Taiwan: bi presidente, bi bisita
Adostuak, koordinatuak balira, datozen egunetan Taiwango azken bi presidenteek egin behar dituzten bidaiak, maisu-lana izan gabe, indargearen diplomazia zuhurraren adibide bikaina izango lirateke. Baina ez dira, ez, adostuak; gehiago dira elkarren kontraprogramazioko ekintzak. Eta indargearen ahuleziari arrakala sakona gehitzen diotela esango nuke.
Taiwanen "kanpo-harremanen" uztarrikoak dira, noski, bidaia biak; baina idi bakoitza bestearen alderantzizko noranzkoan dago lotuta, antza. Emaitza aurreikustea ez da zaila; zergatia, ordea, ez da horren ulerterraza... iragana, protagonistak eta testuingurua aintzat hartu ezean.
Tsai Ing-wen egungo presidentea denak eta azken hauteskunde-porrota arte DPP alderdiaren buruzagia izanak Amerikara egin behar duen bisitaldiak bi motibo ditu. Txanponaren alde biak bezain kontrajarriak baina elkarri itsatsiak. Bidaiaren xede ofiziala da Amerika latindarrean Taiwanekin harreman diplomatikoak eten ez dituzten gero eta herrialde bakanagoek horrela jarrai dezaten ahalegina egitea. Hondurasek arestian egin dio uko, eta ondorengoa Paraguay izan daiteke laster; Guatemala, Haiti eta Karibeko irlatxo batzuk geratzen zaizkio.
Benetako xedea, haatik, Ameriketako Estatu Batuetan dago, eta ez da horren loriatsua. Itxura guztien arabera, Ordezkarien Ganberako speaker errepublikano berriarekin elkarrizketatuko da Tsai... K. McCarthy jaunak hamaika aldiz iragarri baina egin ez duen Taiwanerako bisitaren ordezkoa izango denean. Nonbait, alde biek adostu dute ez zela komeni joan zen abuztuan N. Pelosik egindakoa berregitea, haren emaitza ez zelako batere onuragarria izan, Taiwanentzat bederen.
Bizkitartean, Ma Ying-jeou, Tsai andrearen aurretik presidente izan zenak eta Kuomintangeko buruzagi ohiak, aldiz, "kontinentera", hau da, Txinako Herri Errepublikara, egingo du bisita luze-zabala egun berberetan. Ofizialki, "bere arbasoen ehorzlekuak ondratzeko". Presarik gabe doanez, hainbat jenderekin ere elkarrizketatuko dela iragarri du jada, eta gero eta ziurragotzat solaskide horietako bat Wang Huning izango dela. Txinako hierarkian laugarrena, Aholku Konferentziaren arduradun gorena eta, batez ere, erregimenaren pentsatzaile nagusia azken bi hamarkadatan. Arestian bere kargu berria hartu duenetik, "Fronte Batuaren" estrategia eta antolakunde historikoa indarberritzen biziro interesatuta agertzen ari dena.
Ez Tsai eta ez Ma ez dira hautagai izango datorren urtarrilaren 13an egin beharko diren hauteskunde orokorretan. Baina argi dago haietan datzala mugimendu horien giltza. Bi bisita, bi solaskide, bi estrategia. Kontrako noranzkoan.
Argazkia bai, ala argazkia ez? Oraintxe bertan, ez dago argi Rio de Janeiron hasi berri-berria den G20aren goi bileran argazkia izango ote dugun ala ez. Bertaratu diren agintari gorenen “familia-argazkia”, alegia. Horrelakoetan arauzkoa bihurtu dena: turista... [+]
Mundu mailako inperioaren urbs estatubatuarra –eta haren periferiako lurbira osoa– Donald Trumpen bigarren agintaldirako kontuak ateratzen ahalegintzen ari garenean, tentsioak gorabidean jarraitzen du datozen lau urteetan, zalantzarik gabe, arreta-gune nagusietakoa... [+]
Kontinente zaharrak gerra komertziala plantatu dio Txinari, auto elektrikoen merkatu europarra porrot historiko eta irrigarri izatetik gertu dagoelako. Txinatarren errua omen, kotxe elektriko europarrak bi aldiz garestiago izatea haienekin alderatuta. Min egiten dietena da... [+]
Zeurea ez dela –eta ez duela izan behar– deritzozun herrialde bateko gertakari historikoa izan al daiteke nonbaiteko festa nazionalaren sorburua? Bai, horixe. Gertatu ere gertatzen da Taiwanen: “Hamar Bikoitzean”, alegia, urriaren 10ean ospatzen da... [+]
Kontatu –ezta iradoki ere– ez digutenez, imajinatu egin beharko dugu. Gertatu, halatsu gertatuko zelako, gutxi gora behera.
Tximeleta efektua deituaren bertsio eguneratua ematen du: unibertsitate-mintegi arrunt eta ziztrin samarra baino asko gehiago ez lirudikeenak belarri guztiak tentetu arazi ditu Asia Ekialdean, bereziki Japonian. Baita gugandik gertuago ere.
Azkenean, odolik isuri gabe amaitu da apirilaz geroztik Sabina/Xianbin/Escoda atoloiaren urmaelean, Spratley uhartediaren ekialdean, BRP Teresa Magbanua, Filipinen kosta-zaintzako ontziaren aingura-aldi luze bezain atezua. Irailaren 15ean, igandez, aingura jaso eta porturantz... [+]
Txina Hegoaldeko Itsasoan gaiztotzen ari da gatazka Filipinak eta Txinaren artean. Nabari du oraintsu arte Second Thomas Shoal/Ren’ai Jiao/Ayungin uharrian nahita hondoa jota datzan Sierra Madre filipinar gerraontziaren hondakinen inguruko tirabira batere konpondu gabe,... [+]
Iazko urtarril-otsailean izan genuen Hego Euskal Herrian bisitari, egundoko propagandaz girotuta baina aparteko arrakastarik gabe, Shen Yun izeneko antolakundearen “Txina komunismoaren aurretik” ikuskizuna. Agian neuk ere esan behar nuen zerbait orduan, haren... [+]
Hamas, Fatah, Palestina Askatzeko Herri Frontea, Palestinako Jihad Islamikoa eta beste hamar taldek hitzarmena sinatu dute, genozidioa amaitu ostean “Palestinako lurralde guztien” gaineko agintea izateko. “Okupazioaren aurka borrokatzeko” eskubidea dutela... [+]
Munduko erakunde militar suntsitzaileenak 75 urte bete ditu, eta eztei horiek behar bezala ospatzeko, esan du bere kideek gehiago gastatu beharko dutela armetan. Gainera, urtemugaren goi bileran beste potentzien kontrako gerra hauspotu du NATOk, Txinaren eta Errusiaren kontrako... [+]
Urtebeteko atzerapenarekin hasi da Pekinen 2022an egindako Alderdi Komunistaren XX. Kongresutik datorren Komite Zentralaren III. Osoko Bilkura.
Sortu zela 75. urteurrenean egindako gailurrean, Aliantza Atlantikoak Txinaren kontrako mezua gogortu du eta herrialde asiarrari egotzi dio Errusia laguntzea Ukrainako gerran. Kievi laguntza gehiago emateko konpromisoa adierazi dute NATOko 32 kideek eta Europako herrialdeek... [+]
Europar Batasunaren txandakako presidentetza beretu eta astebeteren buruan Viktor Orban hungariar lehen ministroak egin duen ezusteko blitz-ak azalpen serioa eskatzen du. Gaiaren neurrikoa.
