Bi makiren gorpuak aurkitu dituzte Gazteluberrin
2020rako Nafarroako Memoriaren Institutuaren Programak deshobiratze bat gauzatu duen estreinako aldia da. Bildutako testigantzen arabera, litekeena da hezurrak 1944an erail zituzten bi borrokalari antifrankistenak izatea.
Nafarroako Memoriaren Institutuak, Aranzadi Zientzia Elkarteko talde teknikoarekin elkarlanean, Gazteluberriko hilerrian lurperatutako bi lagunen gorpuzkiak berreskuratu zituen ekainaren 20an. Herrian jasotako testigantzen arabera, 1944an leku hartan bertan hil zituzten aita-semeak, maki izenez ezaguna zen gerrilla antifrankistako kideak bi-biak. Gorpuen ondoan alkandora bat, lapitz-ontzi bat eta beste hainbat jantziren hondarrak topatu dituzte.
Nafarroako Memoriaren Institutuaren 2020ko Deshobiratze Programaren baitan egindako lehen bilaketa-lana da. Urtarrilaren eta otsailaren artean Monrealen, Esainen, Soraurenen eta Erreniega mendilerroan hasitako ikerketak bertan behera utzi behar izan zituzten alarma egoeraren ezarpenarekin batera. Halere, egungo egoerari esker, Iberoko, Iruzkungo eta Bidaurretako bilaketa-lanak berrartu dituzte. Udalerri horietan ez dute ezer topatu oraingoz.
Ekainaren 20koa izan da lehen prospekzio arrakastatsua, eta horri esker bi gorpuak berreskuratu ahal izan dira. Iragan ostiralean hasitako deshobiratze-lanak burutu dituzte dagoeneko.
Datozen hilabeteetan, Institutuak hainbat lekutan ikerketak jarraitzeko asmoa adierazi du, urte hasieran onartu zen planari jarraiki. Aldi berean, frankismoaren aurkako borroka gorpuztu zuen mugimenduaren memoriarako prozesuari ekingo dio Institutuak, zenbait elkarrizketa abiaraziz.
Gurasoak hilik, etxeko ganbara husteari ekin zioten
seme-alabek. Hainbat gauzaren artean, koaderno eta paper sorta, argazkiak eta nahi beste agiri. Bego Ariznabarreta Orbeak aita aspaldi zenduaren gerrako memoria harrigarriak zurian beltz irakurri, eta jabetu zen altxorraz,... [+]
Aurten ere, uztailaren 8an, astelehenean gogoratuko dute German Rodrigez haren omenezko oroitarriaren alboan. 13:00etan izanen da: aurreskua lehenbizi, Mikel Lasarteren bertsoak gero eta La Furia eta Fermin Balentziaren emanaldiak bukatzeko. Iluntzean, Peñak, isilik eta... [+]
Naiz.eus-ek aurreratutakoaren arabera, 2004ko martxoan Espainiako polizia batek eta bere semeak erail zuten Angel Berrueta eta bere alargun zein seme alabek, Nafarroako Gobernuaren aitortza ofiziala jasoko dute, indar polizialen indarkeriaren biktima moduan.
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]
Nafarroako Torturatuen Sareak jakinarazi du hemeretzi biktima berri onartu dituela Nafarroako Gobernuko Aitortza eta Erreparaziorako Batzordeak, horietariko bost 2005-2011 urte artean torturatu zituzten Mikeldi Diez, Iker Aristu, Oihan Ataun, Garbiñe Urra eta Mikel... [+]
Alesbesekoa jaiotzez, Saratxon bizi zen Unión Republicana alderdiko kidea, bere emaztea hango maistra baitzen. 1936ko irailean erail zuten frankistek eta ostiralean lortu zuten bere gorpuzkinak identifikatzea.
Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]
Erorien Monumentua eraisteko eskatzen duten memoria elkarteen ustez ezin da eraikin frankista horren etorkizuna utzi herritarren esku: “Faxismoa omentzen duen eraikinarekin zer egin frankismoaren oinordekoek ere parte hartzen ahal duten galdeketa batek ezin du... [+]
86 urte bete dira asteazkenean Iruñean 795 preso errepublikarrek Europako ihesaldi handiena egin zutela. Aldiz, abantzu 800 iheslari horietarik bakarrik hiruk erdietsi zuten muga trabeskatzea.
Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintza eta Euskarako Batzordeak atzera bota du UPNk aurkeztutako mozioa, 1936ko Gerran Errepublikaren kontrolpean zeuden lurraldeetan izandako biktimak Oroibidea memoriaren datu-basean sartzea eskatzen zuena. Mozioak PP eta Voxen babesa jaso du,... [+]
Jose Miguel Etxeberria Naparra-ren gorpua aurkitu gabe bukatu da Frantziako Landetan egindako bigarren indusketa. 44 urte dira militantea desagertu zenetik eta bere familiaren belaunaldi batetik bestera pasa da bere bilaketaren zama.