“Bortxaketek sexuarekin baino, terrorismoaren bidezko boterearekin dute zerikusia”

  • Sexu erasoak salatzea pentsaezina da emakume kongoar askorentzat. Biktimen estigmatizazio sozialaz gain, poliziarengana jotzeak arrisku handiagoan jartzen ditu emakumeak. Bortxatutako emakume asko Denis Mukwege ginekologoak zuzendutako ospitalean artatuak dira.


2015eko maiatzaren 26an - 11:18
Scott Baldauf/Christian Science Monitor/Getty
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Preethi Nalluk The Guardianen idatzi duenez 40.000 emakumetik gora igaro dira ospitaletik. “Bortxatutako emakume gehienak soldadu eta milizietako kideek erasotuak izan dira”, salatu du Mukwegek. Bortxaketa gerrako armatzat erabiltzen dela azpimarratu du medikuak: “Tortura sistema bat da, herritarrak beldurtzeko modu bat da”.

Ospitaletik igarotzen diren emakumeek eta umeek dauzkaten zaurietan erreparatzean, bortxaketek sexuarekin zerikusirik ez duela konturatu dela aitortu du Mukwegek: “Mota honetako indarkeriak sexuarekin baino, terrorismoaren bidezko boterearekin zerikusia du”

“Oso zaila egiten zaigu, bortxaketa baten ondorioz jaiotako neska bati urte batzuk beranduago bortxatua izateagatik artatzea. Lehenengo bere ama lagundu genuen eta gerora bere alaba”, nabarmendu du.

Legeak badauden arren erabiltzen ez direla salatu du Mukwegek: “Erasotzaile askok gobernuko zein armadako maila altuko karguak dira. Erasoak justiziaren aurrean salatu ez izanak bortxaketa instuzionalizatu du”.

Munduko bortxaketen hiriburua

Gutxienean 100 emakume bortizki erasotuak izan dira azken astean Kongo hegoaldeko Kivu probintzian. Azken hamar urteetan herrialde honetan ematen diren emakumezkoen aurkako sexu erasoen harira Kongo ‘Munduko bortxaketen hiriburu’ izendatu dute.

48 emakume erasotuak eta bortxatuak izan ziren orduro Kongon 2006 eta 2007 artean, gatazkaren puntu gorenean. Kivu hegoaldeko osasun etxeek egindako txostenen arabera, egun 40 emakumek sexu erasoak jasan behar dituzte egunero.

Gizonak heztea da gakoa

Gero eta gehiago dira gizonezkoak sexu indarkeriaren inguruan hezteko sortutako mugimenduak. Erasotuak izandako emakumeei laguntza psikosoziala emateaz gain, Mukwegerentzako armada utzi duten gizonezkoei laguntza ematea premiazkoa da haien inguruan bergizarteratzeko: “Gazte bat erreklutatua izan denean emakumeak erasotzen, bortxatzen eta hiltzen ikasten du. Armada uzteak ez du esan nahi bere baitan errotuta duen pentsaera aldatu denik”.

Kongon bakea izateko, emakumeen errefortzua eta gizonezkoen errehabilitazioa premiazkoa izanen da Mukwegeren aburuz. Hori dela eta, alde batetik gizon eta umeen taldeak osatu ditu inguruan bizi duten biolentziaz hausnartzeko; eta bestetik, emakumezko taldeek justizia eta erreparazioa exijitzen dute.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Indarkeria matxista
Betharramgo indarkerien berri “komunikabideen bidez” hartu izana zehaztu du Baionako apezpikuak

Prentsaurrekoa eskaini dute ostegun honetan Marc Aillet Baionako apezpikuak, elizbarrutiko hezkuntza katolikoko zuzendari Vincent Destaisek eta Betharramgo biktimen entzuteko egiturako partaideetarikoa den Laurent Bacho apaizak. Hitza hartzera zihoazela, momentua moztu die... [+]


2025-03-12 | June Fernández
Meloi saltzailea
Eskratxe

Antifaxismoari buruz idatzi nahiko nuke, hori baita aurten mugimendu feministaren gaia. Alabaina, eskratxea egin diote Martxoaren 8ko bezperan euskal kazetari antifaxista eta profeminista bati.

Gizonak bere lehenengo liburua aurkeztu du Madrilen bi kazetari ospetsuk... [+]


85 urteko espetxe zigorra eskatu dute Hondarribiko surf irakasle erasotzailearentzat

11 adin txikikori sexu erasoak egiteagatik 85 urteko kartzela zigorra galdegin du Gipuzkoako fiskaltzak. Astelehenean hasi da epaiketa eta gutxienez martxoaren 21era arte luzatuko da.


