Bretainiatik 2. ikasgeia

  • Bretainia eta bretuak maite dütügü, batetik minoria nazional ükatü bat direlakoz, eüskaldünak bezala, bestetik laborantxa berrian aitzindari agertü zirelakoz düala mente erdi bat. Itsasoz halaber, ezagünak dira bi popülüen arteko harremanak, hala nola arrantzaleen artekoak. Gaüza baikor horik ez dütügü ahaztekoak. Haatik sentimentü honak ez gütü ez ütsütü behar, bereziki Bretainia Frantziako gobernüaren aitzi jeikarazten düan memento gogor hontan.


2013ko azaroaren 19an - 00:00
Azken eguneraketa: 2015-02-26 13:37

Bretuek berek, eta süstut horien bürüzagiek, ez ote düe zerbait oker egin beren ekonomian, orai bizi düen egoera latzean agitzeko? Laborantxako produktibismoa hanitx hürrün heltü da han, erreka, ühaitz eta plajen zikin izigarritik ageri den bezala. Laborantxa indüstrialak bere bazterra hunki düala ikusten da, eta ez bakoizki biologiaren aldetik : ekonomian ere bai. Beti haboro ekoitzi da eremü gütitan, kalitatea bilatü gabe.

Gaineala, beren urde-xerribortakoak ehaitera igorri dütüe Alemaniako hiltegietarat, han Erromaniatik horra zaitzen langileak merke ari direlakoz. Gero urdazpiak eta lükainkak hürrünean erosi behar, lehenik urde bazka kanpotik ekarri ondoan… Eta bidea kitorik ote da ?

Prefosta ekotatsa delakoak ez dü merkatüko. Bena denborarekin hürrünetiko mozkinen isuria mehatü behar lüke, lekükoen honetan. Haatik sinplekiago kalkülatü behar lizateke, bazter güzitean basa zerrailü horietarik ezarri gabe.

Bretainia orai kolpatzen düan sistema ez da zelütik erori, 1940an bezala Stuka hegazkinez ereinik; Bretainiatik norbaitek antolatü dü : apentziala laborantxako eta agro-janarigintzako bürüzagiek. Eta orai nausi horiek, ogenik ez balüe bezala, bretu güziak beren alte biltzera deitzen dütüe, bereziki zepoan sartü dütüen laborari eta langileak: sü pizlea sü ehaile!

Üdüri lüke Eüskal Herriko laborantxak beste bide bat hartzen düala, kalitatearena, leküan leküko bazken arartez. Haatik estatistika zonbaiten arabera, laborarien erdia ez da sistema berri hortara konbertitzekotan. Denborarekin egin leite. Agian ez berantegi.

Ohar horiek ez düe baztertzen beste hau : bretuek algarrekin, üsatü bereizkuntzen gainetik, bat egiten düela beren eskualdeko potere azkar bati bürüz. Ikasgei ederra emaiten deiküe hor. Nahiz ttipiago giren, Iparraldeko eüskaldünek ere ber gisako ürratsa egin dezagün, Eüskal Herriko Lürralde Kolektibitate baten alte, bereziki Maule-Lextarren bildüz azaroaren 30 hortan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Laborantza
2025-01-13 | Garazi Zabaleta
Urteaga-Urkulegi baserria
Barazki, fruitu eta haragi, dibertsifikazioa ekoizpenaren oinarri

Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]


2025-01-09 | Julene Flamarique
Gipuzkoa, Bizkaia eta Arabak osatzen duten Euskal Sagardoa Iparraldera zabaltzeko bidea martxan da

18 urterako plan estrategikoa garatzeko Europako diru-laguntzak jaso ditu Euskal Sagardoaren Jatorri Deiturako proiektuak. Iparraldea batu da jada, eta Nafarroa zein Trebiñu sartzeko urratsak ematen hasiak dira.


