Aberastasunaren banaketa exijitu dute milaka lagunek, eragile sozial anitzek deituta
Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak deituta, manifestazioak egin dituzte larunbatean Donostian, Bilbon, Iruñean eta Gasteizen. 15.000 lagun baino gehiago bildu dira, eta aberastasunaren banaketa, bizitza duinak eta prezioen kontrola exijitu diete Eusko Jaurlaritzari eta Nafarroako Gobernuari. Euskal Herriko langileen erdiak ez dira 1.400 euroko soldatetara iristen eta pentsiodunen herenak ere 1.000 euro baino gutxiago jasotzen ditu. Emakumeak dira kaltetuen, oro har, genero arrakala %27koa delako soldatetan, eta %37koa pentsioetan.
“Pobretzeari stop! Bizitzaren garestitzearen aurrean, aberastasunaren banaketa” leloa aldarri hartuta 15.000 pertsona baino gehiago bildu dira larunbatean Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Bizitza duinak, prezioen kontrola eta zerga erreforma exijitu dituzte Eskubide Sozialen Kartak deituta mobilizazioekin bat egin duten eragileek. “Gehiengoa geroz eta pobreagoa den bitartean, gutxi batzuk inoizko irabazirik handienak izaten ari dira, eta Eusko Jaurlaritzaren eta Nafarroako Gobernuaren politika klasistei esker gertatzen ari da”, salatu dute.
Euskal Herriko langileen erdia baino gehiago prekarietate egoeran bizi direla gogorarazi dute, enplegu duinik gabe eta 1.400 euro baino gutxiagoko soldatekin. Pentsiodunen egoera ere antzekoa da, %34aren diru sarreran ez baitira 1.000 eurotara iristen. Eskubide Sozialen Kartak duela bi aste jakinarazi zuenaren arabera, 2008an baino 103.000 herritar gehiago daude pobrezia egoeran 2021ean, alegia, %44 gehiago.
Txanponaren bestaldean, gogorarazi dute 2021ean Ibex 35eko enpresek %83 igo dituztela irabaziak 2019ren aldean, eta aurten empresa horiek mozkinen errekorrak gainditu dituztela. Gainera, krisi energetikoaren bizkar izan da, eta horren aurrean eragileek Hego Euskal Herriko erakundeei eskatu diete “energiaren oligopolioari mugak jartzeko”, eta prezioen kontrol publikoa ezartzeko.
Gasteizeko, Bilboko, Donostiako eta Iruñeko protesta oihuek bat egin dute. Bilboko manifestazioa LAB eta ELA sindikatuen irakurketa bateratuarekin amaitu dute, eta eskakizun zehatzak egin dituzte: gutxieneko 1.400 euroko soldata; gutxieneko pentsioak 1.260 eurokoak helburu izanik, 1.080koak izatea orain; soldatetan eta pentsioetako genero arrakalarekin amaitzea –soldatetean %24koa da eta pentsioetan %37koa–; arreta eta zaintza zerbitza soziosanitarioaren sare publiko unibertsala; eta EAEn Diru Sarrerak Bermatzeko Errenta eta Nafarroan Bermatutako Errentan erakundeak egiten ari diren murrizketak etetea.
Halaber, mobilizazioekin bat egin du Euskal Herriko Pentsionisten Mugimenduak, eta hiriburuetako manifestazioez gain Eibarren eta Altsasun ere atera dira kalera, beste elkarte batzuekin egindako deialdi bateratuan. Bloke ekologista batu da "Pobretzeari STOP" lelopean, trantsizio energetikoa eta unibertsala exijitzera.
Azpian Iruñeko mobilizazioan Ahotsa-k eginiko bideoa.
Larunbateko manifestazioarekin bat egin dute eragileak ondorengoak dira:
EHko Pentsionisten Mugimendua, Euskal Herriko Eskubide Sozialen Karta, ELA, LAB, ESK, STEILAS, ETXALDE, HIRU, CGT, CNT, Emakume Mundu Martxa, Bilgune Feminista, Bizkaiko Emakumeen Asanblada, Mujeres libres, Trabajadoras No domesticadas, Oneka, Zaintza Babesten, Ongi Etorri Errefuxiatuak, Sos Arrazakeria Nafarroa, AZET etxebizitza sindikatua, Galdakaoko Elkarlaguntza Sarea, Berri Otxoak, Uribarri Prest REAS Nafarroa, Plataforma Navarra por la Salud, Ernai, Gu ere Bagara Bilbo, Gazte Komunistak, Ikama, Ikasle Sindikatua, AHT Gelditu Nafarroa, Kakitzat, Gune Ekosozialista, Sukar Horia, Ekologistak Martxan, Butroi Bizirik Trantsizioan, Olatukoop, Bizilagunekin, Piztu Donostia, Orain Ardura, Erraustegiaren aurkako Mugimendua, Egia Bizirik, Egiako Etxebizitza Sindikatua, Hondarpe Groseko Auzo Elkartea, Osasun Publikoa Aurrera, EHkolektiboa.