2025-03-07 | Laia Alduntzin
Hezkuntza gotorleku

Matxismoa normalizatzen ari da, eskuin muturreko alderdien nahiz sare sozialetako pertsonaien eskutik, ideia matxistak zabaltzen eta egonkortzen ari baitira gizarte osoan. Egoera larria da, eta are larriagoa izan daiteke, ideia zein jarrera matxistei eta erreakzionarioei ateak... [+]


Elizako sexu abusuen biktimei kalte-ordaina emango die Iruñeko Artzapezpikutzak, “laster”

Elizak 23 kasu ditu onarturik Nafarroa Garaian. Haiek "ekonomikoki, psikologikoki eta espiritualki laguntzeko" konpromisoa adierazi du Iruñeko artzapezpikuak.


2025-02-28 | Gedar
Adin txikiko neska bati eraso dio Sarako kirol entrenatzaile batek

 15 urteko emakume bati egin dio eraso Izarra klubean jarduten zuen pilota entrenatzaile batek.


Betharrametik Uztaritzera, ikastetxe katolikoetako indarkeriak argiratzeko lekukotasunak

Lestelle-Betharramgo (Biarno) ikastetxe katolikoko indarkeria eta bortxaketa kasuen salaketek beste ikastetxe katoliko batzuen gainean jarri du fokua. Ipar Euskal Herriari dagokionez, Uztaritzeko San Frantses Xabier kolegioan pairaturiko indarkeria kasuak azaleratu dira... [+]


2025-02-26 | Ane Labaka Mayoz
Hatza ezpainetan

Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]


2025-02-26 | Leire Artola Arin
Martxoak 8
Faxismoa borrokatzeko feminismotik indarrak batzeko deia

Martxoak 8a heltzear da beste urtebetez, eta nahiz eta zenbaitek erabiltzen duten urtean behin beren irudia morez margotzeko soilik, feministek kaleak aldarriz betetzeko baliatzen dute egun seinalatu hau. 2020an, duela bost urte, milaka emakumek elkarrekin oihukatu zuten euren... [+]


Hamahiru urte eta erdiko kartzela zigorra ezarri diote Mario López Gernikako saskibaloi entrenatzaileari

Neska adingabeari sexu abusuak era jarraituan egin zizkiola frogatutzat jo du Bizkaiko Lurralde Auzitegiak.


25 urtez 300 haur bortxatu zituela aitortu duen zirujauaren aurkako epaiketa hasi da Frantzian

1989tik 2014ra, Frantzia mendebaldeko hainbat ospitaletan egindako erasoengatik epaituko dute. 74 urte ditu Joel Le Scouarnec zirujau ohiak, eta espetxean dago beste lau sexu eraso kasurengatik.


2025-02-24 | Behe Banda
barra warroak
Arma, tiro, pun

Lau mila karaktere ditut kontatu behar dudana kontatzeko. Esan behar ditut gauzak argi, zehatz, soil, eta ahalko banu polit, elegante, egoki. Baga, biga, higa. Milimetrikoki neurtu beharra dut, erregelaz markatu agitazioa non amaitzen den eta propaganda non hasi. Literarioki,... [+]


La Manada-ko bi kideri zigorra murriztearen aurka agertu da Nafarroako Gobernua

Bi akusatuek espetxe zigorra berreikusteko eskatu ostean, Felix Taberna presidenteorde lehenak adierazi du ez dagoela zigorra murrizteko baldintza juridikorik: "Zigorrak dauden bezala mantentzeko adinako larritasuna du delituak". Defentsaren abokatuak salatu du bi... [+]


Lau urteko espetxe zigorra ezarri diote Irungo irakasle bati, Txingudi Ikastolan ikasle bati sexu abusua egiteagatik

Lau urteko kartzela zigorra, zazpi urteko inhabilitazioa eta hiru urtez 12 urteko biktimarengandik urruntzeko agindua eman du Gipuzkoako Probintzia Auzitegiak. Neskari 6.000 euro ere ordaindu beharko dizkio erasotzaileak kalte-ordainetan.


2025-02-17 | ARGIA
Ikasle feministek elkarretaratzea egin dute Gasteizko EHUko campuseko irakaslearen sexu erasoak salatzeko

Gertatutakoak ez direla kasualitatea azpimarratu dute. Unibertsitateko eremuetan indarkeria matxista gertatzen dela azaldu dute, eta arazoa sistematikoa dela. Protokolo bat eskatu dute erasotuak babesteko. Erasotzaileak inpunitate osoarekin jokatu duela salatu dute.


Eguneraketa berriak daude