Laborantza bozen usaina

Berriz hasi dira laborarien manifestaldiak frantses estatu guzian. Sindikatu desberdinek aldarrikapenak hedatzen badituzte ere, entzun den lehena eta komunikabide nagusietan gomit izan dena, FNSEA "nagusia" izan da. Zer du saltzeko? Gezur andana bat ahal bezainbat boz... [+]


2025-01-06 | Garazi Zabaleta
Trebatu elkartea
Lehen sektoreko erreleboa bultzatzeko egitasmoa Gipuzkoan

Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]


Sostengua adierazi diote Marieniako lurren aldeko borrokari hogei kolektibok

Kanboko Marienia eremuan etxebizitzak eraikitzeko proiektua badu Bouygues Immobilier agentziak. "Elkarlanaren bidez" zein "indar harremana" mantenduta, proiektua ezeztatzeko borroka eramateko determinazioa plazaratu dute adierazpen bateratu... [+]


2024-12-26 | Estitxu Eizagirre
Laborari palestinarrek jasaten dituzten indarkerien lekuko izan dira Via Campesinako ordezkariak

Via Campesinako ordezkaritza bat Palestinan izan da abenduaren 8tik 18ra, bere kide den Palestinako Lan Komiteen Batasuna-k (UAWC) gonbidatuta. Bidaia horrekin herri palestinarrari elkartasuna adierazi nahi izan diote, "Gazan egiten ari diren genozidioaren erdian eta... [+]


2024-12-16 | Jon Torner Zabala
Euskal Sagardoa
Ipar eta hego, mendeetako tradizioa txapel beraren pean

Euskal Sagardoa Jatorri Deiturak erronka ezarria dio bere buruari: Euskal Herri osoko sagar eta sagardogileak biltzea. “Sagardoaren kultura lurralde osoan dago, eta lurralde osoan mantendu dira sagardotarako sagarrak”, esan digu Unai Agirrek, sor-markaren... [+]


2024-12-16 | Garazi Zabaleta
Ozaetako (barrundia) sagar zuku ekoizpena
8.000 sagar zuku litro ekoitziak, 900 biztanleko herrian

“Aterako dut sagar zuku bat?”. Galdera horrekin hasi da Barrundiako Ekonomatoko kide Koldo Lopez Borobia, Susana Lopez de Ullibarri eta Santi Txintxurretarekin izandako elkarrizketa. Sagar zukuaren bueltan eta sagarrondoz inguratutako lorategian elkartu gara. Hau ez... [+]


2024-12-13 | Euskal Irratiak
Ardien mihi urdinaren eritasunaren ondorioei elkartasunez ihardetsi nahi die ELBk

ELB sindikatuak ardien mihi urdinaren eritasuna pairatu dutenendako elkartasunera deitzen du. Abendu hastapenean,departamenduko 650 ardi etxalde hunkiak izan dira. Kasu zenbaitetan, hamarka ardi galdu dituzte hazleek, bereziki marroak. Etxalde batzuek erraterako marroen %80... [+]


Idorrak dira munduko lurren %40, eta lehortze bidea egin dute lurren %75ek

Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.


2024-11-08 | Euskal Irratiak
Iñaki Berhokoirigoin
“Oraingo munduan, iruditzen zaigu kontsumitzailea ere ez dela irabazle”

Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]


Karine Jacquemart (Lurramako aurtengo gomita berezia)
“Egungo elikadura- eta nekazaritza-sistemek ez gaituzte autonomo bihurtzen”

Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]


2024-10-25 | Filipe Lascaray
Jaunttoak, lurra eta herritarrak

Kanboko bi hautetsi nagusiak (auzapeza eta lehen axuanta) errabiatuak dira. Hiru herritarren kontra plainta ekarri dute, Marieneako pentzearen alde protestatzeagatik.  Bigarren aldia da enetzat, goizeko 06:00etan, ohetik ateratzen gaituztela (bizilagunarekin), hamar bat... [+]


2024-10-09 | Onintza Enbeita
Xabier Arriaga, 'Txiplas'. Baserritarra
“Gipuzkoako ENBA-k eta EHNE-k nekazaritza eredu bera defendatzeak asko esaten du”

Emakume bat ikusi zuen Xabier Arriagak Gernikako kafetegi batean kafesnea esne gaingabetuarekin eta gurinezko opil batekin hartzen. Orduan konturatu zen nolako kontraesanetara ohitu nahi gaituen sistema kapitalistak.


Eguneraketa berriak daude