dute greban eta mobilizaturik Indiako milioika nekazarik, Narendra Modiren gobernuak laborantzako prezioak eta merkatu osoa liberalizatzeko ezarritako hiru lege atzera botatzea eskatuz. Azkenean agintariek erabakietan atzera eginda, borroka eta... [+]
Hornigaien mundu mailako krisiak txip erdieroaleen eskasiarekin jo du goia. Pandemiaren behin behineko ondorio bat dela diotenen aurrean, badira uste dutenak energiaren krisi globalak azaleratutako arazoa dela honakoa. Txipak dira egungo petrolioa, eta bere gailurra gainditu... [+]
Aurreko hamarkadan Amazonek ordaindu zuen zerga tasa efektiboa %13 izan zen. 2020 urtean Amerikako Estatu Batuetako 55 enpresa handienek ez zuten zergarik ordaindu. Espainiako Estatuan mila miloi euro baino gehiago fakturatu zuten enpresen mozkinaren gaineko tasa efektiboa 4,57%... [+]
Munduko Bankuak kalkulatua du lurrari 3.000 milioi tona mineral atera beharko zaizkiola klima aldaketari aurre egiteko beharrezko diren energia eta teknologia ‘berdeak’ nagusitzeko trantsizioan. Mineral meta horren bilaketak Mendebalde aberatseko herritarroi ere... [+]