‘Billy el Niño’ torturatzaileari dominak kentzeko eskatu du Espainiako Kongresuak, hil ondoren
Espainiako Kongresuan ostegunean egindako bozketan, gehiengoak Antonio González Pacheco Billy el Niño eta beste polizia torturatzaile ezagun batzuei dominak kentzearen alde bozkatu du. Duela hilabete zendu zen frankismoan jende ugari torturatu zuen komisario ohia.
PSOEk eta Unidas Podemosek aurkezturiko ez legezko proposamena aurrera atera da Espainiako Kongresuan ostegun honetan, eta hala, Espainiko Gobernuari eskatu diote "balio demokratikoekin eta giza eskubideak babesteko printzipioekin bateraezinak diren jokabideak izan dituzten funtzionario eta agintari frankistei kondekorazioak kentzea".
Frankismoan torturatzaile izan ziren hainbat poliziaren kontrako salaketak eta eragindako sufrimenduagatik justizia eskariak ugaritu egin dira azken urteetan. Antonio González Pacheco Billy el Niño zen horien artean ezagunenetakoa, eta krudelenetakoa ere bai. Komisario ohiak hainbat domina jaso zituen zeregin horrengatik eta, 40 urte geroago, oraindik horien jabe zela hil zen joan den hilabetean koronabirusaren ondorioz. Bere kontra hainbat kereila zabaldu baziren ere, ez zuten sekula epaitu.
1936ko golpearen tituluak
Ez legezko proposamena talde parlamentario ia guztien babesarekin atera da aurrera, Vox eta PP izan ezik –azkeneko hau abstenitu egin da eta eskatu du ez dadila "errebisionismoaren tentazioan" erori–. Halabaina, polizia zehatz batzuei kondekorazioak kentzeaz gain, 1936ko altxamendu militarraren ondorioz ohorezko tituluak, izendapenak eta distintzioak jaso zituztenei horiek kentzeko arautegia sortzea ere eskatu du Kongresuak. Horretarako, besteak beste 1948 eta 1978 artean emandako noblezia tituluen katalogoa osatu beharko da.
Osteguneko saioan eztabaida sutsua izan da torturatzaileekin epel jokatzen dutenen eta ezkerreko alderdien zein independentisten artean. Guardia Zibilak iraganean izan duen eta egun duen inpunitate zein boterea agerian geratu da Espainiako Estatuan, Diego Pérez de los Cobosen auziaren harira. Bada, hori ere islatu da eztabaidan: "Zabor hau guztia epaitegietan egongo litzateke, Pérez de los Cobos faxista barne", adierazi du Miriam Nogueras Junts-eko diputatuak une batean.
Saioaren aktatik "faxista" hitza kentzeko agindu du ondoren Meritxell Batet Kongresuko presidenteak.
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.
Migratzaile familia batek irekitako denda baten aurrean ikur frankistak jarri dituztela salatu du Zurekin Nafarroa ezker koalizioak. Fiskaltzari eraman dizkiote datuak, gorroto delitu bat egon daitekeelako pankarta horren atzean.
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]
Egin gintuztenen eta geure borondatearen kontra eraiki nahi izan zigutenen oinarria berriro ere indar berritzen ari ote den nago.
Eskolako Kontseiluaren izenean honako baldintza hauek jartzen zitzaizkien, gerraostean, gure herrietara maistra lanera zetozenei, derrigorrean... [+]
Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]
Madrilgo Cuelgamurosen, Erorien Harana deituriko monumentuan arkeologoak egiten ari diren indusketetan etengabe ari dira jasaten eskuin muturreko jendeen presioa, hala adierazi du Pako Etxeberria auzitegi-medikuak. Egunotan, biktima errepublikarren senideek bisitatu ahal izan... [+]
1971n hainbat euskal abadek Zamorako espetxe hartatik ihes egiteko plana bertan behera geratu zen, poliziek tunela deskubritu ondoren. Nicanor Acosta abade-ohi komunistak Apaiz Kartzela dokumentaleko egileei elkarrizketa batean esan zien Santiago Carrillo izan zela salatzailea:... [+]
Hiru urteko lanaren emaitza jaso du Iruñeko Udalak sinatutako dekretuak. Auzotik sortutako ekimenari esker, zazpi kale eta hiru plaza izendatuko dituzte.
Fuerteventura (Kanariar Uharteak), 1954ko otsailaren 11. Tefiako Nekazaritza Kolonia abian jarri zuten uharteko aireportu abandonatuan, basamortuaren erdian. Nekazaritza kolonia eufemismoaren atzean, praktikan, kontzentrazio eremua izan zen Tefia, nagusiki LGBTI komunitateko... [+]
1936ko Gerra amaitzear zela, Franco diktadoreak Pirinioetan milaka bunker eraikitzea agindu zuen. Mendian horiek ikusten aspaldi ohituak gaude, baina ez genekien defentsarako lerro erraldoi bat osatzen zutela, eta azken urteetan berreskuratzeko ekimenak jarri dira abian. Izan... [+]
Francisco de la Cruz Orellanaren gorpuzkiak identifikatu ditu Gogora Institutuak, eta bere senideen eskuetan utzi ditu.
Olentzero poliziaren jomugan ibili zen 1940ko hamarkadaren bukaeran. Haurren bahiketa eta hilketagatik? Ez! Izan zitekeen, Olentzerok umeak zakuan sartu eta itsasora ematen zituela, edo igitaiarekin etortzen zela umeei lepoa moztera esaten baitzen. Baina, ez, polizia atzetik... [+]
Frankismoa ez zela 1975ean amaitu diktadoreak ohean azken hatsa eman zuenean, hori badakigu. Erregimenaren haziek bizirik iraun zuten poliziaren tortura ziegetan, justizia auzitegien sumarioetan eta militarren zein politikarien deklarazio kolpistetan –Aznarrek azkenaldian... [+]