Oxfam Intermonek argitaratutako txosten batek adierazi du Espainiako Estatuko %1 aberatsenen esku dagoela estatuko kapitalaren %22,4. Bestalde, %50 pobreenak estatuko aberastasun guztiaren %7,8aren jabe baino ez dira.
EAEko haurren %6,4ak eta Nafarroakoen %10,2ak ikusmen pobrezia du. Visión y Vida elkarte espaniarrak egin du estatuko azterketa. Txostenaren arabera, ikusteko arazoak dituzten haurren eragozpen larriena da ez duela minik egiten, eta familiek, baliabide ekonomikorik ez... [+]
Europar Batasuna pandemia aurreko zerga arau zorrotzetara bueltatzeko bidean da, Europako Parlamentuak estatu kideek duten defizita eta zorpetzea mugatzeko neurri fiskal berriak onartu ostean. Ecofinek 2023 urte amaieran erabakitakoari jarraiki, austeritate eta murrizketa... [+]
Urte gutxiren buruan lanik aurkituko dutela uste dutenen kopurua 20 puntu beherago kokatzen da bost urteren ostean. Norberaren gogobetetzearen balorazioari dagokionez, 10 puntu jaitsi da 2015etik.
Egunero milioi bat dolar xahutuko balitu bost aberats horietako bakoitzak, 476 urte beharko lituzkete aberastasun guztia agortzeko. Era berean, 2020tik hona, munduko 5.000 milioi pertsonaren erosahalmena murriztu egin da. Oxfam GKEaren aurtengo txostenaren emaitzak dira.
Fundazioak 650 lagun ingururen elikadura bermatzen du urtean. Erakundetik diote azkeneko bi urteetan laguntzarik gabe geratu diren pertsonak artatu ahal izan dituztenak baino gehiago izan direla.
Berokuntzari edo higiene-produktu batzuei ere uko egin behar diete ikasleen ia erdiak, Cop1 erakundeak argitaratutako ikerketa baten arabera. %25ek 50 euro baino gutxiago izaten dituzte eskura, alokairua eta tasak ordaindu ondoren.
Arroz kiloa euro eta hamahiru zentimo garestitu ditu Mercadona supermerkatu kateak otsailaren 7tik martxoaren 1era. FACUA kontsumitzaileen elkarteak mila elikagai baino gehiagoren prezioak aztertu ditu Espainiako Estatuko zortzi supermerkatu kate handietan. Urtea hasi denetik,... [+]
Inflazioa %6,1era igo da otsailean Hego Euskal Herrian, eta azpiko inflazioa %7,7. Prezioen gorakada gelditzeko, interes tasak igo eta eskaria apaltzea da ordoliberalismoaren betiko guardasola. Baina inflazioa ari du esatea zein punturaino da zehatza?
2019ko abendutik 2021eko abendura munduan sortu den aberastasunaren bi heren %1 aberatsenen esku geratu da, Oxfamek kalkulatu duenez. Muturrerantz ari dira aberastasuna eta pobrezia mende honetan: hamarretik pertsona batek gosea pasatzen du –820 milioik–, eta... [+]
Enpresen dibidenduak akziodunen artean ez ezik, langileen artean ere banatu behar direla defendatu du Angel Toña Jaurlaritzaren Lan sailburu izan zenak Euskadi Irratian eginiko elkarrizketan: "Enpresaburu makalak dauzkagu, eta argi esan behar da, politikariek ezin... [+]
Gasaren kontratua aldatu eta urtean 6.000 euro ordaintzetik 40.000tik gora ordainduarazi nahi izan diote Hiriburuko Ametza ikastolari. Ondorioz, kontratua eten eta hamar egun berogailurik gabe egon dira ikasle eta irakasleak. Elkartasunak salbatu ditu, gelak berotu ahalko... [+]
Herritarren pobretzeaz, sistemaren porrotaz eta bizi dugun paradigma aldaketaz hitz egin digu Josetxo Etxeberriak. Bikotekidearekin eta 3 urteko umearekin bizi da Hernanin, eta negu atarian ez dute berogailua ordaintzeko dirurik. Egoera globala dela eta aurre egiteko mekanismoak... [+]
