Bizitza luzea Entzia Bonelli arrano gazteari
Arabako Mendiak Aske elkarteak zorionak eta eskerrak eman nahi dizkio Arabako Foru Aldundiko Natura Ingurunearen Zerbitzuari, Bonelli arranoa gure lurraldean berriro sartzeko Aquila a-Life proiektuarekin lortutako arrakasta dela eta.
Guztiz kontziente gara proiektu honek dakarren lan eta ahalegin ekonomiko izugarriaz, eta uste dugu lortutako emaitzak balio handikoak direla desagertzeko arriskuan dagoen espezie honek dituen arazoak hobeto ulertzeko. Askatu aurretik txitak zehatz-mehatz monitorizatzeari esker, funtsezko informazioa lortu ahal izan da haien sakabanaketari, desplazamenduei eta hilkortasunaren arrazoiei buruz; besteak beste, linea elektrikoak, tiroak, haize-sorgailuekin talkak eta harraparitza naturala dira hilkortasun horren zergatiak.
Bonelli arrano emeen bikotearen kasua, Soraya eta Hegoa, bereziki esanguratsua izan da. Bikote hori gai izan da lotura egonkor bat osatzeko eta Bonelli arrano-txita bat aurrera ateratzeko, bere habian berriro sartu ondoren hilabeteetan zehar eskaini dioten ama zaintza, elikadura eta babesari esker. Arrakasta horrek berresten du sexu bereko bikoteak ez direla "naturaren aurkakoak", sektore batzuek oker uste duten bezala, “jaungoikoaren morala” tarte, baizik eta aniztasun naturalaren beste erakusgarri bat.
Ezaguna da elektrokuzioagatik eta haize-sorgailuekin talka egiteagatik Bonelli arranoaren heriotza-tasa handia; onartezina da eremu hain sentikorretan martxan jartzea
Bide batez, Arabako Foru Aldundiari eta Eusko Jaurlaritzari Azazetan eta Laminorian energia berriztagarrien makroproiektuen inguruan duten jarrera berriro ere aztertzeko eskatu nahi diegu. Proiektu horiek Soraya eta Hegoaren habiatik 15 km eskasera daude, eta Bonelli arrano bikote horren ugalketa, elikadura eta landaketarako gune kritikoetan kokatzen dira. Paradoxikoa eta kontraesankorra da, 25 urtez lehentasunezko espezie horren populazioa indartzeko ahaleginak egin ondoren, penintsularen iparraldean % 75etik gorako gainbeheran dagoena, haren biziraupenerako mehatxu zuzena diren azpiegiturak bultzatzea. Oso ezaguna da elektrokuzioagatik eta haize-sorgailuekin talka egiteagatik Bonelli arranoaren heriotza-tasa handia; hori dela eta, onartezina da instalazio horiek eremu hain sentikorretan martxan jartzea.
Zehazki, Laminoriako proiektuak ia 200 metroko altuerako aerosorgailu bat izango luke Aloñamendiko muladarretik kilometro bat baino gutxiagora. Harrapari sarraskijale handiek bisitatzen dute eremu hori, hala nola sai zuriak, ugatzak, miru gorriak eta sai arreak. Gainera, proiektatutako antzeko neurriko 16 aerosorgailu, Nafarroa eta Araba arteko Natura 2000 Sareko eremu babestu garrantzitsuak lotzen dituen korridore ekologikoan kokatuko lirateke, hala nola Izkiko Parke Naturaletik, Entziako KBEtik eta Nafarroako Urbasa-Andia Parke Naturaletik oso gertu.
Ezin dugu ahaztu inguru horretan hegazti-fauna eta kiropteroak oso aberatsak direla: 17 saguzar espezie, arrano errealak, aztoreak, gabiraiak, miruak eta ugatzak. Makroproiektu horiek faunari eragingo lizkioketen atzera bueltarik gabeko kalteak nahikoa arrazoi dira behin betiko proiektu hauek bertan behera uzteko.
Azkenik, bizitza luzea opa diogu Entzia Bonelli arrano gazteari, zutoin elektrikoek eta aerosorgailuen hegalek dakartzaten arrisku ugariak saihestuko dituelakoan. Ea etorkizun hurbilean Araban bere ugaltze-lurralde propioa ezartzen ikusteko aukera dugun.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Abenduaren 26an, aireko eraso batean, Israelgo armadak bost kazetari palestinar hil zituen. Haiekin 130 kazetari palestinar hil zituzten. Albiste horrek gauza pare bat gogorarazi dizkit, lehenengoa, benetako kazetariek jasaten duten jazarpena munduko edozein lekutan, adibidez,... [+]
Azken hilabete hauetan hainbat institututan lan egitea egokitu zait eta, uneren batean edo bestean, ikasleekin lan merkatuak eskaintzen dituen aukerez hitz egin behar izan dut. Ikasleen tipologia askotarikoa da eta hiri berean asko aldatzen da auzo batetik aldamenekora,... [+]
Historikotzat nekez har daitekeen argazkiaren erdian agertzen den neskatoa idazten ari da, zer eta izenorde zerrenda bat: ni, zu, hura, gu, zuek, haiek. Beherantz begira egonik, neskatoaren begirada nolakoa den antzeman ezinik gelditu naiz ni.
Argazkilariaren lanari soraio,... [+]
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]
Joan den abenduaren 5ean, PPk lege proposamen bat aurkeztu zuen Nafarroako Parlamentuan, Nafarroako toki entitateetako Idazkaritza eta Kontu-hartzailetza lanpostuetan funtzionarizazioa lortzeko prozesuak bereizteko. Hori gertatuko balitz, 30 pertsona inguruk merezitako... [+]
Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.
Nazioarteko... [+]
Bazen behin kulturaren gordailu bilakatu zen herria. Denboraren poderioz, munduko agintariek kultura adierazpide ororen aurka hartutako neurri murriztaileen erruz, herrien garra, sormena eta irudimena amatatuz joan ziren, emeki-emeki kandela bat bailitzan. Hala ere, herrialde... [+]
Elon Musken presentzia hedabideetan gora doa, suziri baten moduan, Etxe Zuriko lorategian lurreratu ostean. Lortzen ari den botereaz eta influentziaz asaldatuta omen daude beste botere batzuk eta, bere eragina gutxitzeko asmoz, X sarearen kontra kargatu dute. Azken asteetan The... [+]
Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]