Urte zaharreko kanpaiak jotzear zirela, korrika eta presaka, deitu zituen Gipuzkoako Foru Aldundiak lau Parke Naturaletako osoko bilkura telematikoak. Aurreko urtean azalpenik eman gabe kale egin ostean, jakinminez eta beti bezain prestu bertaratu ginen naturazaleen ordezkari garenok, udalerrietako, lehen sektoreko hainbat arlotako eta unibertsitateko ordezkariekin batera, Aldundiko arduradunen gidaritzapean. Bizi izan genuena sinetsi ezinik atera ginen bilkuretatik.
Gure Natura Kontserbatzeko Legeak dioenez, Patronatuak Parke Naturalen parte-hartze organoak dira eta, beren zereginen artean, Parkeen urteko aurrekontuak eta kudeaketa programak onartzea daude. Aldundiak azaldu beharko liguke ea nola demontre bete ahalko ditugun eskumen horiek, urtea bukatzera doanean deitzen bagaitu edo deitzea ahazten bazaio.
Beste hamaika zeregin ere aitortzen dizkie Patronatuei aipaturiko Legeak, denak natura babesteko ekimenak sustatu edo kontrolatzeko, guzti guztiak alferrikakoak, arduradunek legea betetzeko inongo intentziorik erakusten ez duten bitartean.
Are lotsagarriagoa da 'Herritarrek Parte Hartzeko Zuzendaritza Nagusian” urtero ia 3 milioi gastatzen dizkigun administrazio batean horrela ibili beharra, eta “Gobernantza irekia eta kolaboratiboa gobernuen eta gizarte zibilaren arteko harreman eta lankidetza forma berrietan oinarritzen dela” enpatxurik gabe predikatzen digun gure Aldundi honetan, Patronatuak Naturaren administrazioan parte-hartze organo ofizial bakarrak izanda!
Eta bileren edukiari buruz, zer esan; Parkeko ustezko zuzendariek irakurri zizkiguten azken bi urteetako txostenetan garbi utzi ziguten Parke Naturalak ez dituztela natura babesteko kudeatzen, alderantziz, ekimen publikoek espazio hauetako erabiltzaileek ahalik eta etekin gehien ateratzea beste helbururik ez dutela. Badakigu dena ez dela dirutan neurtu behar, baina, gabe ere, ezin dela miraririk egin. Ba Patronatuek onartu ezin izan zituzten aurrekontuen bi heren abeltzaintzarako azpiegituretan edota erabilera publikoaren kudeaketan joan zela jakinarazi ziguten, eta ia beste herena pertsonal gastuan. Kasurik onenean, ikerketarako % 3a baino ez zen bideratu. Natur Parkeen lehen helburua “Parkearen eremuan dauden ekosistemak babestu, artatu eta lehengo egoerara itzularaztea” bada ere, Aldundiak uko egin dio helburu honi, biodibertsitatearen berreskurapena ez da Aldundiaren lehentasuna.
Eta egoera honetaz larrituta egin genizkien galderei, erantzun ere ez! Ez florarik, ez faunarik, ez habitatik, ez ekosistemarik, ez paisaiarik, ez klima larrialdirik ez natura-ondarerik aipatu gure agintariei. Alperrik ari dira Europar Batasunean Itun Berdeak sinatzen. Aldundiko Landa Garapeneko zuzendaritzakoei ez zaie buruan sartzen naturaren babesean eta berreskurapenean inbertitzea beharrezkoa dela ekonomiaren susperraldirako; ezta COVID-19 krisiak erakutsi bezala, ingurune osasuntsua izatea inoiz baino beharrezkoa bihurtu zaigunean. Ez dute ulertu nahi biodibertsitatea berreskuratu ezean, natur ondarea ez ezik, horrelako krisiei aurre egiteko aukerak galduko ditugula.
Europako itunetan jaso bezala, ea nork esaten dien natura garrantzitsua dela ongizate fisiko eta mentalerako, bai eta gure gizarteak aldaketa globalari, osasunerako mehatxuei eta hondamendiei aurre egiteko gaitasuna duela. Edo natura gure bizitzan presente egotea behar dugula. Gure Kontinentean natura babesteko gero eta saio eder eta sakonagoak egiten ari diren honetan, agian gu gabiltza oker europarrak garela pentsatzean.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.
Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]
Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.
Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]
Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]
Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]
Nafarroa Arenan Mitoaroa ikusten izandako lagun batek “telurikotzat” jo zuen entzun-ikusi-sentitutakoa. Niri ere hala iruditu zitzaidan telebista medio etxetik hauteman nuena.
Pentsa daiteke Mitoaroak piztutako grinak eta atxikimenduak proiektuaren ikusgarritasuna... [+]
Urte berria hastearekin batera, bizitza aldatuko diguten erabakiak hartzeko ohitura bada. Listak egiten ditugu hiru puntutan: bat, kirola gehiago praktika; bi, lagun zaharrak maizago ikusi; hiru, Islandiara itzuli, errealki eta metaforikoki. Xedeak beti xede geratzen direla... [+]
Zirkulazioan lehentasunek garrantzi handia dute. Gidatzeko ikasten dugun lehen gauzatakoak dira: biribilguneak eta STOPak menperatu ezean nekez lortuko dugu gidabaimena.
Hala ere, lehentasunak ez dira kontu neutroak, eta historiak eta interes kontrajarriek aldatu izan... [+]
Oholtzak betiko utziko dituela jakinarazi zigun Benito Lertxundik badira jada hainbat aste, eta geroztik asko gara maila batean ala bestean umezurtz sentitzen garenak, halako galera edo abandonu sentsazioarekin, triste. Iruindarroi, behintzat, bere zuzenekoen zirrara azken aldi... [+]
Hiru korapilotan mordoilotzen digute euskaldunon elkarbizitza, eta urte luzez, pazientzia handiz eta erabakitasun irmoz ekin arren, loturok askatu ezinean gabiltza. Hiru bederen badira uneko korapiloak: presoak, euskara, etorkinak.
Urte berriarekin elkartu ohi gara milaka... [+]
Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]
Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]
Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.
Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]