Bizkaiko etxeko langile egoiliarren %97ak ez du kobratzen gutxieneko soldata
ELE etxeko langileentzako aholkularitza zerbitzuak berengana 2022an jo duten 738 langileen lan-baldintzei buruzko estatistikak aurkeztu ditu asteazkenean emandako prentsaurrekoan. Datuen arabera, barneko langile gehienek legez kanpoko baldintzetan egiten dute lan eta kanpoko langileen egoera hobeagoa da.
Bizkaiko Etxeko Langileen Elkartea (ATH gaztelaniaz, ELE euskaraz) asteazkenean eman du prentsaurrekoa Bilbon, bere aholkularitzara 2022an joan ziren 738 langileen lan-baldintzei buruzko estatistikak ezagutzera emateko. ELEren arabera, aste barruko etxeko langileen %97,2ak ez du kobratzen legez dagokion gutxieneko soldata. Talde horretan gehienak emakume migratuak dira, eta horietatik %29,5ek egoera administratibo irregularra dute.
Elkartearen datuen arabera, barneko langile gehienek legez kanpoko baldintzetan egiten dute lan, lanaldiari eta atsedenaldiei dagokionez: "Oso urrun dauden baldintzak ezartzen zaizkie eta egoera erregularrean daudenak baino egoera okerragoan daude". Aste barruko langileen %72,57k Enpleguaren Legeak aurreikusten dituen 60 ordutik gora lan egiten du. Gainera, %21,88k ez dute askatasunik beren kontuetarako eta %27,4ak ez du asteko atsedenik hartzen. Gainera, elkarteak gaineratu du ia %39ak ez duela atseden hartzen gauez, mendekotasun-egoeran dauden pertsonei laguntzen dietelako.
Soldaten harira, elkartearen arabera lansarien zenbatekoa ez dator bat gutxieneko soldatarekin: "Soldaten abusua askoz handiagoa da paperik gabeko langileengan". Nabarmentzeko da etxeko langile egoiliarren %59k 1.200 euro baino gutxiago irabazten dituela hilean, eta %19,3a ez dela 901 eurora iristen.
Egoera erregularrean dauden ia barne-langile guztiak Gizarte Segurantzan alta emanda badaude ere, bajak kobratzea eskatzeko oztopoak dituztela salatu du ELEk. Kasu honetan baja ez du medikuak bideratzen gainontzeko sektoreetan bezala. Horretarako, baliabide informatikoetarako sarbidea behar dute, jarraibide "ulertezinak" bete behar dituzte Gizarte Segurantzako langileen laguntzarik gabe.
Kanpoko langileen profila ezberdina da. Gizarte Segurantzaren estaldurak gora egiten du urtero eta %79,09 lanaldi partzialean daude. Gainera, paperik gabeko kopurua egoiliarrena baino txikiagoa da, %12,9 hain zuen ere. %55ek hogei ordu baino gutxiago egiten dituzte astean, eta %29 ez dira iristen lan egiten duten orduei dagokien gutxieneko soldatara.
Epaitegiaren "moteltasuna"
Etxeko langileak dira lan-sektorerik kaltetuena, "oso motel" dabilelako lan-arloko epaitegien erantzuna ELEk jakinarazi duenez. Bizkaian, kaleratzeek hiru hilabete behar dituzte batez beste epaiketarako hitzordua emateko. "Eskatzen dena soldatak edo lana uzteagatik kalte-ordaina bada, enplegu emailea hil delako edo egoitza batean sartu delako, erraz jasotzen da deia urtebeterako", gaineratu du.
Langabezia-aurkezpenik gabe eta lanean ari diren "benetako baldintzak frogatzeko zailtasun handiarekin" baja negoziatzera behartuta daudela esan du elkarteak, "oso berandu eta emaitza zalantzagarriekin" iritsiko den epaiketa baten zain egon gabe eta eremu pribatuan lan egiten dutenen "froga falta" dela eta.
