Bolivian sindikalisten eta herri mugimenduen aurkako jazarpena gogortzen ari dela salatu dute
Gobernu kolpistaren fiskaltzak 33 lider sindikalen aurka prozesu penala abiatzeko eskaerak jaso dituela jakinarazi du. Aurreko astean dinamitaz eraso zieten La Pazen bi sindikaturen egoitzei. Urriaren 18rako daude aurreikusiak hauteskundeak Bolivian.
Giza eskubideen aldeko hainbat elkartek errepresioaren areagotzea salatu dute Bolivian. Jeanine Áñez kolpistak gidatzen dun gobernuko fiskal nagusi Juan Lanchipak ostegunean jakinarazi duenez, 33 salaketa jaso ditu "aktore sindikalen, politikoen eta zibikoen aurka". "Salaketa horiek hainbat zigor motari egiten diete erreferentzia, eta horien artean osasun publikoaren aurkako delituak, erakunde kriminalaren kide izatea eta delituak egitera bultzatzea aipa ditzakegu", zehaztu du. Horrez gain, abuztuaren 15ean Boliviako Langileen Zentrala eta Emakume Nekazarien Konfederazioa sindikatuen egoitzei eraso egin zieten La Paz hiriburuan. Erasotzaileek dinamita eztanadarazi zuten eta margoketak egin zituzten mehatxuzko mezuak idatziz.
Meatzari Langileen Federazioko idazkari Orlando Gutiérrezek jazarpen politikoa salatu du, esanez gobernua ari dela "herriaren ahotsa kikildu nahian, buruzagien ahotsa isildu nahian". Sindikatuek nazioarteko salaketa bat aurkezteko asmoa azaldu dute, euren buruzagien kontrako jazarpenagatik.
Hauteskundeak eta greba orokorra
Ustezko delituak azken asteetako greba orokorrarekin eta bide mozketekin lotuak daude. Gobernuak hauteskunde deialdia irailaren 6tik urriaren 18ra atzeratzea erabaki ostean, hainbat sindikatuk eta mugimenduk greba orokorra hasi zuten abuztuaren 3an. Protesta jendetsuak eta bide mozketak ugaldu ziren herrialde osoan. Protestak deitzen zituzten eragile askoren aldarriak hauteskunde egunetik harago zihoazen, zuzenean gobernuaren dimisioa exijituz.
Abuztuaren 14an Boliviako indartsuenetakoa den Boliviako Langileen Zentralak greba bertan behera utzi zuen, eta bide mozketa gehienak desagertu ziren. Aurretik Gobernuak hauteskundeak beste behin ez atzeratzeko eta urriaren 18an egiteko konpromisoa hartu zuen. Nazio Batuen Erakundea eta Europar Batasuna dira nazioarteko bermatzaileak. Baina, batetik, ezkerreko eragile askoren agenda ez dago balizko hauteskundeetan eta MASen garaipenean zentratuta eta, bestetik, hauteskundeak nahi dituztenetako asko ez dira gobernu kolpistaz fio. Besteren artean, eskuinak hauteskundeetarako zazpi hautagaitza ezberdin aurkeztu dituelako jada, eta inkesta guztien arabera batek ere ez luke Evo Moralesek atzerritik gidatzen duen MAS alderdia gaindituko.
Luis Arce Boliviako presidenteak armadaren "mugimendu irregularrak" salatu ditu. Komandante ohi bat La Paz hiriburuan dagoen Quemado jauregia hartzen saiatu da hainbat ibilgailurekin, baina inork ez dio babesik eman eta azkenean atxilotu egin dute.
Maiatzean Elena Quispe Tincuta (El Alto, La Paz, Bolivia, 1998) eta Cecilia Llusco Alaña (El Alto, La Paz, Bolivia, 1985) txolita eskalatzaileak Hego Euskal Herriko hiriburuetan izan ziren Cholitas dokumentala aurkezten Alboan, Entreculturas eta Oxfam GKEen ekimenez... [+]
Adriana Guzmán Arroyo herri-hezitzaile aymara eta Boliviako feminismo komunitario antipatriarkaleko erreferentearekin batu eta kolonialismoa, arrazismoa, estraktibismoa, nahitaezko heterosexualitatea, familia, komunitatea, Estatua eta pribilegioak izan ditugu mintzagai,... [+]
Berreskuratzeko gaitasuna galtzen ari da Amazonia, deforestazioak eta degradazioak larriki kaltetuta. Egungo egoeran, planetaren birika berdea deitu izan denaren zati handi batean karbono gehiago isurtzen da airera, xurgatzeko gai dena baino. Berehalako neurriak eskatu ditu... [+]
Asteburuan aurrekaria ezarri dute Bolivian estatu kolpea ematen saiatzen direnentzat, hamar urteko espetxe zigorra ezarriz Jeanine Añez senatari ohiaren, Williams Kaliman Indar Armatuetako komandante ohiaren eta Yuri Calderon Poliziako komandante ohiaren aurka.
Bolivian izan dira Garabide elkarteko hiru kide, plan estrategikoa prestatzeko lehen saioetan, eta euskararen biziberritzearen gakoak azaldu dizkiete ketxua komunitateko kideei.
Igandean eman du epaia Boliviako Regina Santa Cruz epaileak. Sei hilabetez prebentziozko espetxealdia bete beharko du presidente ohiak 2019ko estatu kolpean sedizio, terrorismo eta konspirazio delituak egotzita.
Astelehen arratsaldean Argentina eta Bolivia arteko muga oinez zeharkatu du, estatu kolpearen ondorioz herrialdetik ihes egin zuenetik lehenbiziko aldiz. Bolivian sartu aurretik ekitaldia egin dute Moralesek eta Argentinako presidente Alberto Fernándezek elkarrekin... [+]
Boliviako Estatu Plurinazionalean urriaren 18ko hauteskundeetan sektore herrikoiek egin zuten indar, antolaketa eta mobilizazio erakustaldiak eskuinaren balizko iruzurra eginezin bilakatu zuen. Izan ere, hori zen eskuinaren aukera bakarra: bigarren bueltara joatea MASen kontrako... [+]
Boliviako Unitel telebistak egindako kontaketa azkarraren arabera, Evo Moralesen MAS alderdiko Luis Arcek irabazi izango lituzke hauteskundeak, botoen %52,4rekin. Bigarren geratutako Carlos Mesak %31,5 aterako lituzke. Datu hauek ez dira ofizialak, baina urtebetez presidente... [+]
Animoak pil-pilean daude Bolivian, Evo Moralesen aurkako kolpetik urtebetera. Presidentetzarako hauteskundeak egingo dituzte igandean, urriak 18. Inkesten arabera, Moralesen MAS alderdiko Luis Arce Catacora hautagaia da faboritoa.
Evo Moralesen aurkako kolpea jo zuen Jeanine Añezen gobernuak elkarrizketak hasi ditu hauteskundeen data adosteko. Blokeo politikoak aurrera darrai ordea, inolako akordiorik gabe.