Gainera, gaixotasun-, istripu- eta amatasun-bajen eskaerak bide elektronikoz egitea "oztopo handia" dela gehitu du, langile askok ez baitute baliabide informatikorik. Pandemia baino lehen Gizarte Segurantzako bulegoetara pertsonalki sar zitezkeela esan du, informazioa eskatzeko eta laguntza jasotzeko.
Ipar hemisferioan ikasturtea hastearekin batera izan ohi den albiste-zaparradan argitaratu zen duela astetxo batzuk: aspaldiko urteetan ez bezala, txinatar jatorriko ikasleak (275 milatik gora) ez dira jada ugarienak Estatu Batuetako unibertsitateetako atzerriko ikaslerian;... [+]
Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.
Sei urteko espetxe zigorra ezar diezaiokete Oscar Pierreri langileen eskubideen aurkako hainbat delituengatik. Epaiketa asteartean izan da Bartzelonan, eta astelehenean iragarri du legearen pean kontratatuko dituela 15.000 rider. CGT sindikatuak “fiskaltzaren aurrean... [+]
2023an ezagutu genuen Solway Investment Group multinazional suitzar-errusiarraren boterea noraino iristen den. Guatemalan duen Fenix meategiaren gehiegikeriak agerian uzten zituen ikerketa baten berri eman zigun Prensa Comunitariako kazetari batek, eta elkarrizketa hori [+]
Bilbon bazterkeria arriskuan dauden kolektiboekin lanean aritu nintzen bost urtez, arrakala digitalaren inguruan, batez ere emakumeekin. Bidean, bortizkeria matxistekin eta beste arazo askorekin aurkitu nintzen. Oso modu organikoan, indarkeria matxista pairatzen zuten... [+]
Bata bestea irentsiz gordetako azken galtzerdi parearen ondoren, ezin izan nuen kaxoia itxi. Horrela zegoen, gaizki itxita, bi astez jada, pijamena (pijamen tiraderan, oparitutako hiru izan ezik, ez dago pijamarik; “etxerako” kamiseta eta galtzaz beteta dago). Atera... [+]
Londrestik iritsi da ospe handiko arkitekto bat Galiziako herri txiki batera. David Chipperfield du izena, eraikinak mundu osotik zehar ditu, Berlin, Milan eta Shangaigo bulegoetatik lanean. Arkitektura elegantea, fina, Sir batek egindakoa. Istorioa Corrubedo herrixkan hasten... [+]
Neronek esan nezake, baina Macronek esan zuen. Frantses nazioa zatitzeko tresnak omen dira frantsesa estatu hizkuntza bilakatu baino lehenagotik ere exagonoan baziren hizkuntza horiek. Aitortu ordez Frantziak hizkuntza horietako hiztunak azpiratu, uniformizatu eta asimilatu egin... [+]
Tabernan zaude, barran, eskatu nahian. Mostradorean beste pertsona batzuk ere berdin. Laster izango da zure txanda, baina zuri tokatu arren, zerbitzariak ez dizu galdetu ea zer nahi duzun, salto egin dizu eta zure atzean etorri den gizona atenditu du. Ergel aurpegia geratu... [+]
Gogoratzen al duzue? Legebiltzarreko %90ak onartu zuen Hezkuntza Akordioa duela bi mende –barkatu, bi urte–. Ezkerraren biltzarkideen erreakzioa euforiaren eta neurriko gogobetetasunaren artean mugitu zen. Onarturiko dokumentuaren arabera, zentro pribatuek diru... [+]
Egotea egitea da. Hala dio aurten Durangoko Azokak, eta egia da, azokaren beraren kasuan behintzat eta Euskal Herria aintzat hartuta. Dagoeneko 59. azoka da aurtengoa, eta urtero egote hutsak frogatzen du euskara, euskal kultura, euskal nazioa egiteko modua dela Durangoko... [+]
2022an egin nuen topo Cristinarekin lehen aldiz, Eusko Ikaskuntzak antolaturiko Aniztasunaren kudeaketa demokratikoa Nafarroan proiektuaren baitan. Nafarroa Garaiko errealitate soziopolitikoaren ordezkari-edo ginen zortzi gazte elkartu eta batzen eta bereizten gaituzten aferez... [+]